Kết nối đường huyện

Hệ thống đường huyện (ĐH) trong kết nối liên hoàn giao thông đường bộ có vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội ở các địa phương. Và đề án “Kiên cố hóa mặt đường các tuyến ĐH trên địa bàn Quảng Nam giai đoạn 2015 - 2020” bước đầu đã đem lại hiệu quả rõ rệt.   

Từ thực tế Đông Giang…

Cuối năm 2015, qua địa phận thôn A Dinh 1, thị trấn Prao (Đông Giang), thấy nhà mới đang đua nhau mọc lên giữa vùng sơn cước. Trẻ con thôn Ka Đắp (xã Arooih) tung tăng cắp sách đến trường học tại trung tâm huyện lỵ. Từ đường Hồ Chí Minh, đoạn qua Đông Giang, ô tô tải đã lưu thông thuận tiện về Ka Đắp… Đó là nhờ tuyến ĐH15.ĐG, nối liền A Dinh 1 - Ka Đắp vừa hoàn thành việc kiên cố hóa. “Con đường này những năm về trước chẳng thể phát huy công năng. Lúc đó, bề mặt đường chỉ rộng 3,5m và hục hang, lầy lội. Thực hiện đề án “Kiên cố hóa mặt đường các tuyến ĐH trên địa bàn Quảng Nam giai đoạn 2015 - 2020”, chúng tôi chọn tuyến  ĐH15.ĐG nhằm đầu tư nâng cấp, mở rộng nền 7,5m và lòng đường 5,5m. Nguồn kinh phí từ ngân sách tỉnh 2,12 tỷ đồng, ngân sách huyện 551,249 triệu đồng và sự đồng thuận của bà con, dự án đã về đích đúng kế hoạch đề ra. Đồng bào bây giờ có thể mạnh dạn trồng keo nguyên liệu mà không lo bị ép giá do lưu thông ách tắc” - Ông Nguyễn Tấn Tuân - Trưởng phòng Kinh tế và hạ tầng huyện Đông Giang phấn khởi nói. Để “mở hàng” đề án trên địa bàn thành công, địa phương vận động 38 hộ dân thôn A Dinh 1 hiến hơn 8.000m2 đất. Cạnh đó, ngành chức năng huyện cũng đã phân công cán bộ kỹ thuật trực tiếp giám sát thi công; Tổ giám sát cộng đồng của thị trấn Prao giám sát từ khâu khảo sát, xác định khối lượng, lập hồ sơ báo cáo kinh tế kỹ thuật và trong suốt quá trình xây dựng.

Triển khai thi công tuyến ĐH10.ĐB tại thị xã Điện Bàn. Ảnh: C.TÚ

Đánh giá về hiệu quả bước đầu triển khai đề án, lãnh đạo Sở GTVT cho hay, năm đầu tiên triển khai đề án nên nguồn vốn phân bổ chậm, các địa phương có sự lúng túng và gặp không ít khó khăn. Tuy nhiên, nhờ sự nỗ lực của các bên, công trình đã cơ bản hoàn thành và đưa vào sử dụng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.  Xuất phát từ đề án, nhiều đoạn ĐH bị hư hỏng, xuống cấp được sửa chữa kịp thời nên tạo niềm tin rất lớn trong nhân dân. Ở nhiều nơi, chính quyền đã vận động bà con hiến đất mở rộng nền đường, đóng góp công sức xây dựng công trình đã góp phần giảm chi phí đầu tư. Theo ông Nguyễn Văn Nhân - Giám đốc Sở GTVT, thực tế cho thấy việc một số tuyến ĐH được kiên cố hóa mặt đường đã tạo nên mạng lưới giao thông liên hoàn từ xã đến trung tâm huyện. “Điểm nghẽn” ĐH được thông suốt tạo điều kiện để nhân dân khu vực nông thôn tiếp cận với mạng lưới tỉnh lộ và quốc lộ. Qua đó thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng. Chuyện đi lại học hành, triển khai nhiệm vụ cứu thương thuận tiện hơn. Lồng ghép vào chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, ĐH đã làm cho diện mạo nông thôn khác hẳn xưa, và  cuộc sống của người dân đã có những thay đổi rõ rệt.

