Kỳ vọng chặng đường mới của Chu Lai

Tham dự buổi lễ có Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc; Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh; nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và của tỉnh.

Thay đổi để tạo đột phá

Kể từ khi khởi sự hình thành một KKTM trên vùng cát trắng, nắng gió Núi Thành, Khu kinh tế mở (KKTM) Chu Lai luôn là vấn đề thời sự.

Nếu không có KKTM này, Quảng Nam sẽ như thế nào và diện mạo sẽ ra sao? Câu hỏi này đã được trả lời với những thành quả không nhỏ. Hiện có 158 dự án được cấp phép vào KKTM Chu Lai với tổng vốn đăng ký 94 nghìn tỷ đồng, tương đương hơn 4,5 tỷ USD (43 dự án FDI với tổng vốn đăng ký hơn 1,3 tỷ USD, 115 dự án đầu tư trong nước với vốn đăng ký hơn 66,7 nghìn tỷ đồng). Đã có 111 dự án đi vào hoạt động, tổng vốn thực hiện 68 nghìn tỷ đồng, giải quyết gần 26.000 lao động, đóng góp đến 75% nguồn ngân sách Quảng Nam... đã cho thấy sự hiệu quả của khu kinh tế này trong điều kiện cơ chế, chính sách và nguồn đầu tư hạn chế. Thành công dễ thấy nhất thuộc về Thaco – doanh nghiệp tiên phong đầu tư vào khu vực này. Chu Lai vẫn là sự lựa chọn số 1 của các nhà đầu tư khi tìm đến Quảng Nam.

Theo nhận định của UBND tỉnh, sau 15 năm, phần lớn các khu chức năng của KKTM Chu Lai đã được đầu tư hoàn thiện, hạ tầng đồng bộ. Tỷ lệ lấp đầy của 4 khu công nghiệp (3.500ha) hơn 80% và nhiều đô thị mới được hình thành. Không chỉ thu hút đầu tư, quy hoạch và xây dựng các khu dân cư, tái định cư, sắp xếp dân cư, hạ tầng xã hội, đào tạo nghề cũng đã được Quảng Nam ưu tiên. Song thực tiễn quy hoạch và đầu tư 15 năm cũng đã bộc lộ những khiếm khuyết cần thay đổi. Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Huỳnh Khánh Toàn cho hay việc điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng KKTM Chu Lai nhằm bảo đảm tính đột phá, có sức kiến tạo phát triển, tương xứng với tiềm năng, lợi thế so sánh của địa phương, khai thác tối đa kết cấu hạ tầng đã được đầu tư (cầu Cửa Đại, tuyến đường ven biển 129…) và nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Quyết định điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng KKTM Chu Lai đã hoàn toàn thay đổi tính chất khu kinh tế đã được quyết định trước đây (ngày 23.3.2004). Nghĩa là sẽ thay đổi từ một trung tâm tài chính, ngân hàng, thương mại, du lịch, viễn thông thành khu kinh tế biển đa ngành, đa lĩnh vực, trở thành một trong những hạt nhân, trung tâm phát triển lớn của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung.

Định vị chiến lược phát triển

Cuộc xoay chuyển Chu Lai sẽ hình thành nên khu vực phát triển đô thị, trung tâm công nghiệp ô tô và công nghiệp phụ trợ ngành ô tô, hàng không, trung tâm khí – điện và sản phẩm hóa dầu, công nghiệp dệt may và phụ trợ ngành dệt may, các loại hình công nghiệp khác ứng dụng công nghệ và hàm lượng chất xám cao. Không chỉ vậy, khu vực này sẽ hình thành một trung tâm sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và sẽ là “cứ điểm” du lịch, dịch vụ gắn với việc tận dụng, khai thác tối đa sân bay Chu Lai và hệ thống cảng Chu Lai – Kỳ Hà.

Ranh giới, địa giới hành chính, dân số và đất đai, định hướng phát triển về hạ tầng kinh tế, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng đô thị, đánh giá môi trường chiến lược, nhất là định hướng các dự án đầu tư… được xác định đặt lên hàng đầu. Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Huỳnh Khánh Toàn, Quảng Nam sẽ xây dựng, ban hành các quy định, tổ chức thực hiện hiệu quả đồ án quy hoạch, sẽ nhanh chóng triển khai lập các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết xây dựng, thiết kế kiến trúc cảnh quan cho các khu chức năng trong khu kinh tế. “Đây là cơ sở quản lý quy hoạch, triển khai các dự án đầu tư xây dựng và mời gọi các nhà đầu tư trong, ngoài nước đến đầu tư, góp phần đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế - xã hội địa phương” – Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Huỳnh Khánh Toàn nói.

Điều chỉnh quy hoạch này cũng chỉ là sự khởi đầu, để KKTM Chu Lai trở thành hấp lực các nhà đầu tư, tiếp tục được chọn là khu kinh tế trọng điểm quốc gia và Thaco cam kết đầu tư phát triển vẫn là một hành trình đầy gian nan.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Công Thương, Bộ Tài chính nghiên cứu đề xuất các chính sách miễn thuế tiêu thụ đặc biệt cho phần giá trị sản xuất trong nước áp dụng đối với sản phẩm ô tô, miễn giảm thuế nhập khẩu nguyên, vật liệu cho các nhà sản xuất linh kiện đầu tư tại Việt Nam cùng với các cam kết của doanh nghiệp về đầu tư dài hạn, sản lượng và sử dụng nhân lực, chuyển giao công nghệ, áp dụng bảo lãnh thanh toán thuế thời hạn 8 tháng thay vì 30 ngày như hiện nay... Quảng Nam chủ động khơi nguồn nội lực, đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, thu hút các nguồn lực cho phát triển, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính. Xúc tiến kêu gọi đầu tư nâng cấp cảng Kỳ Hà - Chu Lai, cảng hàng không quốc tế Chu Lai, chuyển dịch cơ cấu công nghiệp theo hướng phát triển công nghệ cao, tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường. “Điều chỉnh mục tiêu quy hoạch, đảm bảo xây dựng KKTM Chu Lai phù hợp với chiến lược phát triển quốc gia, chiến lược phát triển biển Việt Nam, hình thành khu kinh tế biển đa ngành, đa lĩnh vực. Sớm quy hoạch sử dụng đất và phân khu chức năng gắn các dự án trọng điểm. Tạo mọi điều kiện thuận lợi để Thaco tiếp tục đầu tư, phát triển, sớm trở thành tập đoàn công nghiệp đa ngành trong các lĩnh vực trọng yếu của quốc gia” – Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.