(QNO) - Ngày 20.4, tại làng Văn Thánh (thôn Phú Bông, xã Duy Trinh, Duy Xuyên) diễn ra lễ khánh thành nhà lưu niệm cử nhân hán học Hồ Hoàng và các nhà trí thức cách mạng Hồ Nghinh, Hồ Thấu, Hồ Liên (tức Hoàng Bích Sơn).
Cụ Hồ Hoàng sinh năm 1869, là con út trong gia đình có 6 anh chị em. Vào khoa thi Hương năm Kỷ Dậu, Duy Tân năm thứ 3 (1909), tại trường thi Thừa Thiên có một hàn sĩ tên là Hồ Hoàng - người làng Trung Thái, tổng Duy Đông (nay là thôn Phú Bông, xã Duy Trinh) được xướng danh cùng 31 tân khoa của 5 tỉnh Trung Kỳ, gồm Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam.
Trong suốt lịch sử khoa cử 111 năm, dưới triều nhà Nguyễn, huyện Duy Xuyên có 2 vị đỗ tiến sĩ, 5 vị đỗ phó bảng và 58 cử nhân, cụ Hồ Hoàng là một trong số nhà khoa bảng đó. Cụ Hồ Hoàng khi ra làm quan giữ đức tính thanh liêm, chính trực, khi về trí sĩ sống cảnh thanh bần.
Cụ Hồ Hoàng có các người con trai là Hồ Phùng, Hồ Thấu, Hồ Liên, Hồ Nghinh đều là những người hiếu học và yêu nước. Đặc biệt, cụ Hồ Nghinh là người có tầm nhìn xa, tư duy nhạy bén, cương trực, có nhiều đóng góp trí tuệ cùng Trung ương hoạch định đường lối đổi mới đưa đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội vào thập kỷ 80 của thế kỷ XX.
Nhà lưu niệm cụ Hồ Hoàng và các nhà trí thức cách mạng là nơi lưu giữ nhiều kỷ vật của gia đình gắn với đời sống chính trị một thời của đất nước, nơi nuôi dưỡng mạch nguồn quá khứ và là một trong những nơi giáo dục truyền thống yêu nước, hiếu học cho thế hệ mai sau.