Giải phóng mặt bằng đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi: Tiến độ chưa đảm bảo

Giải phóng mặt bằng (GPMB), tái định cư (TĐC) phục vụ dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi qua địa bàn tỉnh chưa đảm bảo tiến độ. Chủ đầu tư lo ngại các địa phương sẽ không “tiêu hết tiền” từ nay đến cuối năm.

Khu tái định cư Kỳ Lam đang được triển khai xây dựng.Ảnh: CÔNG TÚ

Chậm tiến độ

Tính đến nay, Quảng Nam đã được Bộ GTVT bố trí 235 tỷ đồng GPMB dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. Nhưng theo chủ đầu tư là Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), toàn tỉnh mới giải ngân được 187,6 tỷ đồng. Các huyện Quế Sơn, Thăng Bình đang kiểm kê đo đạc, tham vấn thỏa thuận địa điểm sơ bộ, lập lại phương án TĐC. Cá biệt như Duy Xuyên mới bắt đầu kiểm kê đo đạc, lập báo cáo kinh tế kỹ thuật các khu TĐC, mặc dù Ban Quản lý dự án 85 - Bộ GTVT (điều hành dự án cùng với Ban Quản lý dự án 1) đã bàn giao xong cọc mốc GPMB từ tháng 1.2013. Vì vậy, cả 3 huyện chưa được bố trí vốn phục vụ GPMB, TĐC.  

Ở các địa phương khác, tiến độ triển khai có khả quan hơn do được nhận cọc mốc từ sớm. Hiện Tam Kỳ đã chi tiền bồi thường 100% theo quy định đối với trường hợp người dân vùng bị ảnh hưởng của dự án. Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất (TTPTQĐ) Tam Kỳ - ông Trần Đình Đức cho biết, đơn vị đang tiến hành các bước GPMB để xây dựng điểm dừng chân, nút giao tuyến cao tốc và đường Trường Xuân đi Phú Ninh. Ở cánh bắc, Điện Bàn được ưu tiên bố trí vốn trước nhằm tập trung GPMB, thực hiện khởi công xây dựng gói thầu 3A. Đầu tháng 9, huyện đã hoàn thành công tác kiểm kê đo đạc ở 3 xã Điện Tiến, Điện Thọ và Điện Quang; chi trả bồi thường hỗ trợ cho hầu hết các hộ đất nông nghiệp. Đồng thời, phương án và quyết định phê duyệt bồi thường, hỗ trợ cho các hộ bị giải tỏa trắng thực hiện hoàn thành với 24 hộ tại Điện Tiến, 50/186 hộ của Điện Thọ và 30/40 hộ tại Điện Quang. Các khu TĐC đã hoàn tất thủ tục phê duyệt dự án đầu tư, chuẩn bị xây dựng; riêng khu TĐC Kỳ Lam (Điện Thọ) phục vụ gói thầu 3A, dự kiến cuối tháng này sẽ phân lô cho các hộ dân. Tuy nhiên, Điện Bàn cũng mới giải ngân 100,6/134 tỷ đồng được bố trí vào thời điểm này.  

Trừ phần nút giao Tam Kỳ (thuộc xã Tam Thái) mới nhận bàn giao, Phú Ninh hoàn tất kiểm kê toàn bộ đoạn tuyến qua 5 xã Tam Thái, Tam Đại, Tam Phước, Tam Thành và Tam Đàn. Huyện cơ bản lập phương án và phê duyệt bồi thường hỗ trợ cho Tam Thái và Tam Đại, đồng thời tập trung lập phương án cho các xã còn lại. Các khu TĐC đang giai đoạn hoàn chỉnh hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, trình phê duyệt quy hoạch hoặc hoàn chỉnh phương án TĐC. Thực hiện phần việc trên, Phú Ninh cũng chỉ giải ngân xong 23,9/32,9 tỷ đồng vốn bố trí. Tại Núi Thành, khối lượng GPMB qua địa bàn rất lớn (dài gần 31km), song từ năm 2011 đến nay mới “tiêu” được 21 tỷ đồng. Tới giờ này, huyện kiểm kê xong, áp giá chi trả gần hết địa phận xã Tam Xuân 1, một phần xã Tam Xuân 2; kiểm kê một số diện tích đất sản xuất, cây trồng, mồ mả trên đất tại các xã Tam Nghĩa, Tam Mỹ Đông, Tam Mỹ Tây. Địa phương đã và đang trong quá trình thống nhất địa điểm, khảo sát, lập quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500, thông qua đồ án và lập báo cáo kinh tế kỹ thuật cho các khu TĐC. Các khu cải táng mồ mả thực hiện xong phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch hoặc xin thỏa thuận địa điểm.

