Từ tháng 3.2020, đặc biệt từ khi có Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ về giãn cách xã hội, chính quyền xã đảo Tân Hiệp (Cù Lao Chàm, TP.Hội An) cùng các lực lượng bộ đội đóng chân trên đảo, đoàn thể xã hội đã quyết liệt vào cuộc, chung tay phòng chống dịch Covid-19.
Thực hiện chủ trương giãn cách xã hội để phòng chống dịch Covid-19, công dân muốn rời đi hoặc đến xã đảo phải có giấy phép do Chủ tịch UBND xã Tân Hiệp cấp. Tất cả phương tiện tàu thuyền, ca nô du lịch đều bị cấm cập đảo, chỉ có tàu hàng vận chuyển nhu yếu phẩm 3 ngày ra đảo một lần và được kiểm tra y tế nghiêm ngặt.
Có giấy phép mới được ra - vào đảo
Khoảng 8 giờ sáng, cảng Cửa Đại - Hội An vốn đông đúc giờ đây vắng hoe, chỉ có những chuyến xe chở hàng cung cấp cho người dân trên đảo chờ chuyển lên tàu. Các thùng hàng được ghi tên, số điện thoại người nhận rõ ràng. Đây là cách mà người dân Cù Lao Chàm thực hiện trong thời gian cách ly xã hội.
Anh Lê Khởi Minh, ở thôn Bãi Ông, xã Tân Hiệp vào TP.Hội An làm nghề lái xe taxi. Gần một tháng rồi chưa về thăm nhà, anh muốn ra đảo lắm nhưng không có giấy phép - mà cũng không thể có được, nên chỉ còn cách gửi niềm thương nhớ qua những gói hàng gửi ra đảo. Không riêng anh Minh, nhiều người có nhà cửa, gia đình ở Cù Lao Chàm nhưng vào Hội An mưu sinh nay cũng không ra đảo được. Điều này gây ra những trở ngại và bất tiện nhất định, tuy nhiên vì sự an toàn xã hội nên người dân rất đồng thuận.
“Đây là quy định bắt buộc vì sự bình yên, an toàn của đảo nên mình chấp nhận, cố gắng hết dịch về thăm nhà cũng được. Ai cũng cố gắng mới tốt cho xã hội, gia đình mình” - anh Minh bộc bạch.
Ở phía Cù Lao Chàm, khi tàu hàng cập cảng được phun tiêu độc khử trùng triệt để. Tất cả hành khách phải khai báo y tế, lịch trình di chuyển và kiểm tra thân nhiệt. Một số người dân đi khám bệnh hoặc có công việc gia đình dài ngày trở lại đảo được khuyến cáo cách ly tại gia đình 14 ngày để đảm bảo an toàn cho cộng đồng.
Ông Trần Văn Đức, ở thôn Bãi Ông, có giấy phép của xã nên mấy hôm nay vào Hội An chữa bệnh, khi trở lại đảo đã khai báo y tế đầy đủ, thân nhiệt ổn định. Tuy nhiên, ông Đức được bác sĩ Bệnh xá Quân dân y trên đảo khuyên nên cách ly ở nhà 14 ngày, hạn chế tiếp xúc cộng đồng.
“Tôi cũng lo lắng vì dịch bệnh nguy hiểm này, nhưng vì đau ốm nên phải vào đất liền chữa bệnh. Vì sự an toàn của người thân, của nhân dân xã đảo, tôi sẵn sàng chấp hành cách ly tại nhà” - ông Đức nói.
Bà Phạm Thị Mỹ Hương - Chủ tịch UBND xã Tân Hiệp cho biết, từ khi dịch Covid-19 xuất hiện, nhất là sau khi Thủ tướng Chính phủ yêu cầu giãn cách xã hội, nhiều người dân lâu nay sinh sống, làm ăn xa quê mong muốn quay về đảo. Đây là áp lực lớn với địa phương, vì đảo thì nhỏ mà nguy cơ tiềm ẩn dịch bệnh từ nơi khác xâm nhập rất lớn.
“Để đảm bảo an toàn cho đảo, UBND xã bắt buộc thực hiện quy định người dân rời đi và quay lại đảo phải có giấy phép. Đáng mừng là người dân rất đồng thuận, chấp hành tốt, sau khi xã đã triển khai công tác tuyên truyền đi trước một bước” - bà Hương chia sẻ.
Mặc dù việc thực hiện giãn cách xã hội bắt đầu từ 1.4, nhưng xã đảo Tân Hiệp đã ngừng đón khách du lịch hơn 3 tháng. Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức người dân về sự nguy hiểm của dịch bệnh được chính quyền xã đảo coi trọng. Hội đoàn thể, Mặt trận xã cử cán bộ đến từng hộ vận động người dân hạn chế ra ngoài tụ tập đông người và hướng dẫn bà con bảo vệ an toàn cho bản thân và gia đình. Mặt trận xã còn vận động các nhà hảo tâm hỗ trợ kinh phí mua khẩu trang, dung dịch sát khuẩn, cấp phát miễn phí cho người dân các thôn.
