Trong thời gian tới, nhiều nguồn lực quốc tế tài trợ cho chương trình điều trị HIV/AIDS tại Việt Nam giảm. Do đó, cơ hội cho người nhiễm HIV/AIDS được tiếp cận sớm các dịch vụ chăm sóc sức khỏe là mua bảo hiểm y tế (BHYT).
Số liệu từ Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS, tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư của Quảng Nam, bình quân là 56/100.000 người dân. Số người nhiễm chủ yếu là nam giới ở độ tuổi 20 - 39, lây truyền chủ yếu qua đường máu do dùng chung bơm kim tiêm trong tiêm chích ma túy, nữ giới chiếm 35% các trường hợp nhiễm HIV. Tuy nhiên, xu hướng nữ giới nhiễm HIV ngày càng tăng dần. Bác sĩ Trần Văn Kiệm – Giám đốc Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh phân tích, đối tượng nhiễm HIV nhiều nhất vẫn là những người tiêm chích ma túy, chiếm 36,2%. Đối tượng thứ hai là người hành nghề mại dâm chiếm khoảng 3,3% số trường hợp phát hiện. Có 36,6% trường hợp phát hiện nhiễm HIV là bệnh nhân nghi AIDS đến khám tại các cơ sở y tế, trong số này chủ yếu do tiêm chích ma túy. Bên cạnh đó, các trường hợp bệnh nhân lao phát hiện đồng nhiễm HIV (chiếm 4,8%), phụ nữ mang thai nhiễm HIV chiếm 3,2%, phạm nhân tại các trại giam chiếm 6,7%, vợ người nhiễm chiếm khoảng 3,5%... “Nhìn chung, người nhiễm HIV/AIDS ở tỉnh ta có xu hướng giảm dần; tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư luôn được khống chế dưới 0,1% dân số; số người nhiễm HIV phát hiện hàng năm liên tục giảm trong 5 năm gần đây. Tuy nhiên, lây nhiễm HIV/AIDS có dấu hiệu chững lại nhưng không thật sự bền vững. HIV/AIDS vẫn tiếp tục lây lan với một số thay đổi đáng lưu ý như: gia tăng sự lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục; gia tăng số người nhiễm vốn được coi là những người ít có nguy cơ như phụ nữ mang thai, công nhân…” - bác sĩ Kiệm cho biết thêm.
Thông tin của bệnh nhân điều trị HIV/AIDS luôn được bảo mật tuyệt đối. Ảnh: T.A |
Hiện nay, người nhiễm HIV vẫn được điều trị bằng thuốc kháng virus ARV, giúp người nhiễm tăng khả năng hồi phục hệ thống miễn dịch, giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội, giảm tử vong, cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống; đồng thời điều trị ARV kịp thời cho người nhiễm còn là một trong các biện pháp dự phòng, giảm khả năng lây lan HIV ra cộng đồng. Tuy nhiên, nếu nguồn lực tài trợ bị cắt giảm, thì bảo hiểm y tế là giải pháp đảm bảo bền vững trong điều trị ARV cho người nhiễm HIV. “Do vậy, điều cần thiết là tăng cường truyền thông về lợi ích của điều trị bằng ARV, lợi ích của BHYT trong chăm sóc, điều trị HIV/AIDS để người nhiễm HIV tiếp cận” - bác sĩ Kiệm nói.
Không quá khó để người nhiễm HIV tham gia BHYT. Trước tiên, nhiều người băn khoăn về mức đóng góp: Theo quy định hiện hành mức đóng góp chung khi tham gia BHYT là 4,5% mức lương cơ sở (tương đương khoảng 621.000 đồng/năm). Đây là một số tiền không quá lớn khi so sánh với việc bảo vệ sức khỏe nói chung cũng như việc điều trị ARV liên tục, suốt đời. Thứ hai là việc người nhiễm HIV đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại đâu và chuyển tuyến như thế nào? Người tham gia BHYT được đăng ký khám bệnh, chữa bệnh ban đầu tại trạm y tế, cơ sở khám chữa bệnh tuyến huyện hoặc tuyến tương đương gần nhất nơi sinh sống. Trường hợp có nhu cầu, người nhiễm HIV tham gia BHYT được đăng ký khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu tại một trong các cơ sở có khám bệnh, chữa bệnh HIV/AIDS ở cấp huyện, cấp tỉnh. “Thêm một điều khá quan trọng là thông tin bảo mật của bệnh nhân nhiễm HIV. Đây là điều đã được Luật Phòng chống HIV/AIDS cũng như các văn bản luật pháp khác quy định được giữ bí mật hoàn toàn. Với một số người nhiễm HIV khi điều trị phải đồng chi trả thì mức chi trả cũng không phải quá lớn (tối đa là 20%) so với tổng chi phí. Vì vậy, người nhiễm HIV ngay từ bây giờ cần vượt qua rào cản tự ti, chủ động tham gia BHYT. Đó chính là giải pháp để bảo vệ sức khỏe, điều trị bằng thuốc ARV cho chính bản thân mình một cách lâu dài và bền vững” - bác sĩ Kiệm khẳng định.
TÂM AN