Vướng mắc

Mới đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Văn Thu chủ trì cuộc họp bàn về công tác GPMB, TĐC phục vụ dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. Theo các địa phương, tiến độ GPMB chậm như trên là do gặp phải một số vướng mắc, đặc biệt là khâu TĐC. Đại diện lãnh đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất Điện Bàn cho biết, các hộ dân bị giải tỏa trắng tại Điện Tiến không thống nhất đăng ký nhận đất TĐC hay suất TĐC vì cho rằng diện tích TĐC 200m2 là quá nhỏ. Khi nào thống nhất diện tích, người dân mới định đoạt vào khu TĐC hay nhận suất TĐC (tự lo chỗ ở). Điện Bàn đề nghị các cấp sớm tính toán suất đầu tư hạ tầng tại các khu TĐC để địa phương có cơ sở triển khai.

Trong khi đó Phú Ninh và Núi Thành lại đang gặp khó trong triển khai xây dựng khu TĐC bởi Công văn số 2385/VEC-QLTC ngày 23.7.2013 của VEC. Văn bản có nội dung, điều kiện để xây dựng một khu TĐC tập trung theo khung chính sách được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt cho dự án là số hộ bị ảnh hưởng từ 25 hộ trở lên. Nếu như vậy, Núi Thành chỉ có xã Tam Mỹ Đông và Tam Mỹ Tây là đảm bảo số hộ giải tỏa trên mức tối thiểu, có 3 khu chưa thỏa mãn điều kiện đặt ra. Theo ông Đặng Bá Dự - Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Ninh, việc xây dựng các khu dân cư gặp khó bởi công trình tuyến dân cư không đồng đều, không phù hợp với đi lại sản xuất của người dân, còn TĐC tự do lại sợ phá vỡ quy hoạch nông thôn mới. Lãnh đạo 2 huyện đề nghị VEC cho địa phương xây  dựng khu TĐC phù hợp tập quán sản xuất, đi lại của người dân (dưới 25hộ). Cũng tại Phú Ninh, thôn Xuân Trung (Tam Đàn) có 25 hộ dân chưa tìm được điểm TĐC do đất nằm trong Khu công nghiệp Phú Xuân. Huyện đề nghị UBND tỉnh thống nhất cho chủ trương điều chỉnh khu công nghiệp (diện tích nằm ngoài khu, 108ha giai đoạn 1) để xây dựng khu TĐC.

Công tác GPMB dự án xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi đang gặp phải một số vướng mắc cần phải sớm được tháo gỡ. Phó Tổng Giám đốc VEC - ông Lương Quốc Việt cho rằng các địa phương mới chủ yếu ở giai đoạn thực hiện đo đạc kiểm đếm, tập trung vào đất nông nghiệp. Hiện nay, Bộ GTVT đã cho ứng 261 tỷ đồng bổ sung vốn thực hiện GPMB tại Quảng Nam. Trong khi đó, 7 huyện và thành phố chỉ đăng ký được 256,5 tỷ đồng. Tuy vậy, thời gian từ nay đến cuối năm không còn nhiều, lại sắp bước vào mùa mưa bão, các Trung tâm Phát triển quỹ đất không tập trung đẩy nhanh việc kiểm kê, áp giá và lên phương án để đảm bảo khả năng sẵn sàng giải ngân thì vốn sẽ ứ đọng, kéo theo tiến độ GPMB không đạt mục tiêu đề ra.

CÔNG TÚ