Bà Nguyễn Thu, ở thôn Bãi Làng nói, hồi xưa không để ý chuyện vệ sinh sạch sẽ, chừ bệnh tật xảy ra phải ý thức rửa tay thường xuyên nhằm bảo vệ bản thân và cộng đồng, từ nay có dịch hay không bà cũng sẽ giữ thói quen này.
Vượt qua giai đoạn khó khăn
UBND xã Tân Hiệp thông tin: Trước đây, người dân bình thường làm phục vụ, dịch vụ du lịch ở đảo, một ngày công ít nhất cũng được 200 nghìn đồng. Nay không có thu nhập, những gia đình có ghe thuyền thì ra biển đánh cá, khai thác các loại hải sản; những hộ không có phương tiện hành nghề biển rủ nhau đi bắt ốc, vú nàng… để hỗ trợ cho bữa ăn gia đình và tăng thêm thu nhập. Trong khi đó, tranh thủ thời tiết nắng ráo, người dân thôn Bãi Ông đi hái lá rừng, phơi khô tích trữ để phục vụ du khách khi du lịch phục hồi; một số hái rau rừng chuyển bán cho đất liền. Cũng có nhiều hộ quay lại nghề đan lưới, làm sản phẩm thủ công... Không có du lịch, nhưng hoạt động sản xuất được duy trì nên ở xã đảo Tân Hiệp không có trường hợp nào quá khó khăn.
Vắng khách du lịch, mọi hoạt động kinh doanh của người dân xứ đảo ngưng trệ. Thu nhập giảm sút. Kinh tế khó khăn khi dịch Covid-19 bùng phát là điều không tránh khỏi, thế nhưng người dân xã đảo không đầu hàng. Họ đã và đang tiếp tục thích ứng để vượt qua thời điểm khó khăn.
Gia đình ông Hồ Thương, ở thôn Bãi Làng, thu nhập hơn 100 triệu đồng mỗi năm nhờ kinh doanh homestay và làm dịch vụ cho khách du lịch thăm đảo. Thế nhưng kinh doanh du lịch là điều không thể trong thời điểm hiện nay và có lẽ tình trạng này còn kéo dài. Không chịu bó tay trước khó khăn, ông Thương chuyển qua nghề đánh cá để cải thiện bữa ăn gia đình và kiếm thêm thu nhập.
“Thời điểm này năm ngoái làm chi có chuyện ngồi mà đan lưới như ri, làm chi đi biển được, cả nhà bận rộn đón du khách. Nhưng bữa ni dịch bệnh, vắng khách, vợ chồng tôi chuyển qua đánh cá, đan lưới để mưu sinh. Mà hồi xưa một ký cá kình bán cho khách phải hơn 100 nghìn đồng, chừ bán còn một nửa thôi, chủ yếu kiếm thêm thực phẩm cho bữa ăn và bán cho bà con, rứa là tạm tự lo cho gia đình được” - ông Thương chia sẻ.
Chúng tôi đến Bãi Hương - điểm đến lựa chọn số 1 của du khách khi ra Cù Lao Chàm. Thay cho khung cảnh rộn ràng, hôm nay dễ dàng nhìn thấy những phụ nữ ngồi dọc bờ biển dưới bóng dừa xanh đan lưới.
Vừa luôn tay đan lưới, chị Phạm Thị Bê kể: “Từ ngày xảy ra dịch Covid-19, khách du lịch không có, người dân ở đây thất thu, từ người làm dịch vụ cho đến ngư dân đánh bắt cá mực. Hồi xưa có thu nhập tốt thì gia đình tiêu thoải mái một chút, chừ thì tiện tặn lại. Dịch bệnh chẳng ai mong muốn, tình hình chung nên bà con ai cũng cố gắng hết”.
Bà Phạm Thị Mỹ Hương - Chủ tịch UBND xã Tân Hiệp cho hay, bình thường mỗi ngày Cù Lao Chàm đón hàng nghìn du khách. Thời điểm này năm ngoái bà con ở đây ai cũng tất bật, chừ thì hàng quán đóng cửa hết.
“Không có du lịch, bà con quay lại nghề biển nên ít nhiều còn có hoạt động sản xuất để kiếm thêm thu nhập. Sống ở đảo, gia đình nào cũng biết nghề biển nên có thể lao động mưu sinh. Điều này góp phần giúp bà con yên tâm chống dịch. Hy vọng dịch bệnh nhanh chóng qua, khách du lịch lại đến với hòn đảo xinh đẹp này, người dân sẽ bớt khó khăn” - bà Hương nói.