Đối thoại & giải đáp

Đối thoại với người lao động, lắng nghe người lao động là  diễn đàn hữu ích, được người lao động(NLĐ) mong chờ. Diễn đàn này do Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) phối hợp với Sở LĐ-TB&XH, Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh cùng thực hiện trong Tháng công nhân 2017.

Lắm nỗi băn khoăn

Diễn đàn lắng nghe NLĐ được tổ chức tại TP.Tam Kỳ và Núi Thành. Ở cả 2 nơi, NLĐ đều đi khá đông, bởi NLĐ rất mong chờ được đối thoại. “Chúng tôi nghe thông tin về buổi đối thoại từ phía công đoàn cơ sở công ty từ tuần trước. Hôm nay đến đây thấy đủ các ngành cùng đối thoại với NLĐ, ai cũng đã chuẩn bị sẵn những vấn đề chưa rõ để hỏi cơ quan chức năng. Tôi đến hỏi điều kiện để được nghỉ hưu, để xin nghỉ hưu” - bà Đặng Thị Kim Loan, công nhân Công ty CP Môi trường đô thị Quảng Nam nói. Bà Nguyễn Thị Thịnh (Công ty TNHH Tuấn Đạt) thắc mắc: “Đi đâu chúng tôi cũng nghe râm ran bàn tán chuyện tăng tuổi nghỉ hưu. Điều này có đúng hay không? Với lao động ngành may như chúng tôi, tuổi lớn là mắt yếu, chân tay run, làm việc kém hiệu quả. Bây giờ còn nói tăng tuổi nghỉ hưu thì tôi thấy không phù hợp với lao động ngành may”. Nhiều lao động khác ở khu vực TP.Tam Kỳ quan tâm đến những vấn đề như chế độ thai sản dành cho nam giới là như thế nào; hợp đồng lao động 3 tháng có phải đóng BHXH hay không; khi nghỉ sinh thì lao động có phải đóng BHXH không, thời gian sinh nếu không đóng thì có được tính là thời gian đóng BHXH?...

Các cơ quan chức năng trả lời cụ thể, rõ ràng mọi thắc mắc của người lao động. Ảnh: D.L

Bà Vũ Ngọc Hiểu Thúy (Xí nghiệp May Núi Thành) cho rằng đối với  lao động ngành may không nên tăng tuổi nghỉ hưu, đó là mong muốn của nhiều người, đặc biệt là chị em phụ nữ, rất mong các cấp lắng nghe và kiến nghị lên trên. Theo bà Thúy, lao động nào trong ngành may thuộc dạng độc hại; lao động kỹ thuật có thuộc lao động nặng nhọc độc hại không? Cũng đến từ một công ty may, bà Nguyễn Thị Tiến cho rằng, khi bà đã có chồng tham gia đóng BHXH trên 2 năm, nếu bản thân bà Tiến không làm việc và nghỉ sinh thì có được hưởng BHXH không? Thêm nữa là những lao động đến từ xã đảo, có thẻ BHYT toàn dân cấp cho người dân xã đảo, có bắt buộc phải tham gia BHYT ở doanh nghiệp nữa hay không? Còn ông Phan Thanh Cõi (Công ty TNHH CCI Việt Nam) bày tỏ nỗi lo khi đi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế: “Công nhân viên lao động trong doanh nghiệp làm việc từ thứ Hai đến thứ Bảy, chỉ Chủ nhật mới nghỉ. Nhưng Chủ nhật là ngày mà các cơ sở y tế không khám bệnh bảo hiểm y tế nên công nhân không khám bệnh được. Các ngành chức năng có có giải pháp nào giúp công nhân được khám bệnh bảo hiểm y tế vào ngày Chủ nhật?”. Nhiều NLĐ khác hỏi về điều kiện để hưởng bảo hiểm thất nghiệp; đóng bảo hiểm thất nghiệp có phải để sau này tính vào lương hưu không; NLĐ đi làm bị tai nạn giao thông có được xem là tai nạn lao động; cách tính đóng BHXH như thế nào?...

