Định danh bản sắc

Dựa trên định nghĩa của Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam đã được khởi xướng thì có thể hiểu “Thương hiệu Quảng Nam” là tập hợp các liên tưởng của cộng đồng về bản sắc và hình ảnh của Quảng Nam thông qua các đối tượng mà địa phương sở hữu như lịch sử, điều kiện địa lý đặc thù, sự phát triển về kinh tế - xã hội, con người, các sản phẩm tiêu biểu, điểm đến môi trường kinh doanh dịch vụ cùng các giá trị như chất lượng sáng tạo, thái độ thân thiện... Trong đó, hình ảnh, bản sắc Quảng Nam là nhận thức của cộng đồng về các dữ liệu quá khứ lẫn hướng đích mong ước trong tương lai.

Hái lá dâu. Ảnh: MINH HẢI

Với quá khứ, hình ảnh Quảng Nam xa xưa gắn với nền văn hóa Chiêm Thành, một kinh đô của vương quốc Chămpa tráng lệ, để lại những di sản như quần thể Mỹ Sơn, Trà Kiệu, Đồng Dương, Khương Mỹ, Chiên Đàn… Rồi hình ảnh “vùng đất mở về phương Nam” đã được định danh từ năm 1471 bởi vua Lê Thánh Tông. Tiếp đó, cùng bước chân của chúa Nguyễn đã xác lập Dinh trấn Quảng Nam, xây dựng thủ phủ xứ Đàng Trong trở nên sầm uất mà Hội An đã vươn lên thành thương cảng quốc tế. Trong dặm dài quá khứ đầy thăng trầm cùng cuộc hành tiến của dân tộc, người Quảng đã cần cù sáng tạo biết bao sản phẩm vật chất và tinh thần. Ngoài Mỹ Sơn, Hội An đã được tôn vinh là Di sản văn hóa thế giới, còn hàng trăm công trình kiến trúc, các loại hình nghệ thuật diễn xướng dân gian, các di tích lịch sử - văn hóa cũng được xếp hạng bảo tồn. Trên mảnh đất thấm bề dày, bề sâu văn hóa, lịch sử ấy, người Quảng sinh sống và tạo ra những sản phẩm đặc trưng. Là “đất trăm nghề”, họ làm hàng thủ công mỹ nghệ từ mộc, gốm, dệt chiếu, ươm tơ dệt lụa, đúc đồng, mây tre đan… Là thương cảng, họ chế biến và xuất khẩu tơ lụa, yến sào, đường, quế, trầm, tiêu… Đến cái ăn, họ cũng làm nên món mì Quảng không đâu có cùng  nhiều loại bánh trái mang hương vị riêng…

Ở thì hiện tại, người Quảng đang xây dựng hình ảnh điểm đến du lịch, vùng đất mở, nối kết từ Thương cảng Hội An xưa đến Khu Kinh tế mở Chu Lai ngày nay. Nghệ nhân làng nghề và lớp doanh nhân mới đã tiếp nối sáng tạo, từ sản phẩm truyền thống mà dựng nên thương hiệu để hội nhập. Đồng thời, những sản phẩm mới ra đời với những nghề mới trong kinh doanh dịch vụ du lịch, sản xuất công nghiệp như cơ điện ô tô, may mặc thời trang, chế biến nông lâm thổ sản...

Với tương lai, hình ảnh, bản sắc Quảng Nam sẽ được định danh như thế nào phụ thuộc vào những thức nhận về quá khứ và cả thì hiện tại. Đó là thương hiệu tổng hòa từ sản phẩm, các ngành, lĩnh vực, các doanh nghiệp… đến rộng ra là thương hiệu vùng đất, trải qua hành trình định vị bản sắc dài lâu. Thương hiệu Quảng Nam, vì vậy, khó có thể bó hẹp trong một chuyên đề phản ánh của báo chí, mà còn cần những cuộc đàm đạo sâu rộng để hình thành tầm nhìn chiến lược.

Đây chỉ là một lối ngõ dẫn đến mùa xuân mơ ước…