Đừng để tử vong do bệnh dại

Bệnh dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do vi rút dại gây nên. Vi rút dại chủ yếu được lây truyền từ nước bọt của các loài động vật mắc bệnh dại sang người thông qua vết cắn hoặc vết trầy xước trên cơ thể con người. Người nhiễm vi rút dại khi đã lên cơn dại thì tỷ lệ tử vong là gần như 100%. 

Tuy nhiên, bệnh dại hoàn toàn có thể ngăn ngừa được nếu người bị động vật nghi dại cắn được tiêm phòng vắc xin đúng và đầy đủ. Những trường hợp tử vong do chủ quan không tiêm phòng cũng như theo dõi chó sau khi cắn, bệnh nhân đã không thể cứu chữa.

Bệnh dại có những biểu hiện gì?

Sau khi người bị súc vật dại cắn, thời gian ủ bệnh từ 20 ngày đến 1 năm (trung bình khoảng 2 tháng). Vết thương càng nặng, càng gần các đầu mút thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn. Ngược lại, nếu vết thương nhẹ, xa thần kinh trung ương, “đoạn đường” di chuyển của vi rút lên đến não và thời gian ủ bệnh sẽ dài hơn.

Ngay khi bị nhiễm vi rút nếu không tiêm vắc xin dại kịp thời, triệu chứng đầu tiên của người bệnh là đau đầu, sốt, mệt mỏi, cảm giác tê và đau ngay tại vết thương. Khi vi rút xâm nhập sâu vào não bộ (thể viêm màng não), người bệnh bắt đầu có biểu hiện mất ngủ, sợ ánh sáng, sợ tiếng động, sợ gió, mắt long sòng sọc, tăng tiết nước bọt, hạ huyết áp. Bệnh tiến triển tăng đến mức người bệnh không thể uống nước, không nuốt được, ăn uống trở nên cực kỳ khó khăn. Ở thể này, người bệnh sẽ chết chỉ sau 1 tuần kể từ ngày phát bệnh.

Thể bại liệt ít gặp hơn, thể này khiến người bệnh tê liệt toàn bộ cơ thể, rối loạn tiểu, rối loạn đại tiện, liệt tay chân. Người bệnh sẽ tử vong nếu liệt lan đến cơ hô hấp. Khi phát dại, bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn cho đến lúc tử vong.

Làm gì để ngừa bệnh dại?

Nếu không may bị chó, mèo hoặc động vật hoang dã cắn, những việc cần phải làm là:

1. Rửa kỹ vết thương bằng nước và xà phòng đặc liên tục trong 15 phút, nếu không có xà phòng thì phải xối rửa vết thương bằng nước sạch liên tục. Đây là biện pháp sơ cứu hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ xâm nhập vi rút dại khi bị chó, mèo cắn, đây là phương pháp vật lý nhằm loại bỏ bớt vi rút dại.

2. Sau đó tiếp tục rửa vết thương bằng cồn 70% hoặc cồn iod... không được đắp hoặc bôi bất cứ thứ gì khác lên vết thương vì dễ gây nhiễm trùng.

3. Hạn chế làm dập vết thương và không được băng kín vết thương, không được khâu vết thương, chỉ khâu da muộn sau 3 - 5 ngày nhằm hạn chế sự xâm nhập của vi rút dại vào cơ thể. Nếu vết thương dập nát nhiều thì có thể uống thuốc kháng sinh phòng nhiễm trùng, thuốc giảm đau, tuyết đối không được dùng thuốc nhóm corticoit (Dexa, Pred...)

4. Đến ngay trung tâm y tế gấn nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời càng sớm càng tốt, tiêm kết hợp của vắc  xin và huyết thanh theo khuyến cáo của cán bộ y tế.

Khi tiêm vắc xin phòng dại, cần lưu ý: Sau khi tiêm, người bệnh cần tránh làm việc quá sức, tuyệt đối không uống rượu và các chất kích thích, không được dùng các thuốc làm giảm miễn dịch như corticoid trong vòng 6 tháng. Ngoài ra, người bệnh có thể ăn uống bình thường như một người khỏe mạnh. Việc đảm bảo các chất dinh dưỡng, ăn uống nghỉ ngơi hợp lý sẽ đảm bảo cơ thể được phục hồi nhanh chóng. Trong trường hợp phát hiện cơ thể có các phản ứng lạ sau khi tiêm vắc xin như buồn nôn, chóng mặt, đau đầu… cần đến ngay các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời.