Nhân tố then chốt

“Có hợp tác xã (HTX) đang hoạt động hiệu quả” là một trong những tiêu chí của Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM). Tại Quảng Nam, loại hình kinh tế tập thể được xem là nhân tố then chốt góp phần xây dựng NTM.

Các hợp tác xã nông nghiệp đã giúp bà con nông dân thay đổi cách nghĩ, cách làm, ứng dụng kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế trên diện tích sản xuất. Ảnh: PHƯƠNG THẢO

Trong quá trình xây dựng NTM hiện nay, vai trò của các tổ chức kinh tế hợp tác mà cụ thể là của HTX nông nghiệp rất quan trọng, vừa hỗ trợ thực hiện những tiêu chí khác, cũng là điều kiện cần thiết nhằm phát huy nội lực của người dân. Từ thực tế của những năm gần đây cho thấy, kinh tế tập thể mà nòng cốt là HTX nông nghiệp nếu phát triển đúng hướng sẽ là yếu tố và động lực quan trọng góp phần tạo nền tảng để thúc đẩy quá trình xây dựng NTM. Điều này thể hiện rõ dưới 3 góc độ: làm tốt dịch vụ cho người dân; góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân; tích lũy từ hoạt động sản xuất đầu tư để xây dựng cơ sở hạ tầng ở nông thôn.

Là một trong 11 xã điểm trên toàn quốc được chọn xây dựng NTM, đến nay Tam Phước đã hoàn thành 18 (trong số 19) tiêu chí. Trong đó, các HTX đang hoạt động trên địa bàn góp phần không nhỏ vào kết quả này. “Trong công tác dồn điền đổi thửa ở địa phương đã nhận được sự trợ giúp tích cực từ các HTX nông nghiệp. Bên cạnh đó, với các mô hình kinh tế tổ hợp tác, HTX đã giải quyết công ăn việc làm cho nhiều người dân địa phương, đồng thời góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động từ nông nghiệp sang tiểu thủ công nghiệp. Đây là đòn bẩy giúp cho nền kinh tế vốn thuần nông trước đây từng bước được đổi mới” - ông Võ Thanh Anh, Bí thư Đảng ủy xã Tam Phước chia sẻ. Tuy chưa thuộc nhóm HTX mạnh của tỉnh, nhưng các HTX ở xã Tam Phước đã có những hoạt động hỗ trợ tích cực cho hộ xã viên phát triển kinh tế gia đình. Như HTX Dịch vụ nông nghiệp và kinh doanh tổng hợp Tam Phước đã liên kết với các công ty sản xuất lúa giống đảm bảo thu mua lúa đúng thời vụ với giá cao hơn giá bán thị trường tự do. HTX còn tập huấn cho xã viên kỹ thuật chăm sóc lúa, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng quy trình, đảm bảo an toàn, hiệu quả.

Ông Đặng Bá Dự - Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Ninh cho rằng, vai trò của kinh tế hợp tác, HTX là rất cần thiết trong việc quy hoạch sản xuất, phát triển kinh tế nông nghiệp, đặc biệt là liên kết, liên doanh để sản xuất. Theo ông Dự, cần có cơ chế thoáng hơn, hợp lý hơn để giúp HTX có thể tiếp cận được nguồn vốn vay, đầu tư mở rộng sản xuất, hỗ trợ phát triển theo hướng đa ngành nghề. “Vừa là một tiêu chí trong 19 tiêu chí xây dựng NTM, vừa góp phần thúc đẩy sự phát triển chung nền kinh tế tập thể cần được chú trọng hỗ trợ hơn nữa trong thời gian tới”- ông Dự nói. Trong nông nghiệp, nông thôn, HTX nông nghiệp đóng vai trò chủ lực hỗ trợ cho kinh tế hộ phát triển, đặc biệt là những hộ nghèo. Vì quá trình hình thành phát triển của HTX nông nghiệp hoàn toàn tự nguyện, hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên. Do đó, HTX nông nghiệp là tổ chức có khả năng tiếp cận trực tiếp với nông dân, nắm bắt được nhu cầu và kịp thời cung cấp những dịch vụ phù hợp với chất lượng tốt nhất và chi phí thấp nhất cho nông dân.

Trong những năm gần đây, với yêu cầu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, kinh tế HTX đã có bước phát triển mới về số lượng, hiệu quả hoạt động được nâng cao, với đủ các loại hình dịch vụ thúc đẩy sản xuất kinh doanh ở khu vực nông thôn phát triển. Các HTX nông nghiệp đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho bà con nông dân, ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất. Nhiều HTX nhanh chóng thích nghi với cơ chế thị trường, tạo sự liên kết, hợp tác với nhau và với các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế mang lại hiệu quả cao cho thành viên thông qua liên doanh, liên kết trong sản xuất giống, bảo đảm đầu ra ổn định cho nông dân, có thể kể đến như HTX Điện Phước 1, HTX Điện An 1, Điện Minh 2, Đại Hiệp, Đại Thắng...

Hiện nay, có nhiều chính sách hỗ trợ HTX tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi để phát triển ổn định và bền vững, góp phần vào thành công của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Trong đó có việc được phép liên doanh, liên kết với các doanh nghiệp hoặc một công ty cổ phần để tăng nguồn vốn đầu tư sản xuất hay mở rộng dịch vụ kinh doanh... Đây là điều hết sức thuận lợi giúp cho các HTX có điều kiện phát triển ngành nghề một cách đa dạng, góp phần vào chuyển dịch cơ cấu lao động địa phương.

Theo ông Trần Thanh Diệp - Chi cục phó Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh, trong thời gian tới cần tạo điều kiện để các HTX tham gia xây dựng các công trình phục vụ sản xuất, tiếp nhận và quản lý các công trình như nước sạch, chợ, khu văn hóa, vui chơi... Như vậy vừa tạo thu nhập ổn định cho các HTX vừa có thể xây dựng NTM của địa phương.

TUỆ LÂM