Khó kìm hãm gia tăng nhiệt độ trái đất

Vào đầu tuần tới, Hội nghị thường niên của Liên hiệp quốc về biến đổi khí hậu toàn cầu lần thứ 19 (COP19) sẽ khai mạc và kéo dài trong 10 ngày, tổ chức tại thủ đô Warsaw, Ba Lan.

GES mỗi năm tới lại đạt kỷ lục mới. (Ảnh: Dreamstime)

Trước thềm hội nghị, Liên hiệp quốc vừa đưa ra cảnh báo mới, rằng nhân loại hiện nay còn rất ít cơ hội để giữ cho nhiệt độ của trái đất không tăng quá 2 độ C. Với mức nhiệt độ này, hành tinh chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thảm họa tồi tệ nhất do biến đổi khí hậu gây ra. Ngay thời điểm hiện nay, con người đang phải chịu thảm họa rất khốc liệt và dồn dập từ thiên tai như hạn hán, bão lũ, động đất, sóng thần…Cứ đà diễn biến như hiện nay, con người vẫn tiếp tục xu thế phát triển phụ thuộc vào các cơ sở hạ tầng, sử dụng nhiều năng lượng hóa thạch sẽ kìm lại việc đưa vào sử dụng các công nghệ xanh, làm giảm khả năng lựa chọn một mô hình phát triển bền vững. Khi đó, lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính (GES) sẽ đạt mức 59 tỷ tấn, cao hơn từ 8 đến 12 tỷ tấn, so với mục tiêu dự kiến vào thời điểm 2020.

Đồng thời báo cáo hằng năm của tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) phát đi ngày 6.11 cho biết, GES trong không khí đạt mức kỷ lục mới trong năm 2012. Trong đó, khối lượng khí thải cacbonic trong không khí tăng nhanh hơn trong năm 2012, cao hơn 41% so với mức thời kỳ tiền công nghiệp. Giám đốc WMO, Michel Jarraud cảnh báo: “Thông tin này hoàn toàn không tốt. Năm 2012 tồi tệ hơn năm 2011. Năm 2011 tồi tệ hơn 2010. Mỗi năm chúng ta lại đạt một mức kỷ lục mới trong khi đáng lẽ ra GES phải tụt mạnh. Thời gian đang trôi qua mà không có bất cứ hành động nào được đưa ra. Điều này đang tác động tiêu cực tới biến đổi khí hậu toàn cầu”. Còn Giám đốc Chương trình môi trường của Liên hiệp quốc (UNEP) Achim Steiner khẳng định: “Thách thức hiện nay của chúng ta không phải là vấn đề kỹ thuật, mà là quyết tâm chính trị”. Và mục tiêu giữ nhiệt độ không tăng quá 2 độ C xem ra ngày càng trở nên xa vời.

Theo UNEP, mục tiêu 44 tỷ tấn khí thải vào năm 2020 vẫn còn có cơ may có thể đạt được, nếu cộng đồng thế giới thống nhất có các biện pháp mạnh. UNEP nhấn mạnh một loạt các biện pháp, thuộc về các lĩnh vực đang được áp dụng, nay cần nhân rộng. Đó là việc tiết kiệm điện chiếu sáng (chiếm 15% tổng lượng điện và 5% khí thải GES) có thể cho phép giảm 2 tỷ tấn khí thải quy đổi, các sáng kiến năng lượng tái tạo cho phép giảm 1 đến 3 tỷ tấn GES hay cải cách việc trợ giá cho năng lượng hóa thạch, giúp giảm từ 0,4 đến 2 tỷ GES vào năm 2020… Trong khi nông nghiệp là lĩnh vực sản sinh ra đến 11% lượng khí GES, nhưng lại gần như không tham gia gì vào các dự án giảm khí thải toàn cầu. Do đó, UNEP nhắc lại một số thực hành căn bản, cho phép ngành nông nghiệp không chỉ giảm GES mà còn cải thiện tính bền vững môi trường, và một số lợi ích khác (như tăng hiệu suất, giảm chi phí phân bón, thêm thu nhập từ rừng). Ba thực hành đó là: làm nông nhưng không bừa đất, cải thiện việc quản lý nước và các dưỡng chất trong trồng lúa (để giảm khí methane và protoxide azote) và đưa các loài cây thân gỗ trồng xen với đồng ruộng để tăng khả năng hấp thu cacbonic trong sinh khối và trong lòng đất.
Như vậy, Hội nghị COP19 tại Warsaw sắp tới với sự tham dự của đoàn đại biểu đến từ hơn 190 quốc gia là dịp hết sức quan trọng để họ gặp nhau, tiếp tục các đàm phán cho phép nhân loại đi đến được một thỏa thuận toàn cầu về hạn chế biến đổi khí hậu vào năm 2015, chính thức có hiệu lực từ năm 2020.

NAM VIỆT (Theo RFI/WMO)