Giải tỏa thắc mắc

Mục đích của các buổi đối thoại là để lắng nghe NLĐ và giải đáp thắc mắc tại chỗ, giúp NLĐ có thêm những hiểu biết căn bản về quy định của chính sách, từ đó giải quyết nỗi băn khoăn lâu nay không biết hỏi ai. Ông Lưu Văn Thương - Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh cho biết: “Những buổi đối thoại thế này để lắng nghe NLĐ, giúp NLĐ giải quyết thắc mắc. Đồng thời qua đó chúng tôi cũng tuyên truyền thêm để NLĐ hiểu rằng hai bên đều có trách nhiệm, nghĩa vụ trong việc xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa ở doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp có nghĩa vụ phải đảm bảo mọi chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật đối với NLĐ; NLĐ phải đồng hành, sẻ chia cùng doanh nghiệp, phấn đấu cố gắng vì chính bản thân NLĐ cũng là vì doanh nghiệp. Khi mối quan hệ lao động tiến bộ sẽ là mấu chốt giúp doanh nghiệp ăn nên làm ra, NLĐ có nguồn thu nhập ổn định”.

Trực tiếp giải đáp câu hỏi của công nhân lao động, ông Phạm Ngọc Hà - Phó Giám đốc BHXH tỉnh đã trả lời cụ thể, chi tiết từng vấn đề cho lao động. Về vấn đề tăng tuổi nghỉ hưu, ông Hà trả lời rằng, đây là việc còn đang bàn thảo từ cấp Trung ương, chứ chưa phải đã quyết định tăng tuổi nghỉ hưu. Ông Hà chia sẻ với nỗi lo của lao động ngành may, nhưng nếu tăng tuổi nghỉ hưu thì cũng sẽ có những lao động thuộc ngành nặng nhọc, độc hại có thể được nghỉ sớm hơn quy định. Hiện nay, ngành may và công việc của công nhân may đang làm đều liên quan đến chế độ nặng nhọc, độc hại. Điều này liên quan đến chế độ BHXH của mỗi người. Hiện nay, BHXH huyện Núi Thành đang phối hợp với chủ sử dụng lao động, NLĐ rà soát và bàn giao sổ BHXH nên ông Hà đề nghị NLĐ kiểm tra đối chiếu cho chính xác chức năng nghề nghiệp để biết đúng vị trí là nặng nhọc độc hại, nếu thấy chưa đúng thì điều chỉnh lại cho đúng chức danh đúng theo công việc để hưởng chế độ. Còn nhân viên gián tiếp khác như nhân viên kế toán không phải là may, nên không là lao động thuộc dạng nặng nhọc độc hại.

Đối với lao động ở xã đảo, vẫn bắt buộc phải đóng bảo hiểm y tế tại doanh nghiệp, chỉ khác mã quyền lợi trên thẻ được thay đổi từ mã 4 sang mã 2, khẳng định lao động là người sinh sống trên xã đảo nên khi khám bệnh sẽ không cùng chi trả 20%. Chế độ thai sản bây giờ không chỉ dành cho nữ giới, mà còn dành cho cả nam giới, khi vợ nghỉ sinh, người chồng cũng được nghỉ thai sản để chăm vợ con theo quy định. Hoặc khi chồng tham gia BHXH từ đủ 6 tháng trở lên, khi vợ sinh (dù vợ có tham gia BHXH hay không) thì chồng được hưởng chế độ thai sản đầy đủ chế độ. Ngoài chế độ nghỉ chăm vợ, người chồng nhận trợ cấp một lần bằng 2 tháng lương cơ sở cho mỗi con. Với câu hỏi về căn cứ đóng BHXH, theo quy định thì tiền lương đang đóng BHXH hiện nay là mức lương và phụ cấp lương. Từ năm 2018 sẽ bắt đầu đóng căn cứ trên mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác, trong đó trừ tiền thưởng, ăn ca, trợ cấp khó khăn, hiếu hỉ..., dù được ghi trong hợp đồng lao động nhưng không đóng BHXH. Lao động đang đi làm mà bị tai nạn giao thông, có xác nhận của các cơ quan chức năng thì được xem xét giải quyết là tai nạn lao động. Riêng nỗi lo về việc đi khám bảo hiểm y tế vào ngày nghỉ, ông Hà thông tin cho NLĐ yên tâm rằng hiện nay BHXH tỉnh đã có văn bản hướng dẫn cơ sở khám chữa bệnh khám bệnh bảo hiểm y tế vào ngày nghỉ, chỉ cần cơ sở khám chữa bệnh nào đủ điều kiện, làm hồ sơ đề nghị đến cơ quan BHXH sẽ được xem xét cho khám vào ngày nghỉ. Đến thời điểm này, các cơ sở khám chữa bệnh tư nhân phần lớn đã có khám vào ngày nghỉ nên NLĐ có thể khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.

LÊ DIỄM