Vượt núi...

Nghị quyết của Tỉnh ủy xác định chủ đề năm 2023 là “tập trung phát triển kinh tế - xã hội…” nhằm tạo đột phá trong năm “bản lề” của kế hoạch 5 năm 2021 - 2025. Một quyết tâm chính trị lớn và hoàn toàn có cơ sở, nhưng phía trước là không ít khó khăn, thách thức cả hữu hình và vô hình cần phải vượt qua.

Rào cản lớn

Chỉ tiêu tăng trưởng tổng sản phẩm nội địa (GRDP) và số thu ngân sách năm 2023 của Quảng Nam đều thấp hơn so với các con số đạt được năm 2022. Giám đốc Sở Tài chính - ông Đặng Phong thừa nhận, năm 2023 có quá nhiều bất lợi với nền kinh tế tỉnh nhà nên chỉ tiêu tăng trưởng GRDP 9,0%, dù thấp hơn so với mức thực hiện năm ngoái (11,2%), cũng không dễ đạt.

Càng khó khăn, càng thách thức, Quảng Nam càng quyết tâm cao, luôn tìm được cách để vượt lên và tạo ra giá trị.

“Vượt nguy, tận cơ” có lẽ là đòi hỏi mang tính thực tiễn rất cao, với Quảng Nam ở thời điểm này. Và yêu cầu đặt ra là cần tập trung hành động!

Các chuyên gia hàng đầu trong nước và các tài liệu công bố chính thức của Chính phủ, Quốc hội về dự báo khó khăn đối với kinh tế toàn cầu trong năm 2023, có vô số những từ, cụm từ như “rủi ro”, “thách thức chưa có tiền lệ”, “khó đoán định”, “nguy cơ suy thoái”, “bất ổn tài chính - tiền tệ”, “đứt gãy chuỗi cung ứng”… Một nền kinh tế hội nhập quốc tế sâu rộng như Việt Nam, dĩ nhiên chịu tác động không nhỏ.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong phát biểu đầu năm với Chính phủ, đặc biệt yêu cầu lưu ý đến “bài học thứ tư” - bài học về chủ động nghiên cứu, dự báo tình hình để phản ứng chính sách linh hoạt, kịp thời, phù hợp.

Nhưng tác động bất lợi đối với tăng trưởng kinh tế và sự phát triển của Quảng Nam không chỉ có thế. Năng lực sản xuất tăng thêm trong năm nay, theo như ông Đặng Phong là không nhiều.

Lãi suất ngân hàng những tháng cuối năm và đầu năm mới vẫn duy trì ở mức cao. Đời sống và thu nhập của một bộ phận cư dân, nhất là ở nông thôn bị ảnh hưởng bởi thời tiết, khí hậu cực đoan, kể cả hậu quả kéo dài của đại địch COVID-19. Sức mua của nhiều mặt hàng trực tiếp phục vụ tết vừa qua khá ảm đạm, đặc biệt thị trường hoa, cây cảnh chưa bao giờ ế ẩm như năm nay là minh chứng.

Theo Cục Thống kê, doanh thu bán lẻ hàng hóa tháng 1 chỉ tăng khoảng 4,8% so với cùng kỳ năm trước, chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 1 giảm 29% so với tháng trước và giảm đến 43% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tâm thế những tháng cuối năm và những ngày đầu xuân mới của doanh nghiệp và người dân rõ ràng bị ảnh hưởng. Thời tiết ảm đạm, mưa lạnh rả rích kéo dài từ sau mùng Hai tết đến nay càng khiến nhà nhà, người người khởi động xuân mới kém vui.

Đâu đó, còn có thêm những lo ngại, đồn đoán… sau những chuyện buồn của Quảng Nam khi vài vụ vi phạm được đưa ra ánh sáng. Nhiều người “hăng hái” vào cuộc làm nhân sự! Không ít người nói như “đinh đóng cột”, phán chuyện như thần! Một hiện trạng tâm lý không hay xuất hiện trong một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức là thực tế, và rõ ràng, ảnh hưởng không nhỏ đến không khí làm việc đầu xuân, quan trọng hơn, là cả một “núi công việc” nặng nề đang chờ phía trước.

Những “ngọn núi” phải vượt qua

Như đã đề cập, Tỉnh ủy chọn chủ đề của năm 2023 là năm tập trung phát triển kinh tế - xã hội, tạo sự bứt phá. Để hiện thực hóa mục tiêu này, trách nhiệm trước hết và nặng nề nhất đặt lên vai của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở. Điểm qua các chương trình, kế hoạch hành động của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã thấy cả núi công việc, không ít trong số đó, là những việc lớn, nhiều thách thức.

