Chuyện cựu chiến binh Lữ đoàn 574

Vang dội những chiến công 

Hồi tưởng về thuở ban đầu đơn vị mới thành lập (năm 1973), CCB lữ đoàn thường hay mở đầu với câu “Lứa chúng tôi ngày ấy…”. Đó là những ngày đóng quân ở địa hình rừng núi, có những thời điểm phân tán lực lượng trên diện rộng từ Quảng Nam đến Long Khánh (Đồng Nai), đường cơ động của xe pháo gặp rất nhiều khó khăn… Trong Chiến dịch giải phóng Tam Kỳ ngày 24.3.1975, kíp xe thiết giáp 056 của Đại đội 2, Tiểu đoàn 177B (trưởng xe Nguyễn Quốc Vinh, lái xe Bùi Tiến Hợp, pháo thủ Đào Văn Minh, thợ sửa chữa Lương Văn Trụ và một anh bộ đội công binh dẫn đường) được lệnh vu hồi về phía nam, bất ngờ dùng hỏa lực khống chế, uy hiếp và cùng với bộ binh xung phong đánh chiếm cầu Tam Kỳ, cắt đứt đường số 1 từ Tam Kỳ đi Chu Lai, sau đó thọc sâu đánh thẳng vào trung tâm thị xã.

Trên đường tiến công, đến ngã ba Nam Ngãi, đoàn xe tăng - thiết giáp của địch ùn lại chống trả, thiết giáp ta dùng hỏa lực áp đảo chia cắt đội hình địch. Trên đường truy đuổi, khi chỉ còn cách xe M113 của địch chừng 200m, lái xe Bùi Tiến Hợp hô to: “Minh ơi, bắn đi!” không nghe tiếng súng nào, ngoái lại thấy pháo thủ Minh đã hy sinh, máu loang đỏ cả vùng đầu và ngực. Trước tình thế khẩn cấp, lái xe Hợp dũng mãnh cho xe lao thẳng vào xe địch. Hoảng hốt, chiếc M113 lao xuống vệ đường, tên lính ngụy giơ hai tay lên đầu run rẩy chui ra khỏi xe. Trong trận này, lái xe Bùi Tiến Hợp được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhất. Ngày 30.10.2013, Bùi Tiến Hợp được Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, nhận nhiệm vụ đột kích tiến công Trường Võ bị Thủ Đức (ngụy) ngày 30.4.975, kíp xe tăng 707 (Trung sĩ Trần Quang Nhàn làm trưởng xe, Trung sĩ Nguyễn Văn Hữu - pháo thủ 1, Hạ sĩ Ngô Văn Nghị - pháo thủ 2, Hạ sĩ Nguyễn Văn Hòa lái xe và đồng chí Trần Trọng Đông y tá) được lệnh rời khỏi đội hình phối hợp với đơn vị đặc công đánh vòng từ phía sau, hình thành mũi vu hồi, tạo điều kiện cho bộ binh các mũi xung phong đánh chiếm mục tiêu. Phát hiện xe tăng của ta đã chọc thủng trận địa, địch hoảng loạn, nháo nhác, bỏ chạy khỏi một số hỏa điểm. Khi đến cổng chính Trường Võ bị Thủ Đức, xe tăng 707 bị trúng đạn chống tăng của địch bốc cháy. Tưởng rằng anh em ta đã hy sinh, quân địch liền tổ chức xung phong. Bất ngờ, một chiến sĩ từ trong khói lửa mù mịt của xe tăng ta bất thần xông lên nổ súng vào đội hình địch tiêu diệt hàng chục tên. Tinh thần chiến đấu ngoan cường của kíp xe tăng 707 được Nhà nước truy tặng Huân chương Quân công hạng Ba. Với những chiến công đặc biệt xuất sắc trong kháng chiến chống Mỹ, trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Lữ đoàn Tăng - Thiết giáp 574 được Nhà nước tuyên dương danh hiệu Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân ngày 12.9.2011.

Sâu nặng nghĩa tình đồng đội

Sau ngày đất nước thống nhất, quân nhân Tăng - Thiết giáp 574 nhiều người phục viên, xuất ngũ hoặc chuyển công tác. Đau đáu trước nỗi đau của thân nhân liệt sĩ, CCB đơn vị đã tổ chức nhiều chuyến hành quân về nguồn, đi tìm hài cốt đồng đội.

Cùng sinh năm 1954, cùng nhập ngũ năm 1971, cùng quê Vĩnh Phúc nên giữa CCB Bùi Tiến Hợp và liệt sĩ pháo thủ Đào Văn Minh của kíp xe 056 chiến đấu giải phóng Tam Kỳ năm 1975 có một tình bạn sâu nặng. Bao năm canh cánh bên lòng không biết bạn an nghỉ nơi đâu, cuối tháng 2.2012, CCB Bùi Tiến Hợp tình cờ biết được câu chuyện với nhiều tình tiết khá ly kỳ về người lính yên nghỉ tại ngôi mộ số 3 hàng thứ 3 tính từ cổng Nghĩa trang liệt sĩ xã Tam Xuân (Núi Thành) đi vào, chính là bạn chiến đấu Đào Văn Minh. Ông liền cùng người thân của đồng đội vào Tam Xuân xin phép chính quyền địa phương khai quật mộ, lấy một mẩu xương nhỏ gửi về Cục Người có công (Bộ LĐ-TB&XH) cùng với mẫu sinh phẩm từ mẹ và các chị em gái liệt sĩ để xét nghiệm. Kết quả AND nhận được hoàn toàn trùng khớp. Ngày 22.7.2012, gia đình liệt sĩ Đào Văn Minh cùng vợ chồng ông Hợp lên đường vào Tam Xuân cất bốc, đưa hài cốt liệt sĩ về an táng tại quê nhà xã Liên Châu, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc.

Với kíp xe 707, năm 1975 cả 5 liệt sĩ an nghỉ tại Nghĩa trang Thủ Đức. Sau này, gia đình của 4 thành viên đưa được hài cốt liệt sĩ về quê an táng, chỉ còn trưởng xe Trần Quang Nhàn vẫn nằm lại vì hoàn cảnh gia đình thân nhân liệt sĩ khó khăn, người thân chỉ biết đau đáu nỗi niềm cháy bỏng. Đến nhà thắp hương tưởng nhớ người đồng đội năm xưa, CCB Bùi Tiến Hợp quyết tâm sớm đưa hài cốt liệt sĩ Nhàn về quê nhà xã Yên Bình, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc. Cuối năm 2019, các CCB Lữ đoàn Tăng - Thiết giáp 574 liên hệ với Quân khu 7 và chuẩn bị chu đáo hành trang, đưa cả em gái, em trai và cháu liệt sĩ Trần Quang Nhàn vào TP.Hồ Chí Minh, đến Nghĩa trang liệt sĩ Thủ Đức hoàn thành các thủ tục chuyển hài cốt liệt sĩ về Nghĩa trang xã Yên Bình... Dịp kỷ niệm 45 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước năm nay, CCB Lữ đoàn 574 ghi thêm dấu ấn trên hành trình đưa đồng đội đã anh dũng hy sinh vì Tổ quốc được trở về đất Mẹ.