Quy định mới về Bảo hiểm y tế (BHYT) theo hộ gia đình khiến đối tượng thu nhập thấp tham gia gặp nhiều khó khăn, bởi không phải ai cũng đủ kinh phí để đóng một lần cho các thành viên.
Không lường trước rủi ro
Hơn 4 tháng nay, bà Nguyễn Thị L. (58 tuổi, thôn Long Sơn, xã Tam Đại, Phú Ninh) gần như coi Bệnh viện Đa khoa Quảng Nam là nhà. Bà L. đang điều trị căn bệnh ung thư vú. Khi được thông báo bệnh tình, bà gần như suy sụp vì nỗi lo sợ vì mắc phải căn bệnh quái ác. Trên hết, nỗi lo lắng không biết kiếm đâu ra số tiền lớn để chữa bệnh trong lúc gia cảnh còn khó khăn. Bà L. chia sẻ: “Khi nghe bác sĩ thông báo bệnh của tôi phải điều trị nhiều lần, lâu dài khiến tôi khá tuyệt vọng bởi không biết lấy đâu ra tiền chữa bệnh. Chồng tôi vừa mất cách đây chưa đầy nửa năm vì căn bệnh ung thư vòm họng, đã khó càng thêm ngặt nghèo”. Được biết, căn bệnh của bà L. đã di căn nên phải liên tiếp điều trị bằng hóa chất và thuốc đắt tiền. “Nhưng may nhờ có thẻ BHYT nên chi phí cho việc điều trị dài ngày cũng không quá lớn như suy nghĩ ban đầu, tôi chỉ tốn chi phí ăn ở và đi lại thôi, cũng đỡ rất nhiều” - bà L. nói.
Vận động người dân tham gia BHYT tự nguyện để được chăm sóc sức khỏe tốt hơn là mục tiêu của BHXH Phú Ninh. Ảnh: T.A |
Câu chuyện của chị Lê Thị Kim S. (thôn Ngọc Giáp, xã Tam Dân) cũng đang là bài học cho khá nhiều người khi quyết định mua BHYT cho bản thân và gia đình. Nhiều năm nay, chị S. vẫn mua BHYT đều đặn. Nhưng đầu năm nay, chị không tiếp tục mua BHYT thì tai nạn giao thông xảy ra. Nhập viện điều trị và chị đã phải thanh toán viện phí với số tiền hơn 2 triệu đồng. Chị S. chia sẻ: “Mấy năm trước mua BHYT thì không có vấn đề gì xảy ra, không ốm đau bệnh tật nên năm nay không mua nữa. Ai ngờ, vừa đầu năm đã gặp tai nạn”.
Ngoài suy nghĩ không thấy bệnh nên không mua, còn một lý do khá chính đáng mà bà Sâm quyết định không đầu tư cho việc chăm sóc sức khỏe bản thân là yêu cầu mua BHYT theo hộ gia đình. “Tôi cũng biết việc tham gia BHYT là cần thiết nhưng nghĩ mình còn khỏe mạnh nên không tiếp tục mua. Hơn nữa, quy định về BHYT theo hộ gia đình khiến chúng tôi gặp nhiều khó khăn. Trong khi con gái lớn đã có gia đình và ở riêng, việc vận động cả gia đình cùng tham gia một lần với tôi tương đối khó bởi mức đóng BHYT tăng cao” - bà Sâm chia sẻ.
Người nghèo khó mua
Theo ông Lê Ngọc Minh - Phó Giám đốc bảo hiểm xã hội (BHXH) huyện Phú Ninh, những trường hợp chưa muốn tham gia BHYT như bà Sâm hiện tương đối phổ biến. Nhiều người đồng suy nghĩ đơn giản, là không ốm đau nên không cần mua thẻ BHYT. Điều này gây khó khăn cho cán bộ làm công tác tuyên truyền khi vận động người dân tham gia BHYT tại cơ sở. Ngoài việc giải thích cụ thể về quyền và nghĩa vụ của người dân khi tham gia BHYT để được chăm sóc sức khỏe tốt hơn, đó còn là cách để mọi người cùng chia sẻ trách nhiệm công dân, trách nhiệm cộng đồng. Không những thế, tuy yêu cầu tham gia BHYT phải theo hộ gia đình nhưng số tiền đóng BHYT cũng sẽ được giảm dần theo số lượng thành viên tham gia. “Thực ra nói thì dễ nhưng ở vùng nông thôn, mức thu nhập chưa cao, việc bỏ ra vài triệu đồng cùng lúc để tham gia BHYT không phải là chuyện đơn giản. Quy định của luật BHYT sửa đổi bắt buộc 100% thành viên có tên trong sổ hộ khẩu tham gia BHYT gây khó cho cả người có nhu cầu tham gia lẫn cơ quan BHXH” - ông Minh nói.
Đến thời điểm này, toàn huyện Phú Ninh mới có khoảng 19.069 người tham gia BHYT hộ gia đình, đạt khoảng 78% và là một trong những huyện tham gia BHYT tự nguyện tương đối khá so với các địa phương khác trên toàn tỉnh. Tuy nhiên, ông Nguyễn Cảnh Dũng - Giám đốc BHXH huyện Phú Ninh cũng nhìn nhận: “Ngoài những đối tượng tham gia đầy đủ BHYT thuộc các nhóm bắt buộc thì BHYT theo hộ gia đình đạt kết quả còn thấp, chưa tương xứng với tiềm năng”. BHXH huyện đã có nhiều giải pháp nhằm tạo điều kiện thuận lợi để người dân tích cực tham gia BHYT. Đồng thời phối hợp với các ngành liên quan trong việc tổ chức thực hiện chính sách BHYT, đưa chính sách BHXH, BHYT thực sự đi vào cuộc sống. “Chúng tôi đã tổ chức tập huấn, nâng cao nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác BHXH tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, các chủ đại lý bán BHYT tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Đồng thời đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, sửa đổi, bổ sung quy trình nghiệp vụ, rút ngắn thời gian giải quyết các quyền lợi về BHYT; đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến tận cơ sở xã, thị trấn. Hằng tháng đều bố trí cán bộ tiếp nhận danh sách, đề nghị in và cấp thẻ BHYT hộ gia đình kịp thời theo đúng quy định” - ông Dũng cho biết thêm.
THỤC ANH - VĂN CÔNG