Tổ chức đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng nhân kỷ niệm Ngày thành lập Đảng

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lê Văn Dũng trong buổi làm việc đầu xuân với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy (ngày 30/1) đã chính thức thông tin về việc tổ chức đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng bộ tỉnh nhân kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Đảng (3/2/1930 - 3/2/2023) và thành lập Đảng bộ tỉnh (28/3). Yêu cầu đặt ra là tuyên truyền, tạo nhận thức đầy đủ trong cán bộ, đảng viên về những thành quả của tỉnh trong thời gian qua, những cơ hội phát triển mới và cả những khó khăn, thách thức phía trước; từ đó định hướng tư tưởng, giữ vững niềm tin trong cán bộ, đảng viên, cùng chung tay hiện thực hóa khát vọng xây dựng Quảng Nam phát triển.

Đầu tiên, phải kể đến là giải ngân hơn 7.600 tỷ đồng vốn đầu tư phát triển theo kế hoạch năm. Trong bối cảnh thu hút các nguồn vốn xã hội khó khăn, vốn đầu tư công là nguồn lực quan trọng cho tăng trưởng, đồng thời là “vốn mồi” thúc đẩy các nguồn vốn xã hội.

Tuy nhiên, chưa bao giờ giải ngân vốn đầu tư công là chuyện dễ, khi phải đối diện với vô số thủ tục rườm rà và nhất là những vướng mắc khó gỡ về bồi thường, giải phóng mặt bằng. Năm nay, việc triển khai các công trình, dự án dự báo sẽ càng thêm khó…

Việc khắc phục sự tụt hạng của các chỉ số đo lường hiệu quả hoạt động của chính quyền (PCI, PAPI, PAR INDEX) cũng là thách thức. Môi trường đầu tư chưa được cải thiện như mong muốn; cải cách hành chính, nhất là thủ tục hành chính chưa thông thoáng, không thể là môi trường thuận lợi cho sản xuất kinh doanh và tăng cường niềm tin của người dân vào hoạt động của bộ máy công quyền.

Ngay từ tháng 11/2022, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 30 yêu cầu tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, nâng cao tinh thần trách nhiệm, hiệu quả thực thi công vụ.

Việc lớn khác có ý nghĩa chiến lược đối với Quảng Nam là triển khai thực hiện các kết luận của Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội tại các buổi làm việc với tỉnh năm trước. Đây đều là những đề án, dự án lớn, tác động sâu rộng đến nhiều vấn đề của đời sống xã hội và liên quan đến nhiều bộ, ngành, cơ quan trung ương, mà Quảng Nam là đầu mối xây dựng, đôn đốc, phối hợp thực hiện.

Có cả “núi công việc” phía trước và đều là việc khó… Chỉ riêng việc triển khai xây dựng đề án hợp nhất Tam Kỳ, Phú Ninh và Núi thành để xây dựng đô thị loại 1 đã có không ít vấn đề đặt ra.

Tóm lại, phía trước là nhiều ngọn núi, cả hữu hình và vô hình…

Và động lực từ những bài học lịch sử

Lịch sử phát triển Quảng Nam đã minh định một sự thật gần như là quy luật. Trong những thời điểm càng khó khăn, thách thức, đất và người Quảng Nam càng thể hiện ý chí, bản lĩnh và tinh thần vượt khó, sáng tạo. Điểm lại một vài sự kiện tiểu biểu:

Mô hình cảng thị Hội An xưa từng được các nhà khoa học ví von là “đặc khu kinh tế”, “khu kinh tế mở” đầu tiên của cả nước, đã đưa Quảng Nam trở thành một trung tâm kinh tế bậc nhất cả xứ Đàng Trong thời chúa Nguyễn mấy trăm năm trước. Một sự sáng tạo lớn mà cho đến nay, nhiều bài học vẫn còn giá trị.

Tư tưởng canh tân của “Bộ ba xứ Quảng” Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Trần Quý Cáp, đưa Quảng Nam thành “vùng đất Duy tân” vang danh cả nước một thời.

Trong giai đoạn chống Mỹ, ở thời điểm khó khăn nhất, Quảng Nam chính là địa phương đi đầu đánh Mỹ và thắng Mỹ với các vành đai diệt Mỹ và phong trào tìm Mỹ mà đánh, nắm thắt lưng Mỹ mà đánh.

Quảng Nam cũng là một trong những địa phương dũng cảm đi đầu “khoán chui” những “đêm trước khoán 10”.

Sau ngày tái lập tỉnh, trong muôn vàn gian khó của một tỉnh nghèo nhất nhì cả nước, đã bừng sáng ý chí và quyết tâm thay đổi căn bản về tư duy phát triển kinh tế. Kết quả là Khu kinh tế mở Chu Lai xuất hiện. Không những khẳng định vị thế của Quảng Nam hôm nay, mà đang tạo tiền đề vững chắc để địa phương bứt phá, hiện thực hóa khát vọng và tầm nhìn trong giai đoạn mới.

Càng khó khăn, càng thách thức, Quảng Nam càng quyết tâm cao, luôn tìm được cách để vượt lên và tạo ra giá trị.

“Vượt nguy, tận cơ” có lẽ là đòi hỏi mang tính thực tiễn rất cao, với Quảng Nam ở thời điểm này. Và yêu cầu đặt ra là cần tập trung hành động!