Hỏi đáp chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (tiếp theo)

Trả lời: Theo Khoản 1 Điều 2 Thông tư số 01/2016/TT-BLĐTBXH ngày 18.2.2016 của Bộ LĐ-TB&XH quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện, người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của pháp luật về BHXH, bao gồm:

a) Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn dưới 3 tháng trước ngày 1.1.2018; người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn dưới 1 tháng từ ngày 1.1.2018 trở đi;

b) Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, ấp, bản, sóc, làng, tổ dân phố, khu, khu phố;

c) Người lao động giúp việc gia đình;

d) Người tham gia các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ không hưởng tiền lương;

đ) Xã viên không hưởng tiền lương, tiền công làm việc trong HTX, liên hiệp HTX;

e) Người nông dân, người lao động tự tạo việc làm bao gồm những người tự tổ chức hoạt động lao động để có thu nhập cho bản thân và gia đình;

g) Người lao động đã đủ điều kiện về tuổi đời nhưng chưa đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật về BHXH;

h) Người tham gia khác.

Về mức đóng và phương thức đóng của người lao động tham gia BHXH tự nguyện, Điều 87 Luật BHXH 2014 quy định:

1. Người lao động hằng tháng đóng bằng 22% mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn để đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất; mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.

Căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, khả năng ngân sách nhà nước trong từng thời kỳ để quy định mức hỗ trợ, đối tượng hỗ trợ và thời điểm thực hiện chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH cho người lao động tham gia BHXH tự nguyện.

2. Người lao động được chọn một trong các phương thức đóng sau đây:

a) Hằng tháng;

b) 3 tháng một lần;

c) 6 tháng một lần;

d) 12 tháng một lần;

đ) Một lần cho nhiều năm về sau với mức thấp hơn mức đóng hằng tháng hoặc một lần cho những năm còn thiếu với mức cao hơn mức đóng hằng tháng so với quy định tại điều này.

Theo quy định hiện hành (Điều 73 Luật BHXH), người lao động hưởng lương hưu khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi;

b) Đủ 20 năm đóng BHXH trở lên.

Người lao động đã đủ điều kiện về tuổi theo quy định tại điểm a nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu.

Hỏi: Mẹ tôi có thời gian làm việc thực tế từ 15 đến 20 năm, đủ 55 tuổi, đủ điều kiện hưởng trợ cấp từ ngày 1.5.2019 nhưng đến năm 2020 mới làm hồ sơ hưởng chế độ. Vậy, mẹ của tôi có được truy lĩnh tiền trợ cấp mất sức lao động từ ngày 1.5.2019 không?

Trả lời: Theo quy định tại Điều 3 Thông tư số 16/2010/TT-BLĐTBXH ngày 1.6.2010 của Bộ LĐ-TB&XH hướng dẫn Quyết định số 613/QĐ-TTg ngày 6.5.2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc trợ cấp hàng tháng của những người có từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm công tác thực tế đã hết thời hạn hưởng trợ cấp mất sức lao động thì thời điểm hưởng trợ cấp hàng tháng cụ thể như sau:

- Người đã hết thời hạn hưởng trợ cấp mất sức lao động hàng tháng và hết tuổi lao động (nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi) trước ngày 1.7.2010 được hưởng trợ cấp hàng tháng kể từ ngày 1.5.2010;

- Người đã hết thời hạn hưởng trợ cấp mất sức lao động hàng tháng nhưng đến ngày 1.7.2010 chưa hết tuổi lao động được hưởng trợ cấp hàng tháng kể từ ngày mồng 1 tháng liền kề sau tháng người lao động hết tuổi lao động...

Trường hợp mẹ của bà nếu đủ điều kiện hưởng trợ cấp hàng tháng từ ngày 1.5.2019 thì được giải quyết hưởng từ ngày 1.5.2019 và truy lĩnh trợ cấp hàng tháng theo quy định.