Nhận được phản ảnh của công nhân (CN) Công ty CP may Hiệp Đức (đóng tại xã Quế Thọ, huyện Hiệp Đức), chúng tôi đã tìm hiểu thực hư những mâu thuẫn phát sinh từ sự chưa hài hòa lợi ích của chủ doanh nghiệp và CN.
Nỗi lòng công nhân
Đến xưởng may của Công ty CP may Hiệp Đức, khá nhiều ý kiến của CN tỏ ra chưa hài lòng với việc thực hiện chế độ tại công ty. Như ý kiến của chị Nguyễn Thị Vân (Bình Lâm, Hiệp Đức), chị vào làm CN cắt chỉ từ ngày 1.4.2014 nhưng đến nay hơn 7 tháng vẫn chưa được ký hợp đồng lao động. Chị Vân nói: “Với lô hàng này, tôi được giao định mức làm hơn 300 sản phẩm/ngày, nếu tôi làm không xong trong giờ làm việc ở công ty thì mang về nhà làm, miễn sao cho đủ hàng giao, bởi lương được tính vào sản phẩm”. CN cũng có ý kiến bất mãn với chế độ thực phẩm, dinh dưỡng bữa ăn. Theo anh Huỳnh Quang Long (Bình Sơn, Hiệp Đức), bữa ăn trưa chỉ 7.000 đồng/người (chưa tính ga, điện) thì rất thiếu thốn, cần phải được cải thiện. Về định mức sản phẩm được giao, anh Long tâm sự: “Hồi trước tôi làm ở TP.Hồ Chí Minh, giờ về quê làm cho gần nhà, nhưng lương chỉ được chừng 3 triệu đồng/tháng, thấp hơn nhiều so với trước, bởi tay nghề may của tôi đã được 10 năm rồi”.
Đối thoại sẽ giúp hài hòa lợi ích của chủ doanh nghiệp và người lao động. Ảnh: L.DIỄM |
Chị Nguyễn Thị Quế (Quế Thọ, Hiệp Đức) thắc mắc: “Tại sao làm ở đây không có mức lương cơ bản, chỉ làm theo sản phẩm, được bao nhiêu thì hưởng bấy nhiêu? Tăng ca cũng tính vào sản phẩm, làm Chủ nhật cũng không được tính ngoài giờ làm việc, nếu có thì chỉ được hỗ trợ 50 nghìn đồng tiền xăng xe, cũng có lô hàng nào giá thấp quá thì làm Chủ nhật được nhân đôi sản phẩm. Nhưng CN nghỉ 1 ngày không phép trừ 180 nghìn đồng, có phép trừ 80 nghìn đồng”. Chị Đặng Thị Thu Hạnh thì bức xúc về cách tính thu nhập, định mức: “Tụi tôi làm tăng ca ban đêm ăn bữa tối có bữa được bữa mất, nếu ăn cơm thì còn đỡ, có hôm ăn bún có mùi hôi rất khó ăn. Tối làm tăng ca đói bụng quá, đến 20 giờ ra cổng kiếm đồ ăn thì không được cho ra. Còn định mức sản phẩm thì đưa sản phẩm nhiều quá làm không nổi. CN không biết đơn giá mã hàng, đơn giá lại thấp. Tôi làm cật lực nhưng lương tháng chừng 1,6 triệu đồng. Hợp đồng tôi không được giữ 1 bản chính, đòi miết không được”. Còn chị Nguyễn Thị Tân Lộc, bộ phận KCS cho hay: “Dù có làm đến nửa đêm cũng không được tính tiền tăng ca, làm nhiều ai cũng kiệt sức, không muốn làm nữa, nhưng không thể nghỉ vì cần tiền trang trải cho cuộc sống. Bộ phận của tôi có một chị không phải bị đuổi mà nói là nghỉ chờ việc, chỉ vì chị ấy không chịu tăng ca nên giám đốc bảo về nghỉ đi, bao giờ có việc thì kêu”.
Còn nhiều sai sót
Chính thức đi vào hoạt động từ tháng 2.2014, Công ty CP may Hiệp Đức được hứa hẹn là một điểm sáng của huyện Hiệp Đức trong giải quyết việc làm cho người lao động (NLĐ) với số lượng ban đầu 450 người. Phòng LĐ-TB&XH huyện Hiệp Đức đã từng đến kiểm tra và cũng để giúp doanh nghiệp làm tốt hơn pháp luật lao động tại công ty. Rồi công ty thay đổi cổ đông, giám đốc điều hành nên những kiến nghị trước đó đến nay vẫn chưa được thực hiện. Đến đầu tháng 11.2014, khi NLĐ có đơn thư, thanh tra Sở LĐ-TB&XH cùng Liên đoàn Lao động tỉnh đã đến làm việc với lãnh đạo công ty. Tại buổi làm việc, nhiều nội dung sai sót đã được tổ kiểm tra chỉ rõ, giúp công ty khắc phục, như chưa thành lập công đoàn cơ sở, chưa ký kết hợp đồng lao động và chưa tham gia các chế độ bảo hiểm đối với 158 lao động làm việc thường xuyên tại công ty trên 3 tháng, chưa xây dựng và đăng ký thang bảng lương, chưa tính tiền làm thêm giờ, tăng ca cho NLĐ như cam kết trong hợp đồng lao động.
Ông Trương Văn Thạnh - Giám đốc Công ty CP may Hiệp Đức, thừa nhận: “Tiền làm thêm giờ công ty không tính vì đã tính vào đơn giá sản phẩm. Trong thời gian tới, chúng tôi phải tính lại rõ ràng đơn giá trong giờ làm việc và đơn giá giờ làm tăng ca, ngoài giờ. Chị ở bộ phận KCS tự ý nghỉ việc, có đơn xin nghỉ việc, nên chúng tôi phải bố trí người thay thế, nay chị xin đi làm lại chúng tôi cũng đồng ý, nhưng chị phải đợi để bố trí công việc. Tiền trừ như CN phản ảnh là trừ vào khoản chuyên cần 400 nghìn đồng /tháng/người, chứ không phải trừ vào sản phẩm. Chúng tôi không phủ nhận có một số nội dung chưa đúng như luật quy định, nhưng là công ty mới, giai đoạn đầu vừa tuyển dụng, vừa đào tạo, tìm hợp đồng ổn định cho CN có việc làm liên tục, lại có sự thay đổi nhân sự nên không thể tránh khỏi sai sót”.
Về những sai sót ở Công ty CP may Hiệp Đức, ông Trần Hữu Doãn - Chủ tịch Hội đồng quản trị của công ty, cho biết: “Ban đầu, xác định đầu tư lên Hiệp Đức chúng tôi sẽ phải bù lỗ ít nhất 3 năm, vì rất nhiều vấn đề, trong đó có ý thức kỷ luật lao động của NLĐ. Thời gian đầu, chúng tôi chỉ nghe báo cáo từ Ban giám đốc công ty, có gì sai sót chúng tôi sẽ ngay lập tức chỉ đạo củng cố lại, đối thoại với NLĐ để có những chính sách đối với NLĐ hợp tình hợp lý cho cả đôi bên. Tôi chỉ mong cơ quan quản lý nhà nước về lao động có cái nhìn thấu đáo, tạo điều kiện giúp cho doanh nghiệp làm ăn thuận lợi hơn”.
LÊ DIỄM