Giải phóng mặt bằng dự án mở rộng quốc lộ 1: Chậm tiến độ

Thiết kế công trình luôn điều chỉnh; việc đền bù, hỗ trợ và tái định cư chưa thỏa đáng, người thực thi nhiệm vụ còn hạn chế khiến công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ (QL) 1 qua địa bàn tỉnh chưa đáp ứng được tiến độ đề ra.

BÀI 1: TRỤC TRẶC DO ĐIỀU CHỈNH THIẾT KẾ

Công tác GPMB phục vụ mở rộng QL 1 ngay từ đầu đã vấp phải hạn chế liên quan đến thiết kế, điều chỉnh dự án khiến tiến độ thực hiện của các địa phương bị ảnh hưởng không nhỏ.

Mở rộng QL 1 là chủ trương lớn cần được người dân đồng tình ủng hộ. Ảnh: C.TÚ

Chậm do điều chỉnh

Trên địa bàn tỉnh, nhà đầu tư BOT (đầu tư - kinh doanh - chuyển giao) đang triển khai đồng thời 2 dự án thành phần mở rộng QL 1, gồm dự án thành phần 2 (km987 - km1027) đi qua Phú Ninh, Tam Kỳ và Núi Thành; dự án thành phần 1 (km947 - km987) qua Duy Xuyên, Quế Sơn, Thăng Bình, Phú Ninh. Trong đó, dự án thành phần 2 có tổng chiều dài được mở rộng 27,7km, khởi công xây dựng vào ngày 24.3 năm vừa rồi. Nhưng mãi đến ngày 25.5, đơn vị tư vấn mới hoàn thành việc cắm mốc GPMB và bàn giao cho địa phương. Ngày 30.10, Bộ GTVT lại có văn bản điều chỉnh quy mô mặt cắt đoạn qua thị trấn Núi Thành (km1010+500 - km1021+500) từ 25,5m xuống còn 20,7m. Ngày 25.12, đơn vị tư vấn mới cắm mốc GPMB điều chỉnh bàn giao hoàn thành. Một cán bộ Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Núi Thành nói: “Sau 6 tháng triển khai công tác GPMB, chúng tôi đã thực hiện được khối lượng công việc tương đối lớn. Nay, địa phương phải tạm dừng chờ điều chỉnh mốc GPMB để làm lại mọi thứ từ đo đạc hồ sơ địa chính, kiểm đếm, lập thủ tục thu hồi đất… đối với 7,5km qua thị trấn Núi Thành nên tiến độ GPMB đoạn nội thị bị chậm trễ rất nhiều”.

Sau khi điều chỉnh mặt cắt ngang, Bộ GTVT quy định dải phân cách nằm giữa đoạn qua địa bàn tỉnh được thiết kế là dải phân cách cứng (bằng bê tông xi măng) rộng 0,5m và dải an toàn mỗi bên rộng 0,5m. Thiết kế này bị cán bộ và nhân dân các địa phương vùng dự án phản ứng quyết liệt bởi sẽ phá vỡ quy hoạch đô thị ở các thị trấn, thị tứ. Phó Chủ tịch UBND thị trấn Nam Phước (Duy Xuyên) - ông Nguyễn Văn Hưng bày tỏ, nguyện vọng của địa phương là cấp trên làm dải phân cách có con lươn rộng để còn chỗ bố trí trồng hoa, tạo cảnh quan môi trường, phù hợp với quy hoạch xây dựng đô thị loại IV. Tại cuộc làm việc giữa UBND tỉnh với đoàn công tác của Bộ GTVT do Thứ trưởng Lê Đình Thọ làm trưởng đoàn diễn ra vào chiều ngày 13.2, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Văn Thu kiến nghị Bộ GTVT xem xét ở một số đoạn qua đô thị, thị trấn như Nam Phước, Hà Lam, Núi Thành và Tam Kỳ có thể bố trí xen kẽ, thay thế dải phân cách cứng bê tông bằng dải phân cách con lươn rộng 1,5m (không làm thay đổi quy mô mặt cắt đường) nhưng không được lãnh đạo Bộ GTVT ghi nhận. Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho rằng, trong điều kiện nguồn vốn đầu tư gặp nhiều khó khăn, tỉnh cần có sự chia sẻ không tiếp tục điều chỉnh mặt cắt ngang và dải phân cách đối với các đoạn đi qua khu vực đô thị, thị trấn.

