Làng rau Trà Quế (Hội An) vừa được nhắc tên tại hội thảo “Định hướng phát triển du lịch nông nghiệp từ góc độ sản phẩm và thị trường”, sự kiện do Tổng cục Du lịch phối hợp với Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức. Ở góc độ nhà nông làm du lịch, đúng là làng rau truyền thống hơn 500 năm tuổi và đang lưu giữ lễ hội Cầu bông độc đáo như Trà Quế xứng đáng được nhắc đến. Bởi ở đó, nhiều sản phẩm du lịch đã thành hình, chỉ riêng tour “Một ngày làm cư dân phố cổ với nghề trồng rau” đã nói lên tất cả.
Ở Trà Quế, nhà nông nhập vai đã là chi tiết hấp dẫn; du khách (nhất là du khách nước ngoài) xin “hoán đổi” để được làm nông dân, tưới nước, trồng rau… lại càng thú vị. Du lịch nhà nông ở đây đã xác lập đẳng cấp mới.
Nhưng thương hiệu làng rau Trà Quế vừa nhắc tại hội thảo “Định hướng phát triển du lịch nông nghiệp…” chỉ là để minh chứng cho một nhóm các làng nghề du lịch phát triển đúng hướng. Ở nhóm còn lại, các chuyên gia liệt kê ra hàng loạt trở ngại: tự phát, nhỏ lẻ, manh mún, trùng lặp, thiếu hấp dẫn, chưa chú trọng về thương hiệu…
Những “trở ngại” kiểu như thế lẽ ra phải được nhận diện sớm hơn. Bởi trong xu thế du lịch mới, loại hình du lịch nông nghiệp đang được kỳ vọng vì không chỉ giúp kích hoạt vùng nông thôn (tạo công ăn việc làm, khai thác lợi thế địa hình) mà còn giúp ngành du lịch đa dạng hóa sản phẩm. Trên thực tế, miền Tây Nam bộ đã đưa mô hình tham quan miệt vườn sông nước, tour trải nghiệm tát mương, bắt cá… vào khai thác. Ở những địa phương có thế mạnh làm nông nghiệp công nghệ cao, đơn cử Lâm Đồng, du khách không chỉ đến đó để trốn nóng mà tò mò tìm hiểu quy trình sản xuất rau sạch.
Nhưng ở Việt Nam, chỉ có chừng đó mô hình thôi là chưa đủ, cũng như Quảng Nam chỉ nhắc đến mỗi Trà Quế thì quá đáng tiếc. Bao nhiêu “quả trứng vàng” du lịch vẫn đang nằm yên.
Vì Quảng Nam còn đó các vùng ngoại vi di sản và quá nhiều tiềm năng về du lịch trải nghiệm. Vùng ven đô thị cổ Hội An, có thêm tour lắc thuyền thúng ở rừng dừa Bảy Mẫu hay tour cưỡi trâu, đạp xe. Vùng ven Mỹ Sơn, từ nhiều năm nay homestay đã lẳng lặng hình thành ở các ngôi nhà nhỏ bên ngoài Khe Thẻ. Từ sự kiện “Năm du lịch Quảng Nam 2006”, nhiều công ty lữ hành đã đưa du khách tham quan đường Trường Sơn huyền thoại, mà làng văn hóa du lịch Bhơ Hôồng từng được kỳ vọng trở thành kiểu mẫu homestay miền ngược…
Nhưng đã đến lúc phải đưa loại hình “du lịch nhà nông” vào quy củ và chuyên nghiệp. Những khóa “tập huấn” mở lác đác thời gian qua chưa đủ để tạo ra đẳng cấp cho các vùng vệ tinh. Và vấn đề còn lại là tính phát hiện, khai thác. Trên sông Thu Bồn mà doanh nghiệp còn mở được tour “chèo thuyền vớt rác” thì quả thật nhìn đâu cũng thấy… thị trường cho du lịch nhà nông.
C.B.L