Giải thưởng Man Booker 2016

Lần đầu tiên, một nhà văn Mỹ đoạt giải thưởng văn học Man Booker, với cuốn tiểu thuyết “The Sellout” (tạm dịch: Kẻ phản bội).

Được sáng lập từ năm 1969, Man Booker  là một giải thưởng văn học được trao hàng năm cho một tiểu thuyết dài và hay nhất được viết bằng tiếng Anh và có tác giả là công dân quốc gia thuộc khối Thịnh vượng chung Anh hay Cộng hòa Ireland. Nhưng từ năm 2014, giải thưởng bắt đầu mở rộng tới các nhà văn viết tiếng Anh kể cả tác giả không phải người Anh nhưng tác phẩm đó phải được xuất bản tại Anh.

Năm nay, giải Man Booker được trao cho nhà văn Mỹ - Paul Beatty với The Sellout. Cuốn tiểu thuyết xoay quanh những câu chuyện đắng cay, chua xót và châm biếm về sự phân biệt chủng tộc và giai cấp vẫn đang đeo đẳng, rất nhức nhối trong xã hội Mỹ. Trong sách là câu chuyện của Bonbon, một người Mỹ gốc Phi từng bị xét xử tại Tòa án tối cao Mỹ vì cố gắng chống lại chế độ nô lệ và sự phân biệt chủng tộc. Nước Mỹ được xem là nơi hội tụ đa sắc màu văn hóa nhưng chính sự kỳ thị, nhất là của những người Mỹ da trắng đối với cộng đồng người Mỹ gốc Phi, đã gây bao hệ lụy cho xã hội. Đó là một trong những nguyên nhân khiến bạo lực vẫn luôn bùng phát tại Mỹ bất cứ lúc nào.

Nhà văn Paul Beatty với cuốn tiểu thuyết The Sellout. Ảnh: AP

Bởi vậy, The Sellout của Paul Beatty được ban giám khảo giải Man Booker năm 2016 đánh giá rất cao vì ngòi bút sắc bén của tác giả, xem đây là tác phẩm kinh điển hay cuốn sách của thời đại với những câu chuyện mang tính thời sự. Sử gia Amanda Foreman, Chủ tịch Ban giám khảo giải Man Booker 2016 nói: “Cuốn truyện hòa trộn văn hóa đại chúng, chính trị, triết học với sự hài hước và nỗi tức giận, qua đó đề cập từng điều cấm kỵ trong xã hội”. Còn cây bút Elisabeth Donnelly của hãng tin Guardian (Anh) khẳng định: “Cuốn tiểu thuyết là tác phẩm bậc thầy đưa Beatty trở thành nhà văn hài hước nhất ở Mỹ”. Nhưng Paul Beatty nói với Guardian: “Tôi từng không muốn viết lách, không muốn đẩy mọi thứ lên cao trào nhưng chính văn học đã cứu rỗi và cho tôi một cuộc sống”.

Paul Beatty sinh năm 1962 tại Los Angeles và hiện sinh sống, làm việc tại thành phố New York. Cùng với giải thưởng danh giá này, Paul Beatty được nhận số tiền thưởng 50.000 bảng Anh (khoảng 61.000USD) từ tay bà Camilla, vợ Thái tử Charles, nữ công tước xứ Cornwall (Vương quốc Anh) trong buổi lễ trao giải tại tòa nhà Guildhall ở London. Ngoài The Sellout, nhà văn Paul Beatty đã xuất bản 3 cuốn tiểu thuyết khác là The White Boy Shuffle (1996), Tuff (2000), Slumberland (2008).

NAM VIỆT