Chưa tính hết

Tại xã Tam Xuân 1 (Núi Thành), nơi ảnh hưởng dự án thành phần 2 mở rộng QL 1 đi qua, người dân đã nhận tiền bồi thường và tiền thưởng (tái định cư tại chỗ) nhưng lại chưa chấp hành bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công; yêu cầu chủ đầu tư phải xây dựng hệ thống cống thoát nước ven đường đoạn qua khu vực dân cư. Sự không đồng thuận từ phía người dân khiến tiến độ GPMB chững lại. Người dân thôn Phú Hưng (xã Tam Xuân 1) bày tỏ lo lắng khi nền đường được nâng lên thì vườn, nhà họ bị thấp xuống. Những năm về trước, mùa mưa nước ứ đọng không thoát được gây ngập úng, cảnh quan môi trường bị ô nhiễm, nhếch nhác. Nay cốt nền cao hơn, đường lại không được thiết kế làm hệ thống mương thoát nước dọc sẽ khiến cho tình trạng trên trở nên tồi tệ hơn vào mùa đông.

Còn tại Quế Sơn, ông Trần Đại Nghĩa - Phó Chủ tịch UBND huyện cho hay, hồ sơ thiết kế không bố trí mương thoát nước dọc 2 bên tuyến QL 1 đoạn qua các khu dân cư có nhiều nhà cửa của nhân dân như Phú Trang, Trung Vĩnh (xã Quế Xuân 1, xã Quế Xuân 2), Mộc Bài (xã Quế Phú) và xã Hương An. Nhằm tránh tình trạng nước mưa, nước sinh hoạt của nhân dân đổ ra ngoài gây ảnh hưởng an toàn giao thông và hư hỏng mặt đường, địa phương kiến nghị cấp trên và chủ đầu tư BOT bổ sung hạng mục này vào, song không được đáp ứng.     

Các quyết định phê duyệt dự án mở rộng QL 1 thành phần 1 và thành phần của Bộ GTVT có nêu rõ: “xây dựng hoàn trả hệ thống điện chiếu sáng theo hiện trạng trên cơ sở tận dụng tối đa thông qua việc di dời hệ thống điện chiếu sáng hiện có” song chẳng hề đá động sẽ di dời đến vị trí nào. Buộc lòng, UBND tỉnh lại tiếp tục đề nghị Bộ GTVT thống nhất chủ trương điều chỉnh, bổ sung vào hồ sơ thiết kế phần hạng mục di dời và xây dựng mới hệ thống điện chiếu sáng vào vị trí giữa QL 1 mở rộng. Đến lúc này, lãnh đạo Bộ GTVT mới “giật mình” thống nhất về nguyên tắc đưa công trình vào giữa dải phân cách, nhưng trên cơ sở không tăng nguồn vốn đầu tư mà vẫn đảm bảo mục tiêu phục vụ điện chiếu sáng công cộng. Rõ ràng, hồ sơ thiết kế dự án mở rộng QL 1 qua địa bàn Quảng Nam ngay từ đầu đã bộc lộ những hạn chế nhất định. Câu chuyện này đã khiến tiến độ GPMB mà trung ương giao cho tỉnh thực hiện gặp nhiều trục trặc, chưa đảm bảo mục tiêu đề ra.

---------------------
Bài cuối: Sớm ổn định dân sinh

CÔNG TÚ