Gáo nước lạnh

Sau 7 lần nắm giữ các vị trí nhất, nhì về số lượng ảnh lọt vào vòng xếp giải, trong đó có 3 lần liên tiếp đứng ở vị trí đầu (vào các năm 2012, 2013 và 2014), năm nay, tại Liên hoan Ảnh nghệ thuật Nam miền Trung - Tây Nguyên lần thứ XX diễn ra tại Đà Nẵng, nhiếp ảnh Quảng Nam bất ngờ rơi xuống vị trí thứ 6. Chỉ với 9 tác phẩm được chọn, so với 3 đơn vị tốp đầu thì đó là con số quá khiêm tốn: Đà Nẵng có tới 38 ảnh, Khánh Hòa 34 ảnh và Đắc Lắc 29 ảnh. Đó là xếp theo chủ đề chính của Liên hoan, còn nếu cộng thêm số ảnh lọt vào vòng xếp giải ở mảng ảnh chuyên đề (chủ đề phụ), Quảng Nam được đôn lên vị trí thứ 4 với tổng cộng 14 ảnh, ít hơn Đà Nẵng, Khánh Hòa, Đắc Lắc lần lượt là 27, 20 và 17 ảnh. Số tác giả Quảng Nam có ảnh lọt vào vòng xếp giải, theo đó cũng rất ít - chỉ có 7 người, gồm Mai Thành Chương (5 ảnh), Lê Trọng Khang, Lê Văn Ánh, Võ Rin (mỗi người 2 ảnh), Lê Vấn, Thái Tuấn Kiệt, Đặng Kế Cường (mỗi người 1 ảnh). Những người vốn rất quen tên biết tiếng trong làng ảnh nghệ thuật như Đặng Kế Đông, Dương Phú Tâm, Thái Bích Thuận, Nguyễn Lượng, Huỳnh Hà, Nguyễn Đức Thắng, Huỳnh Châu, Nguyễn Thanh Thiệp, Đặng Kế Đức... chỉ vào đến vòng đầu thì dừng lại, mặc dù mỗi người gửi tới liên hoan từ 4 đến 8 tác phẩm.

Theo NSNA Đặng Kế Đông, Chi hội trưởng Chi hội Nhiếp ảnh Quảng Nam, khi biết được thông tin nói trên, nhiều anh em nhiếp ảnh của tỉnh đã tỏ ra thất vọng và buồn. Bởi lẽ, trước cuộc chơi này, họ đã có sự chuẩn bị khá kỹ càng. Từ sau kỳ liên hoan năm ngoái đến tháng 5 năm nay, đã có 2 chuyến đi sáng tác tập trung và rất nhiều chuyến sáng tác theo nhóm được tổ chức. Một số người còn đầu tư hàng chục triệu đồng mua sắm, nâng cấp máy móc, thiết bị. NSNA Đặng Kế Đông bảo: “Không chỉ ở miền Trung mà là trên phạm vi cả nước, nhiếp ảnh Quảng Nam được đánh giá là “rất mạnh”, vì thế kết quả trên chẳng khác nào một gáo nước lạnh dập xuống ngọn lửa phong trào đang tưng bừng ở đây”.

Vậy, đâu là nguyên nhân của sự “tụt dốc” bất ngờ này? Hầu hết anh em nhiếp ảnh đều... lắc đầu. Trong khi đó, một số người ngoài ngành thì bảo nguyên nhân có phần ở chỗ... chuẩn bị quá kỹ. Cụ thể, đi chụp tập trung thì... rầm rộ thật, nhưng trước một cảnh vật, sự việc nào đó thì lại rất dễ bị trùng lặp về góc độ, ý tưởng. Một luồng ý kiến khác thì cho rằng anh em nhiếp ảnh Quảng Nam có kinh nghiệm nghề nghiệp và nền kỹ thuật tốt, song việc đầu tư đổi mới và tiếp cận công nghệ hiện đại thì chậm, chẳng hạn như với công nghệ “thời thượng” hiện nay là chụp dưới nước, chụp từ trên cao và chụp trong các môi trường đặc biệt khác. Ngoài ra, cũng có người bảo không gian sống của nghệ thuật nhiếp ảnh ở Quảng Nam đã và đang bị khai thác triệt để, nếu không muốn nói là... cạn kiệt. Do vậy, để có được sản phẩm mới, có chất lượng trong phạm vi không gian ấy thì phải có hướng khai thác mới, có ý tưởng mới hơn, góc nhìn mới hơn, lạ hơn, độc đáo hơn và có tính phát hiện hơn...

BẢO ANH