Giải thưởng UNESCO cho Sách hóa nông thôn

(QNO) - Với nỗ lực không mệt mỏi để thực hiện ước mơ góp phần xóa mù chữ tại khu vực nông thôn, Nguyễn Quang Thạch vừa được UNESCO vinh danh.

Nguyễn Quang Thạch và một tủ sách dành cho học sinh vùng nông thôn. (Ảnh: asia-give)

Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục Liên hiệp quốc (UNESCO) cho biết, thế giới giờ đây đạt được nhiều tiến bộ trong việc tạo điều kiện cho trẻ em có cơ hội được đến trường. Có thêm hàng triệu trẻ em được đi học so với thời gian cách đây 20 năm. Dẫu vậy, hiện vẫn còn 58 triệu trẻ em trên thế giới bị mù chữ. Trong đó chủ yếu rơi vào các em thuộc các gia đình nghèo, bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bệnh tật, xung đột. Trong khi giáo dục được xem là chìa khóa mở cửa cho tương lai, số trẻ em mù chữ còn hiện hữu không những cướp đi quyền cơ bản của các em là được học hành mà còn là một trong những yếu tố rào cản cho phát triển kinh tế, xã hội cho mỗi gia đình, cộng đồng, quốc gia.

Kể từ năm 1966, UNESCO chọn ngày 8.9 hàng năm để kỷ niệm ngày Quốc tế xóa nạn mù chữ, tiến tới việc phổ cập giáo dục cho các công dân, các cộng đồng và toàn xã hội. Sau gần 18 năm ròng rã miệt mài nghiên cứu và áp dụng mô hình đem sách về hay mang con chữ cho các vùng nông thôn tại Việt Nam, đặc biệt xóa mù chữ cho trẻ em, Nguyễn Quang Thạch vừa được UNESCO vinh danh với International Literacy Prizes (Giải thưởng xóa mù chữ quốc tế, được khởi động vào năm 1989). Theo UNESCO, lễ trao giải chính thức được tổ chức đúng vào ngày Quốc tế xóa mùa chữ 8.9 tới đây, tại Paris, Pháp. UNESCO ghi nhận sự tận tâm, kiên trì và nỗ lực đáng khâm phục của nhà hoạt động khiếm thị Nguyễn Quang Thạch, người khai sáng dân trí từng đi bộ xuyên Việt để quyên sách cho trẻ em nghèo.

Với sáng kiến “Sách hóa nông thôn” thuộc Trung tâm Hỗ trợ tri thức và phát triển cộng đồng do Nguyễn Quang Thạch sáng lập, đến nay đã giúp thành lập hơn 9.000 tủ sách các loại, phục vụ cho hơn 400 nghìn độc giả tại nhiều vùng nông thôn trên cả nước, khuyến khích trẻ em đọc sách và nâng cao dân trí. Nguyễn Quang Thạch cho biết, với sự hỗ trợ của Bộ GD-ĐT, Bộ VH-TT&DL Việt Nam, sự tham gia của hàng triệu người trong và ngoài nước, chương trình “Sách hóa nông thôn” sẽ được nhân rộng trên toàn quốc với 20 triệu người được tiếp cận vào năm 2020.

Không dừng lại đó, Nguyễn Quang Thạch còn có ý định sẽ mang sáng kiến xóa mùa chữ của mình chia sẻ với những nước khác trong khu vực. “Trước khi nhận được thông tin danh giá này từ UNESCO, tôi gửi thư đến các tổ chức tại Ấn Độ để giải thích về lợi ích chương trình đưa sách đến vùng nông thôn. Tôi mong muốn các nước khác, nơi có nhiều người nghèo sẽ được tiếp cận với mô hình thư viện sách như tôi từng làm. Tôi muốn dạo bước tại Ấn Độ và kêu gọi mọi người xây dựng thư viện sách cho trẻ em” - Nguyễn Quang Thạch nói.

UNESCO khẳng định, Việt Nam đạt được nhiều tiến bộ trong giáo dục trong vòng 30 năm qua. Tuy nhiên, nhiều khu vực nông thôn và miền núi vẫn còn thiếu sách vở cho học sinh hay thư viện có thể đáp ứng nhu cầu. Nguyễn Quang Thạch bắt đầu ham đọc sách từ nhỏ và cha của ông từng dạy môn Toán và Tiếng Anh miễn phí cho hơn 300 trẻ em trong làng. Điều đó đã khơi dậy niềm đam mê của Nguyễn Quang Thạch với chương trình “Sách hóa nông thôn”. Nguyễn Quang Thạch cho biết: “Ông tôi và cha tôi có rất nhiều sách, tôi biết chúng quan trọng thế nào trong nâng cao hiểu biết. Tôi muốn tiếp tục công việc của cha anh. Tôi mong muốn tất cả trẻ em Việt Nam được đọc sách”.

NAM VIỆT