Đôi điều về công tác kiểm tra, giám sát

Mặc dù được Điều lệ Đảng các khóa quy định, nhưng những năm qua, không ít cấp ủy, tổ chức đảng cơ sở và đảng viên ngại và thậm chí nặng nề về cụm từ “dấu hiệu vi phạm”, cho nên chưa nhận thức đúng đắn và thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm. Chính vì vậy, tình trạng vi phạm của tổ chức cơ sở đảng và đảng viên đến mức phải xử lý kỷ luật không giảm. Vì vậy, cần hiểu và nhận thức đúng đắn rằng, “dấu hiệu vi phạm” mới chỉ là hiện tượng, chưa phải là bản chất nên chưa phải là sai phạm. Do đó, các tổ chức đảng, nhất là tổ chức cơ sở đảng, trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát phát hiện tổ chức đảng (chi bộ) hoặc đảng viên có dấu hiệu vi phạm thì chỉ đạo Ủy ban kiểm tra (UBKT) kịp thời kiểm tra, xem xét, kết luận. Đây là nhiệm vụ quan trọng, cần thiết và việc làm thường xuyên của tổ chức đảng và của UBKT.

Mục đích tiến hành kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm là nhằm phát hiện kịp thời những dấu hiệu vi phạm, xem xét, kết luận rõ đúng - sai để giúp tổ chức đảng và đảng viên được kiểm tra nhận ra ưu điểm, khuyết điểm, vi phạm và xử lý kịp thời những vi phạm để giữ nghiêm kỷ luật của Đảng. Thực hiện tốt kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm còn có tác dụng rất lớn trong công tác ngăn ngừa không để khuyết điểm trở thành vi phạm, vi phạm nhỏ trở thành vi phạm lớn, vi phạm ít nghiêm trọng trở thành nghiêm trọng... đối với tổ chức đảng và đảng viên.

Đối với tổ chức đảng, cần tập trung kiểm tra việc chấp hành đường lối, chính sách, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước; thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, chấp hành quy chế làm việc, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; việc ra quyết định và thực hiện các quyết định của cấp ủy; tự phê bình và phê bình, đoàn kết thống nhất nội bộ; giáo dục, rèn luyện, nâng cao phẩm chất, đạo đức cách mạng của cán bộ đảng viên. Với đảng viên (kể cả cấp ủy viên cùng cấp) chú ý kiểm tra việc chấp hành Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đặc biệt là việc tuân thủ các văn bản pháp quy trong từng ngành, lĩnh vực; kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ được giao; chấp hành quy chế làm việc, các nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng, trước hết là nguyên tắc tập trung dân chủ; giữ gìn phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, lối sống...

Xuất phát từ tình hình thực tế trong những năm qua, thời gian đến cấp ủy và UBKT các cấp cần nhận thức đúng đắn và có những giải pháp tối ưu để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức cơ sở đảng và đảng viên trong tình hình hiện nay. Trong đó, các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên phải được quán triệt, nhận thức đúng đắn và đầy đủ về nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm. Xác định công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng phải kết hợp chặt chẽ giữa xây và chống, lấy xây là chính, chủ yếu là phòng ngừa, hạn chế xảy ra sai phạm đến mức phải xử lý kỷ luật. Coi trọng công tác giáo dục, rèn luyện, quản lý, kiểm tra đảng viên chấp hành trong chi bộ; tiếp tục thực hiện tốt việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” theo tinh thần Chỉ thị số 03 của Bộ Chính trị. Giám sát phải mở rộng, kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm, nhằm chủ động phòng ngừa vi phạm, kịp thời phát hiện những nhân tố mới để phát huy, khắc phục thiếu sót khuyết điểm, vi phạm ngay từ lúc mới manh nha, nếu có vi phạm kịp thời kiểm tra xem xét, xử lý đồng bộ và nghiêm minh.

Kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm là nhiệm vụ khó khăn và phức tạp, đòi hỏi cán bộ kiểm tra phải nắm vững Điều lệ Đảng, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Người làm công tác kiểm tra phải có bản lĩnh vững vàng, có tinh thần đấu tranh bảo vệ các quan điểm của Đảng. Muốn vậy, phải thường xuyên nâng cao trình độ mọi mặt cho cán bộ kiểm tra, không chỉ giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, mà phải có tinh thần thương yêu đồng chí, phải xem xét một cách khách quan, trung thực; không định kiến với người vi phạm, gần gũi, giúp đỡ đồng chí mình nhận ra sai lầm, khuyết điểm để khắc phục, tiến bộ. Làm công tác kiểm tra phải nắm và thực hiện tốt phương pháp cơ bản trong công tác kiểm tra của Đảng. Trong đó, phải biết dựa vào tổ chức đảng, phát huy tinh thần tự giác của đảng viên và ý thức xây dựng Đảng của quần chúng. Trong quá trình thực hiện, phải làm tốt công tác thẩm tra, xác minh; kết hợp công tác kiểm tra của Đảng với công tác thanh tra của Nhà nước, thanh tra nhân dân, công tác kiểm tra, giám sát của các đoàn thể, chính trị, xã hội. Thực hiện tốt Quy chế phối hợp giữa UBKT với các Ban của Đảng, các ngành khối nội chính; cần vận dụng linh hoạt, sáng tạo, hình thức kiểm tra phù hợp với từng đối tượng và thực hiện nghiêm quy trình kiểm tra theo Quyết định số 46-QĐ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng.

UBKT các cấp, cán bộ làm công tác kiểm tra phải chủ động, thường xuyên nắm bắt tình hình bằng nhiều kênh thông tin. Trên cơ sở đó, xây dựng kế hoạch xác định rõ mục đích, yêu cầu, nội dung, đối tượng, lực lượng kiểm tra, thời gian và phương pháp tiến hành. Đối với tổ chức đảng và đảng viên được kiểm tra, phải chấp hành nghiêm chỉnh việc kiểm tra, không mặc cảm, lo ngại, phản ứng, đối phó, phải tự phê bình tốt. Tổ chức đảng nơi đảng viên được kiểm tra cần nhận thức đúng mục đích, yêu cầu công tác kiểm tra là để giáo dục cán bộ, đảng viên và thực hiện tốt công tác xây dựng Đảng. Có làm tốt công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm mới giải quyết kịp thời, có hiệu quả các vấn đề phát sinh, nổi cộm, bức xúc trong dư luận..., góp phần tích cực trong công tác xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao chất lượng của đảng viên.

Hồ Thanh Tân
(Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy)