Khởi đầu chưa suôn sẻ

Hơn 2 tháng qua, tất cả chỉ số sản xuất, tiêu dùng, thu ngân sách đều gia tăng. Tuy nhiên, khởi đầu của nền kinh tế Quảng Nam vẫn chưa đủ để cho thấy suôn sẻ khi có quá nhiều bất ổn từ thị trường, sự sụt giảm số lượng doanh nghiệp và thiếu động lực đầu tư phát triển.

Hai mặt trái ngược

Tổng thu ngân sách nội địa 2.360 tỷ đồng, tăng 16,7%, vượt xa con số 10,9% của cả nước,  là chỉ dấu thành công nhất của nền kinh tế Quảng Nam. Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng hơn 5,6%, “thống trị” vẫn là công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 6,3%. Chỉ số sử dụng lao động toàn ngành công nghiệp tăng 3% so với tháng trước và tăng 2,4% so cùng kỳ. Tất cả chỉ số này được đánh giá là đã tăng nhiều so với bình quân của cả nước.

Tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất là một trong những nhiệm vụ của hệ thống chính quyền nhằm tạo lập tăng trưởng. Ảnh: T.D

Khu vực bán lẻ, thương mại, dịch vụ cũng gia tăng đáng kể, kinh doanh xổ số kiến thiết có dấu hiệu sụt giảm, bán lẻ hàng hóa, dịch vụ hơn 2 tháng qua tiếp tục gia tăng đến 19,2% so cùng kỳ năm 2016. Không chỉ vậy, sản lượng và mức vận chuyển hàng hóa tăng tương ứng 15% và 13%. Tổng doanh thu vận tải, kho bãi đã đạt hơn 520 tỷ đồng, tăng 10%. Tổng lượt khách tham quan, lưu trú cũng gia tăng, với doanh thu hơn 1.530 tỷ đồng, tăng 7%. Nông nghiệp cũng không đứng ngoài cuộc tăng trưởng.Các trà lúa chính vụ của hơn 42.200ha lúa đông xuân hiện đang sinh trưởng tốt. Chăn nuôi gia súc, gia cầm ổn định, chưa có dấu hiệu gì của dịch bệnh. Trồng rừng hay khai thác gỗ cũng gia tăng từ 5,2% đến 6,2% và sản lượng khai thác thủy sản cũng khoảng 7.450 tấn, tăng 350 tấn so với cùng kỳ năm trước. Đầu tư, tài chính… cũng không hề giảm sút. Thống kê từ Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Quảng Nam, hiện lượng tiền từ ngân hàng đổ ra thị trường đã hơn 46.030 tỷ đồng, tăng 1,5%. Dư nợ cho vay hầu hết ngân hàng đều tăng cao. Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư cũng có dấu hiệu gia tăng khi chiếm 17%.

Tuy nhiên, nếu phân tích kỹ các con số sẽ thấy bức tranh kinh tế Quảng Nam đang đứng giữa hai chiều thuận nghịch. Trên lĩnh vực công nghiệp, ngoài 2 ngành chế biến, chế tạo và sản xuất phân phối điện, khí đốt, hơi nước, nước nóng có sự tăng trưởng, các nhóm ngành công nghiệp khác đều giảm sâu. Ngay cả trong ngành chế biến, chế tạo, trừ nhóm sản xuất đồ uống có mức tiêu thụ tăng 13% so với tháng trước và tăng gần 1% so cùng kỳ, chỉ số tiêu thụ các nhóm ngành công nghiệp chế biến, chế tạo khác đều giảm mạnh. Trong khi đó, chỉ số tồn kho ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 32% so với tháng trước, tăng hơn 2 lần so với cùng kỳ; cao nhất là ngành ô tô, tăng gần 49% và tăng hơn 3 lần so năm 2016. Ông Đinh Văn Đào - Cục trưởng Cục Thống kê nói, nếu so sánh tương quan kinh tế thì kết quả tăng trưởng của Quảng Nam cũng là những dấu hiệu tốt. Nhưng trong vòng 2 tháng qua, nếu chỉ có 125 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, trong số có hơn 181 doanh nghiệp bị thu giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giải thể và gửi thông báo tạm ngừng hoạt động là một dấu hiệu không bình thường. Đó là chỉ dấu cảnh báo về sự bất an của nền kinh tế.

