Lạo xạo ốc hút

Trong ấu thơ vụng dại một thời, làm sao thiếu được mùi thơm nồng cay tô cháo ốc nóng hổi dưới bếp của má hay đĩa ốc hút nóng - món mà cả tuần chờ đến thứ Bảy, Chủ nhật nghỉ học đòi má đi bắt ốc cho bằng được.

Ốc sông thường nổi lên mặt nước vào mỗi sáng sớm để ăn rong rêu, hít khí trời nên bắt vào thời điểm này là thích hợp nhất. Đến khi ánh mặt trời chiếu rọi, những giọt mồ hôi thấm đầy lưng, ốc đầy giỏ chúng tôi mới quay về.

Ốc bắt về được má đem ngâm nước vo gạo chừng vài tiếng đồng hồ, để nó nhả hết cát, bùn. Nếu muốn nhanh hơn, có thể giã một trái ớt chín, khuấy đều vào nước ngâm ốc. Sau đó, thay nước lạnh, chà sạch và chặt đuôi ốc. Rửa lại để khỏi sót những vụn vỏ trước khi chế biến.

Công đoạn sơ chế xong, má thường bảo phải liền tay chế biến ốc mới ngon. Ốc sông quê chế biến kiểu gì cũng ngon, tùy thời tiết tâm trạng, sức khỏe... mà biến tấu theo từng món khác nhau. Món nào cũng mê hoặc, xứng danh ẩm thực đồng quê.

Xưa má thường đãi chị em chén cháo ốc nóng hổi kèm với miếng bánh tráng sắn nướng giòn vào những đêm học bài khuya. Trong cháo lổn ngổn ốc và khi hết cháo cũng là lúc ốc vừa nguội bấy giờ mới tranh thủ “chụt” ốc.

Nhưng thú thực, chị em tôi thích nhất vẫn là món ốc hút như một món quà vặt. Mà hồi đó hay với hồi này, tôi đều mê món ốc hút. Ốc sau khi làm sạch thêm chén nước mắm sả, ớt tươi xắt nhỏ cùng với nhiều gia vị khác trộn đều ướp chừng mươi lăm phút. Tiếp tục đun nóng dầu, phi tỏi thơm, cho ốc vào thêm một ít ớt bột, dùng đũa đảo mạnh tay và đun lửa lớn, nêm nếm lại gia vị.

Ốc chưa chín, lâu lâu má lại mở vung, nheo mắt đảo đảo như các bà các chị xào rau, tôi đoán chắc ốc hút còn được gọi “ốc xào” bắt nguồn từ hành động này. Món ốc hút của má đặc biệt không quên cho lá chanh đã thái nhỏ vào nồi đảo đều trước khi tắt bếp. Thịt ốc béo ngọt hòa cùng mùi thơm của lá chanh và cay nồng của ớt, sả. Mấy chị em tôi vừa ăn vừa hít hà, nhất là vào những hôm chiều trời trở lạnh thì càng tuyệt.

Đi bắt ốc tuy cực nhưng được ăn vô tư vì nhiều, hút ốc đến khi miệng đỏ như thoa son vì sả vì ớt nhưng một tay vẫn nhón lấy con ốc, một tay vẫn cầm gai chanh hoặc cây tăm chăm chú lôi từng thân ốc béo thơm để tiếp tục mà xuýt xoa.

Nơi tôi sống hiện giờ ở vùng cuối sông đổ ra biển, nổi tiếng nhiều ốc, cá sông. Dẫu vậy, giá món ốc hút cũng không phải rẻ. Những lúc thèm vị quê, thỉnh thoảng ghé quán mua vài lon ốc đã đến trăm ngàn đồng, cả nhà xúm xít, lạo xạo mười lăm phút vèo cái đã hết.

Gần hai mươi năm trôi qua, giá ốc tăng vọt so với thời tôi còn học cấp ba, nhưng được cái vị đặc trưng vẫn giữ nguyên nên cứ không thôi ghiền. Nhiều lúc nghĩ, người Quảng tấm lòng vốn chan chứa quá chừng, thành ra cả nồi ốc xưa rày khi nào gia vị cũng đậm đà, dồi dào sả ớt.

Khách phương xa ghé thăm, ăn một lần là nhớ mãi. Điều đặc biệt hơn, ốc hút là cái cớ để lũ trẻ quê xưa khi hồi hương xúm xít lại với nhau. Lạo xạo tiếng hút ốc trong niềm vui khó tả, cả lũ lại kháo nhau, nếu ai mở nhà hàng, nhất định sẽ có món ốc hút quê hương trong thực đơn cũng biết chừng!