… đến nhân rộng mô hình

Năm đầu tiên thực hiện nâng cấp ĐH, đề án khó tránh khỏi những vấp váp nhất định. Đơn cử, một số địa phương phải điều chỉnh danh mục và quy mô công trình vì chưa rà soát kỹ khi lập kế hoạch. Việc xác định đơn vị chủ đầu tư, đơn vị thẩm định tại một số nơi còn lúng túng. Do không đủ cán bộ để thực hiện chức năng giám sát, chủ đầu tư (UBND cấp huyện) phải thuê tư vấn giám sát. Muốn mở rộng nền đường, nhiều địa phương đã vận động nhân dân giải phóng mặt bằng. Nhiều nơi, bà con đồng tình ủng hộ nhưng cũng có không ít chỗ chưa nhận được sự đồng thuận của người dân. Mặt khác, khâu mở rộng nền đường cần đầu tư thêm nguồn lực để đắp đất, xây dựng cống thoát nước dẫn đến ngân sách huyện phải bổ sung kinh phí khá lớn. Một số tuyến ĐH xây dựng ở vùng cao khó khăn nên chi phí đầu tư tăng cao so với đơn giá UBND tỉnh ban hành. Thực trạng trên khiến vốn đối ứng của địa phương tăng lên, gây khó khăn cho việc cân đối ngân sách huyện. Ông Nguyễn Tấn Tuân cho biết thêm, địa bàn Đông Giang hiện không có mỏ đá, huyện phải lấy vật liệu tận Đà Nẵng. Do vậy, giá thành xây dựng 1km đường tăng 5% so với đơn giá xây dựng mẫu mà UBND tỉnh ban hành.

Theo lộ trình thực hiện, giai đoạn 2016 - 2020, mỗi năm kiên cố hóa khoảng 60km đường ĐH, gấp 3 lần kế hoạch năm 2015. Ngành chức năng nhận định, sau năm đầu mang tính thử nghiệm, các địa phương đã dần quen với cơ chế triển khai thực hiện theo hướng phân công, phân cấp. Vì lẽ đó, kế hoạch 2016 - 2020 sẽ thuận lợi hơn trong việc triển khai thực hiện. Tuy nhiên, các huyện, thị xã cần xác định kinh phí ngân sách phải đối ứng để triển khai đề án, đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 và bố trí kế hoạch thu - chi ngân sách địa phương từ năm 2016. Rà soát danh mục và quy mô công trình ĐH đưa vào xây dựng trong năm kế tiếp; đồng thời lập danh mục, quy mô gửi Sở GTVT tổng hợp báo cáo UBND tỉnh. Trước mắt, các địa phương cần có sự quan tâm đầu tư đúng mức đối với các tuyến ĐH đi qua các xã đạt chuẩn nông thôn mới trước năm 2020. Theo Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Văn Thu, đặc điểm của đề án ĐH là sử dụng bộ máy quản lý nhà nước để thực hiện các nhiệm vụ thiết kế, giám sát, quản lý. Thế nên, trong quá trình thực hiện, UBND các huyện, thị xã cần quan tâm chỉ đạo, bố trí cán bộ có năng lực, trình độ chuyên môn để quản lý. Có như vậy, một mặt đề án được triển khai tốt, mặt khác giúp cán bộ có điều kiện học tập, nâng cao trình độ quản lý công tác giao thông ở địa phương. Cơ chế tăng phụ cấp, kịp thời động viên, khuyến khích hoàn thành tốt nhiệm vụ đối với cán bộ được phân công trực tiếp giám sát, triển khai các công trình cũng cần phải quan tâm đúng mức.

CÔNG TÚ