Trong những năm qua, tình hình tội phạm trên địa bàn TP.Tam Kỳ diễn biến phức tạp, chính vì thế, ngoài việc tăng cường công tác quản lý an ninh trật tự xã hội trên địa bàn, các cấp chính quyền thành phố không ngừng chú trọng đến công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật cho nhân dân. Và việc mở những phiên tòa xét xử lưu động ở các địa phương được xem là một trong những cách làm hiệu quả. Qua các phiên tòa lưu động, người dân có thể nắm và hiểu hơn quy định pháp luật của nhà nước. Bên cạnh đó, từ việc tổ chức xét xử lưu động, người dân có thể biết trình tự thủ tục tiến hành tố tụng, theo dõi được toàn bộ nội dung của phiên tòa, nắm rõ quá trình phạm tội của tội phạm để tự nhận thức nhằm tránh mắc phải hành vi phạm tội tương tự. Điều này sẽ tạo hiệu quả trong công tác tuyên truyền tốt hơn rất nhiều so với việc người dân chỉ nghe bản án mà họ không hiểu tường tận nội dung phạm tội cũng như xét xử của tòa.
Quang cảnh một phiên tòa xét xử lưu động ở Tam Kỳ. Ảnh: QUANG SƠN |
Do đó, những vụ án được lựa chọn đưa ra xét xử lưu động đều điển hình về tội danh, hành vi phạm tội, gây dư luận xấu trong xã hội, được nhân dân quan tâm như buôn bán, tàng trữ trái phép chất ma túy; trộm cắp tài sản; gây rối trật tự; vi phạm pháp luật về giao thông… Đó cũng có thể là các vụ tranh chấp dân sự phức tạp, có đông người tham gia tố tụng, gần với đời sống nhân dân như tranh chấp quyền sử dụng đất… Những phiên xử án lưu động này đều thu hút đông đảo nhân dân chứng kiến nên có tác dụng răn đe, giáo dục cao. Tiêu biểu trong thời gian qua, Tòa án nhân dân TP.Tam Kỳ đã đưa ra xét xử ở phường An Sơn 4 vụ (2 vụ vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, 1 vụ mua bán trái phép chất ma túy, 1 vụ trộm cắp tài sản). Trong đó, vụ án xét xử bị cáo Huỳnh Văn Đức (SN 1974 tại An Khê, Gia Lai) tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” thu hút đông đảo quần chúng đến tham dự. Theo cáo trạng, khoảng 5 giờ 40 phút ngày 25.10.2012, tại km996 quốc lộ 1 (đường tránh Nguyễn Hoàng) thuộc khối phố 8, phường An Sơn, TP.Tam Kỳ, Huỳnh Văn Đức điều khiển ô tô khách 29 chỗ, BKS 47B - 002.81, lưu hành tuyến đường trên theo hướng Đà Nẵng - Quảng Ngãi, do vượt xe không đúng quy định, không làm chủ được tốc độ nên ô tô do Đức điều khiển chạy băng lên dải phân cách đâm vào trụ điện đèn, sau đó băng qua phần đường bên trái đâm vào ô tô đầu kéo BKS 43H - 6578. Hậu quả, làm 3 hành khách thiệt mạng, 6 người bị thương, giá trị tài sản thiệt hại hơn 150 triệu đồng. Hành vi do Huỳnh Văn Đức gây ra đã vi phạm Luật Giao thông đường bộ, gây hậu quả hết sức nghiêm trọng, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo Huỳnh Văn Đức mức án 7 năm tù. Bản án là sự răn đe cho những kẻ phóng nhanh vượt ẩu xem thường tính mạng của người khác. Hay đối với bị cáo Huỳnh Tâm Sự (SN1990) phạm tội trộm cắp tài sản, là trường hợp tái phạm tội nhiều lần. Trước sự chứng kiến của đông đảo nhân dân, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo 12 tháng tù. Bản án được đông đảo quần chúng đồng tình, qua đó đã góp phần tuyên truyền phổ biến pháp luật cho những người tham dự, đồng thời răn đe các đối tượng có ý định phạm tội.
Để nâng cao chất lượng xét xử và hiệu quả tuyên truyền, giáo dục, tăng tính răn đe, phòng ngừa tội phạm từ những phiên tòa lưu động, trước khi tiến hành, TAND TP.Tam Kỳ xem xét kỹ hồ sơ; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan công an, kiểm sát đưa ra xét xử những vụ án có tính chất nổi cộm. Bên cạnh đó, TAND thành phố phối hợp với chính quyền địa phương chuẩn bị các điều kiện cần thiết như hội trường xét xử, hệ thống truyền thanh các thôn, xóm, khu phố để truyền thanh trực tiếp quá trình xét xử.
Ở những nơi tiến hành xét xử lưu động, người dân địa phương cũng tích cực hưởng ứng và tham dự phiên tòa. Anh Hồ Ngọc Hội (ở phường Hòa Thuận) nói: “Đây là cách làm hay và hiệu quả nhằm giáo dục cho bản thân tôi và nhân dân trên địa bàn phường hiểu biết về pháp luật, cách thức xét xử của tòa diễn ra như thế nào”. Ông Đặng Quốc Lộc - Chánh án TAND TP.Tam Kỳ cho biết: “Việc đưa vụ án xét xử lưu động, đặc biệt là án hình sự, nhằm tăng cường ý thức pháp luật cho quần chúng nhân dân. Với tư cách là thành viên của Hội đồng tuyên truyền phổ biến pháp luật, tòa án có trách nhiệm tăng cường giáo dục pháp luật cho nhân dân, nhất là ở những điểm nóng về tội phạm. Dự kiến năm 2014, TAND thành phố sẽ đưa xét xử lưu động 23 vụ án. Tuy nhiên, tùy theo tình hình tội phạm ở các địa phương chúng tôi sẽ tiến hành phiên xét xử lưu động nhiều hơn chỉ tiêu cấp trên giao”.
QUANG SƠN