Hoạch định kế hoạch tăng trưởng

Chỉ số sản xuất hay tồn kho gia tăng đã được ông Đinh Văn Đào nhận định một phần do nhu cầu mua sắm trước tết tăng cao nên giảm ở những tháng đầu năm không là ngoại lệ. Mặt khác, cũng không loại trừ người tiêu dùng chờ đợi ngày thuế nhập khẩu ô tô từ ASEAN sẽ xuống còn 0% từ ngày 1.1.2018. Một số ngành sản xuất cũng đang có dấu hiệu cải thiện rõ nét, nhưng khó có thể đánh giá đúng nhu cầu thị trường khi những hoạt động kinh tế chỉ mới gói trong vòng 2 tháng. Hy vọng ngay trong tháng 3 sẽ có một đánh giá cụ thể hơn về kinh tế Quảng Nam.

Không những lo ngại về sự suy giảm sản xuất, khá nhiều cơ quan quản lý nhìn nhận chính sự chần chừ, sợ trách nhiệm lẫn nhau giữa các ngành, địa phương đã khiến động lực đầu tư gần như bị hụt hơi. Cầu Giao Thủy, dự án ĐT610 Mỹ Sơn - Nông Sơn, cấp điện lưới quốc gia Cù lao Chàm, không gian trưng bày Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng, khu lưu niệm Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Võ Chí Công, kè bảo vệ khu đô thị cổ Hội An từ Chùa Cầu đến cầu Cẩm Nam, quốc môn Cửa khẩu Nam Giang, Trung tâm Hành chính công và xúc tiến đầu tư… đã sẵn sàng để khánh thành, chào mừng kỷ niệm 20 năm tái lập tỉnh. Tuy nhiên, tái cơ cấu nền kinh tế vẫn chưa thể nhận diện được. Nhiều dự án đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn tiến thoái lưỡng nan.

Ông Đinh Văn Đào nói, hiện vẫn không thể tìm ra được cách tái cơ cấu nông nghiệp, nông thôn. Nếu không xúc tiến các dự án vùng tây thì chắc chắn sẽ giảm tốc độ phát triển. Ông Đào đặt câu hỏi: Sau 2 năm ban hành nghị quyết ưu đãi doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, nhưng tại sao doanh nghiệp khó vào hoặc không vào? Sự đùn đẩy trách nhiệm của các cơ quan quản lý về chuyện không xử lý được ô nhiễm của các dự án chăn nuôi thì sẽ khó thu hút đầu tư. Phía tây không đầu tư chăn nuôi thì lấy gì phát triển. “Quỹ đất có mà không thu hút đầu tư được là do cơ chế, thiếu phân cấp và chạy theo sự vụ của từng địa phương. Thủ tướng Chính phủ đi đâu cũng nói đến nông nghiệp công nghệ cao, mà Quảng Nam không có dự án lớn là do mình chứ không phải không có cơ chế để thúc đẩy sản xuất phát triển” - ông Đào nói.

Đứng trước những băn khoăn của cơ quan quản lý và thực tế sinh động cần lời giải để có một con đường tăng trưởng đúng hướng, Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Văn Thu yêu cầu tất cả sở, ban, ngành, địa phương phải đồng lòng tháo gỡ các thủ tục đầu tư, vướng mắc khó khăn, tạo mặt bằng sạch cho nhà đầu tư triển khai dự án vùng đông nam, cần phải đo đạc, quản lý hiện trạng toàn bộ diện tích đất đai. Việc cấp sổ đỏ phải được hoàn tất, nếu không đừng nói hay tính gì đến chuyện thu hút đầu tư và tăng trưởng tại khu vực này. Không thể vin vào môi trường mà từ chối các dự án đầu tư vào vùng nông thôn. Không đất, không nhà đầu tư, không dự án thì lấy gì tăng trưởng kinh tế và thu hút lao động cho Quảng Nam. Không thể để tồn tại một hệ thống chính quyền thiếu trách nhiệm với dân, với nhà đầu tư khi giải quyết chuyện bồi thường thiệt hại không đúng cam kết, thiếu hiệu quả.

TRỊNH DŨNG