Ấm áp vùng cao

Rừng núi như chợt bừng tỉnh cùng thanh âm trong ngày hội cồng chiêng mừng xuân, đón tết của đồng bào vùng cao, biên giới. Giữa tiết trời xuân ấm áp, niềm vui cứ thế kéo dài cùng những lời chúc năm mới vui tươi, an lành.

Sắc xuân trên bản làng vùng cao Đông Giang. Ảnh: ALĂNG NGƯỚC

Rộn ràng sắc xuân

Mùng một tết, già làng Riah Đơơr hồ hởi cùng đồng bào làng Réh (xã Ch’Ơm, huyện Tây Giang) chung vui trong ngày hội làng mừng năm mới. Suốt hàng chục năm nay, truyền thống lâu đời của đồng bào Cơ Tu luôn gắn kết những người con của núi rừng, bên chén rượu cần nồng ấm trong ngày vui đầu năm mới. Một không gian hội làng chung của dân làng Réh, với những hoạt động vui xuân và lễ hội đâm trâu truyền thống tạo nên những sắc màu văn hóa độc đáo, ấn tượng. Nắng xuân ngập tràn trên nóc gươl, dân làng Réh đón một năm mới bằng những lời chúc an lành và cầu may cho mùa màng bội thu, dân làng no ấm. “Hằng năm, cứ vào sáng mùng một tết, chúng tôi thường tổ chức ngày hội chung của làng như một dịp tổng kết trong năm vừa qua. Ngoài lễ hội đâm trâu truyền thống, ngày hội làng Réh còn diễn ra nhiều hoạt động văn hóa - văn nghệ của đồng bào Cơ Tu, cùng vui đón năm mới xuân Bính Thân 2016” - già Đơơr chia sẻ.

Cũng theo già làng Riah Đơơr, năm nay dân làng Réh tổ chức lễ hội đâm trâu truyền thống “mừng Đảng, đón xuân” sau thời gian đồng bào thu hoạch vườn đẳng sâm trên nương rẫy. Đây là vườn sâm chung, do đồng bào làng Réh tự trồng, chăm sóc và khai thác theo chủ trương của địa phương. Theo đó, toàn bộ kinh phí để mua trâu, cùng một số chi phí cho lễ hội cũng được trích từ nguồn quỹ bán dược liệu trong một năm qua của dân làng. Tiết xuân, chút se lạnh đặc trưng ở vùng biên không làm chùn bước chân của đồng bào địa phương đến với hội làng. Già trẻ, nam nữ thanh niên làng Réh ai cũng chọn cho mình những bộ trang phục truyền thống đẹp nhất, xúng xính chung vui với hội làng mừng xuân. Cùng góp từng lon gạo, từng con gà, hạt muối…, dân làng Réh đến với hội làng như một trách nhiệm chung, rất tự hào. “Hội làng mừng xuân, nét đẹp truyền thống trong tập tục đón tết của đồng bào Cơ Tu luôn được gìn giữ từ hàng chục năm nay. Qua đó, vừa thể hiện tinh thần đoàn kết dân bản, vừa tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trong quần chúng nhân dân, từng bước góp phần vào xây dựng chương trình mục tiêu nông thôn mới” - ông Riah Nhít, cán bộ Văn phòng UBND xã Ch’Ơm nói.

Sương sớm chưa tan, tiếng trống K’thu vang vọng. Đồng bào Cơ Tu ở làng Réh vào hội bằng vũ điệu tâng tung da dá. Nhịp bước chân thật đều, quyến rũ, dâng tình yêu cho trời đất. Giữa sắc xuân ngập tràn, nhịp trống chiêng rộn ràng như thúc giục bước chân của dân làng cùng tìm về với ngày hội truyền thống. Rừng núi chợt bừng sáng lạ thường. Cùng say men nồng rượu tà vạt trong ánh nắng chan hòa, ấm áp.

Tết nhiều niềm vui

Buổi sáng đầu năm, ông Lương Ngọc Quý tìm về vui xuân cùng với đồng bào Cơ Tu ở làng Bút Tưa (xã Sông Kôn, huyện Đông Giang). Quê ở tận Hà Tĩnh, nhưng ông Quý đã có hơn chục năm gắn bó với đồng bào Cơ Tu, với núi rừng Đông Giang này. Đến độ, bây giờ ông còn nghe được cả câu nói lý của đồng bào trong mỗi dịp vui. Không giới hạn, không khoảng cách, ông Quý hòa mình vào cuộc vui cùng đồng bào, dân làng. Câu chuyện đầu xuân cứ thế được kéo dài, rượu tà vạt dịu nhẹ và các món ăn truyền thống đầy thú vị. Ông Quý nói đùa rằng, thời gian ông sống với đồng bào Cơ Tu còn nhiều hơn ở quê hương, vì thế ông luôn xem mình như một người con của dân làng, của rừng núi. Ngày tết, vui cùng đồng bào ông thấy lòng mình thật nhẹ nhàng, thoải mái và ấm cúng. “Dù đã khá quen, nhưng năm nào mình cũng muốn được đón tết cùng đồng bào. Rất ý nghĩa và nhiều niềm vui, ấn tượng. Tết ở vùng cao thật ấm áp” - ông Quý cho hay.

Ngược lên khu nhà truyền thống tại làng văn hóa - du lịch Bhơ Hôồng 1, không khí tết ngập tràn, ấm cúng. Hướng dẫn viên du lịch người Cơ Tu - Ating Pai đón những vị khách ngoại quốc bằng chất giọng ấm đặc trưng của núi rừng. Rất nhanh chóng, du khách cùng say với vũ điệu tâng tung da dá và các món ẩm thực truyền thống. Một không gian tết cổ truyền mới lạ và nhiều niềm vui cho cả đồng bào Cơ Tu và du khách. Bên góc dưới chân gươl, ông Bh’riu Thiện - một “xạ thủ” có tiếng của Đông Giang tận tình hướng dẫn cách bắn cung cho du khách. Nụ cười của vị già làng Cơ Tu sau những cú bắn trúng của du khách càng khiến nơi dừng chân của họ thêm ý nghĩa. Ông Thiện cho hay, năm nào thời điểm tết thường có rất nhiều đoàn du khách đến tham quan tại làng. Họ thích thú cùng vui chơi, trải nghiệm với không gian vui xuân đón tết của đồng bào Cơ Tu. “Hầu hết du khách nước ngoài đến đây, ai cũng khen ngon các món ẩm thực truyền thống của đồng bào. Cùng vui, cùng đón tết, du khách say sưa với rượu cần, rượu tà vạt và không gian lễ hội cồng chiêng đầy ấn tượng, độc đáo” - ông Thiện cho biết thêm.

Tết ấm với đồng bào vùng cao Đông Giang, Tây Giang và Nam Giang. Câu chuyện ngày xuân vui hơn với những câu nói lý, hát lý truyền thống. Một vùng cao đầy ánh nắng xuân, cùng làn gió thoảng đưa dịu nhẹ và không gian vui hội làng truyền thống. Niềm vui đang ngập tràn. Từng dòng du khách tìm đến cùng trải nghiệm với cuộc sống văn hóa của đồng bào vùng cao trên hành trình đưa sản phẩm du lịch sinh thái, du lịch cồng đồng gần hơn với du khách.

ALĂNG NGƯỚC