Cần hiến định cụ thể về thu hồi đất

Những năm qua, vấn đề đất đai liên quan đến việc bồi thường, giải tỏa đã xảy ra nhiều vụ khiếu kiện, khiếu nại ở hầu khắp các địa phương trong cả nước. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là quy định của pháp luật chưa chặt chẽ và cụ thể.

Ông Vũ Văn Sỹ - Chủ tịch Hội Tù yêu nước tỉnh góp ý một số vấn đề liên quan đến đất đai trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992.Ảnh: VINH ANH

Liên quan đến vấn đề đất đai mà Dự thảo sửa đổi Hiến pháp quy định tại Chương III, Điều 58, ông Vũ Văn Sỹ - Chủ tịch Hội Tù yêu nước tỉnh cho rằng, nội dung ở Điểm 2 còn khập khiễng, thiếu quan điểm lịch sử cụ thể, cần xem lại. Đó là việc không ít người không có công khai phá ruộng đất, nhưng khi được Nhà nước giao quyền sử dụng đất thì lợi dụng cái gọi là “bảo vệ, bồi bổ và quyền được chuyển nhượng” để rồi đem bán cho người khác với giá rất cao để thu lợi cho cá nhân”. Đặc biệt, sau năm 1975, tình trạng này xảy ra rất nhiều. Như vậy, người mua lại phải bỏ ra số tiền khá lớn để mua, điều này không hợp lý. Ông Sỹ phân tích thêm: “Sau khi hòa bình lập lại, những người thoát ly tham gia kháng chiến bảo vệ Tổ quốc trở về, phần lớn về nông thôn thì phải kiếm đất để sản xuất, mua đất làm nhà, trong khi đó quyền sử dụng, khai phá đất đai của họ trước khi thoát ly thì không được bảo vệ. Do đó, vấn đề dự thảo nêu ra tuy dân chủ nhưng thiếu sự công bằng”.

Trong khi đó, ông Lê Văn Lai - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đề nghị cần làm sáng tỏ thế nào là thu hồi đất trong trường hợp “thật cần thiết” tại Điểm 3, Điều 58 (Chương III). Thu hồi trong trường hợp “thật cần thiết” cần diễn giải như thế nào? Vì vấn đề an ninh quốc phòng, lợi ích quốc gia, vì lợi ích công cộng, vì các dự án phát triển kinh tế xã hội? Nêu ra hết như vậy thì cụm từ “thật cần thiết” không cần nữa. Do đó, theo ông Lê Văn Lai thu hồi đất trong trường hợp “thật cần thiết” chỉ nên kèm với một nội dung là “vì lợi ích an ninh quốc phòng”, còn các phần sau không nên đưa vào Hiến pháp. Đất nào cũng “tiềm ẩn” lý do thu hồi thì cái thiệt là thuộc về nhân dân.

Ông Lai cũng cho rằng, Luật Đất đai sửa đổi lần này nên xem xét lại, bởi nếu không nghiên cứu kỹ thì vấn đề liên quan đến đất đai chiếm 70% số đơn khiếu kiện, khiếu nại như hiện nay sẽ không giảm. Một vấn đề rất nóng hiện nay được đặt ra đó là việc bồi thường, giải tỏa. “Đất người ta đang ở, đến giải tỏa, bồi thường không bao nhiêu cả. Sau đó làm đường rồi bán lại với giá cao gấp nhiều lần. Đó là lấy của cộng đồng dân cư đưa cho cá nhân. Từ đó sinh ra bao nhiêu mâu thuẫn phức tạp” - ông Lai nói.

VINH ANH