Giữ phố cổ, từ văn hóa...

TP.Hội An đã và đang tiếp tục quán triệt các cấp, các ngành và cả cộng đồng dân cư về việc giữ gìn, bảo vệ, nhằm phát huy giá trị tối ưu của khu phố cổ, coi đó là nhân tố quyết định sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

Cộng đồng nhân dân và du khách có trách nhiệm làm nên vẻ đẹp du lịch ở phố cổ. Ảnh: ĐỖ HUẤN

Phố cổ “hút” khách thập phương

Hơn hai thập kỷ qua, sản phẩm du lịch văn hóa phố cổ Hội An là sản phẩm chủ lực, đặc trưng, thu hút du lịch của TP.Hội An. Các giá trị đặc sắc của sản phẩm đã phát huy hiệu quả kéo du khách đến với Hội An ngày càng nhiều hơn. Hàng triệu lượt khách đã đến tham quan, du lịch phố cổ Hội An cũng bắt nguồn từ các sản phẩm văn hóa. Ông Nguyễn Văn Sơn - Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố cho biết, với định hướng xây dựng Hội An - thành phố sinh thái, văn hóa, du lịch, chính quyền và nhân dân thành phố luôn chú trọng, quan tâm đến vấn đề bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của khu phố cổ để tạo nền tảng, đòn bẩy cho việc phát triển thành phố một cách toàn diện và bền vững, thông qua việc xây dựng và thực hiện nhiều sản phẩm có giá trị. Vì vậy, nhiều chính sách xuyên suốt, nhất quán và quyết liệt để bảo tồn nguyên vẹn, phát huy giá trị di sản đã được các cấp chính quyền thực hiện. Tuy nhiên, trong xu thế phát triển hiện tại cần thiết phải tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền bởi một khi thông tin đầy đủ đến người dân là cách tốt nhất việc định hướng và tạo sự đồng thuận xã hội cao. Đối tượng tuyên truyền cần quan tâm không chỉ với người dân trong khu phố cổ mà cần lưu ý hơn đến chủ cơ sở kinh doanh, người trực tiếp bán hàng và đặc biệt là những người vừa nhập cư đến kinh doanh buôn bán để mọi người hiểu rằng, Hội An không phải kinh doanh làm giàu bằng mọi giá mà quan trọng hơn là uy tín, trách nhiệm với cộng đồng và xã hội.

Cả cộng đồng và du khách cùng có ý thức và trách nhiệm tham gia bảo vệ di tích và cảnh quan phố cổ, tổ chức sắp xếp kinh doanh, xây dựng đô thị, sinh hoạt văn hóa. Chính quyền địa phương thường xuyên kiểm tra chấn chỉnh, nhắc nhở, xử lý kiên quyết và nghiêm khắc các trường hợp vi phạm, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, kiểm soát đánh giá tác động của du lịch từ các tour tham quan, lượng khách và những hoạt động của du khách đến từng di tích cũng như cả khu phố cổ để có hướng điều chỉnh kịp thời, thích hợp. Ông Bùi Văn Dũng - Bí thư Đảng ủy phường Minh An, trung tâm phố cổ, trao đổi: “Minh An có diện tích tự nhiên nhỏ, cho nên chúng tôi chú trọng phát triển theo chiều sâu và theo chất lượng. Và để làm được điều đó, chúng tôi rất chú trọng đến vấn đề xây dựng môi trường về văn hóa trong cộng đồng, trong ứng xử của người dân và những hộ kinh doanh. Bằng nhiều hình thức khác nhau, chúng tôi đẩy mạnh công tác tuyên truyền để tạo ấn tượng đẹp cho du khách khi đến với Hội An, khi tiếp xúc với người dân và tiếp xúc với những người kinh doanh ở Hội An”.

Chung tay gìn giữ phố cổ

Đến nay, hẳn nhiều người đã biết rõ, giá trị di sản văn hóa thế giới - Đô thị cổ Hội An, không chỉ là “vẻ đẹp kiến trúc không trùng lắp” của những bờ hồi, mái ngói xô nghiêng, “con đường cong một cánh cung đầy”... mà còn có cả ở nếp sống “nhân tình thuần hậu”, nếp ăn nếp ở, cái nghĩa cái tình của những chủ nhân trong lòng di sản. Thế nhưng, do tác động của mặt trái của nền kinh tế thị trường, ở Hội An xảy ra tình trạng buôn bán chụp giựt, “chặt chém” du khách, lấn chiếm vỉa hè gây mất mỹ quan đô thị, trưng bày hàng hóa lộn xộn, xả rác bừa bãi làm mất vệ sinh môi trường... Vì vậy, cần phải nhân lên sức mạnh của cộng đồng xã hội để lấn át, phê phán những hành vi gây mất thiện cảm trong lòng bạn bè yêu mến Hội An, đừng để “con sâu làm rầu nồi canh”. Các danh hiệu gia đình văn hóa, cơ sở kinh doanh văn minh phải bảo đảm thực chất, lấy sức mạnh của sự tương tác chung và xây dựng uy tín thương hiệu để phát triển kinh doanh một cách chính đáng.

“Làm cho người dân hiểu rằng, bảo vệ các giá trị vật thể là do con người, còn bảo vệ giá trị phi vật thể chính là bảo vệ con người. Mỗi người dân và cộng đồng tự giác hiểu, mỗi hành động dù nhỏ mà tổn hại đến di sản đều không nên làm, mỗi hành động dù nhỏ mà phát huy được giá trị di sản cần phải được tôn vinh kịp thời. Người dân phải hiểu khách đến Hội An là khách của mình chứ không phải chỉ là khách của các hãng lữ hành, của các tour du lịch” - ông Nguyễn Văn Vinh - Phó Chủ tịch HĐND thành phố nói. Các thế hệ ông cha đã để lại đến hôm nay một di sản vô giá và quý hiếm là khu phố cổ - thương cảng của xứ Đàng Trong để lớp cháu con được thừa hưởng những ưu ái và ân sủng hơn so với người xưa. Vậy lớp chủ nhân hôm nay cũng phải có trách nhiệm cho chính hôm nay và cả mai sau để không hổ thẹn với lòng mình và tạo sự phát triển bền vững cho nhân dân thành phố Hội An. Biết trân trọng giá trị tốt đẹp của quá khứ là hành trang vững vàng bước đến tương lai.

ĐỖ HUẤN