Nỗ lực cải cách hành chính thuế

Cơ quan thuế đã nỗ lực để cải cách thủ tục hành chính theo hướng đơn giản hóa, giảm thời gian và chi phí. Song kết quả của cuộc cải cách này phụ thuộc phần lớn vào sự đồng hành của doanh nghiệp, người nộp thuế và xã hội.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình kiểm tra việc cải cách hành chính tại Cục Thuế Quảng Nam. Ảnh: T.D

Hiện đại hóa

Ông Ngô Bốn – Cục trưởng Cục Thuế Quảng Nam cho hay không chỉ thủ tục đơn giản, minh bạch, dễ thực hiện, phù hợp với thông lệ quốc tế, sự ứng dụng công nghệ thông tin của ngành thuế đang giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí thời gian, chi phí doanh nghiệp.

Hình ảnh doanh nghiệp tấp nập vào ra, chờ làm thủ tục đã vắng từ nhiều năm nay. Ứng dụng cốt lõi quản lý thuế tập trung (TMS) đã dẫn đường cho cơ quan thuế đưa hệ thống dịch vụ thuế điện tử (eTax) vào vận hành. Dịch vụ này giúp người nộp thuế có thể theo dõi đầy đủ lịch sử kê khai, nộp thuế, cập nhật kịp thời các thay đổi về chế độ, chính sách thuế, giảm thiểu đáng kể những sai sót khi kê khai và những vướng mắc của người nộp thuế sẽ được giải đáp trên ứng dụng một cách nhanh chóng. Thống kê cả tỉnh hiện có 6.057/6.395 doanh nghiệp thực hiện đăng ký nộp thuế điện tử với các ngân hàng thương mại và cơ quan thuế các cấp, đạt 95%. Số chứng từ nộp thuế bằng phương thức điện tử đạt 93% so với tổng số chứng từ nộp thuế. Số tiền nộp thuế bằng phương thức điện tử đạt 99,16% so với tổng số tiền nộp thuế.

Không chỉ vậy, hệ thống hạ tầng truyền thông vận hành ổn định 24/24 giờ. Hệ thống mạng được nâng cấp đảm bảo tốc độ nhanh và thông suốt. Mỗi công chức đều được cấp một tài khoản email, sử dụng trao đổi thông tin nội bộ. Các văn bản, báo cáo, cung cấp thông tin đều được thông qua hệ thống này, kịp thời đến người nộp thuế. Kết nối thông tin với Sở KH&ĐT để cấp mã cho doanh nghiệp đã được duy trì ổn định. Theo công bố đánh giá xếp hạng mức độ sẵn sàng cho ứng dụng công nghệ thông tin ngành tài chính năm 2018 (ICT Index 2018) của Cục Tin học và thống kê tài chính (Bộ Tài chính), Cục Thuế Quảng Nam đã lọt vào tốp 10 Cục Thuế của 63 tỉnh, thành có thứ hạng cao nhất ICT Index 2018 với vị thứ 9 (năm 2016 chỉ đứng thứ hạng 15 và đứng thứ 11 năm 2017) .

Nâng chất lượng cải cách

Năm 2018, cơ quan thuế đã thực hiện 100% hồ sơ hoàn thuế bằng phương thức điện tử. Bình quân thời gian giải quyết 1 hồ sơ (đầy đủ thủ tục) là 3 ngày, giảm 3 ngày so với quy định; thực hiện 144 lượt tư vấn trực tiếp, 2.217 lượt và 106 văn bản trả lời với thời gian được rút ngắn so quy định bình quân (7/10); hơn 1.152 doanh nghiệp được cấp mã số thuế tự động, hơn 247 doanh nghiệp, tổ chức kinh tế đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử… Những con số thống kê ấy thể hiện nỗ lực của cơ quan thuế khi giải quyết hồ sơ, mang lại lợi ích thiết thực, góp phần rút ngắn thời gian giao dịch, giảm thiểu thời gian hành chính, nhanh gọn, không tốn kém đã nhận được sự hài lòng từ phía doanh nghiệp.

Tại các cuộc đối thoại hay hội nghị tuyên dương gần đây, doanh nghiệp cho rằng chỉ trong một thời gian ngắn thực thi các chính sách (đăng ký, kê khai thuế điện tử, hệ thống quản lý thuế tập trung, tự động hóa, hoàn thuế, thu hồi nợ…), ngành thuế đã tiết kiệm được nhiều thời gian và nhân lực, nhanh chóng giảm sự phiền hà, tốn kém cho doanh nghiệp. Sự công khai, minh bạch, bảo đảm sự công bằng, lành mạnh môi trường kinh doanh, bảo vệ người làm ăn chân chính. Tuy nhiên, cần thực chất hơn khi những chính sách thuế quá phức tạp, nhiều, không rõ ràng lại thay đổi quá nhanh, khiến doanh nghiệp liên tục bị bối rối trước những sự thay đổi bất ngờ. Doanh nghiệp kiến nghị cơ quan thuế sửa đổi chính sách thuế theo hướng đơn giản hơn vì đã thay đổi nhiều nhưng vẫn quá rắc rối. Ông Trần Văn Tín  – Trưởng phòng Kế toán – tài chính Chi nhánh Công ty Xăng dầu khu vực V tại Quảng Nam nói hiện đại hóa dẫn đến sự đơn giản đã đem lại hiệu quả thiết thực cho doanh nghiệp trong việc tiết kiệm thời gian, chi phí, kiểm soát chặt chẽ số liệu kê khai và tiền nộp thuế. Tuy nhiên, cần có thêm những cải cách, giải thích văn bản cụ thể, rõ ràng hơn để tránh hiểu nhầm, hiểu không đúng nội dung dẫn đến quá trình thực hiện không đúng nội dung văn bản pháp luật thuế.

Trong mắt doanh nghiệp, hình ảnh cơ quan thuế đã trở nên thân thiện, gần gũi hơn, nhưng những thống kê khác cho thấy cải cách hành chính thuế vẫn còn không ít dấu hỏi. Kết quả khảo sát PCI 2017 ghi nhận có đến 59% doanh nghiệp cho rằng thỏa thuận khoản thuế phải nộp với cán bộ thuế là một công việc quan trọng trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của họ (tăng 11% so năm 2016). Tỷ lệ doanh nghiệp bị thanh tra kiểm tra từ 5 cuộc trở lên so với các địa phương khác 13%. Số giờ làm việc với thanh tra kiểm tra thuế vẫn không giảm và 45% doanh nghiệp nói phải chi trả chi phí không chính thức cho cán bộ thanh tra kiểm tra. Những rắc rối này ảnh hưởng đến kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh hàng ngày của doanh nghiệp. Cục trưởng Cục Thuế Quảng Nam Ngô Bốn cho hay, giáo dục, kiểm tra, uốn nắn, chấn chỉnh thái độ và hành xử của cán bộ công chức thuế, tăng cường kỷ luật, kỷ cương nội ngành là công việc quan trọng mà ngành thuế đã và đang tập trung chỉ đạo. Công việc này được thực hiện đồng thời với cải cách hành chính thuế, hiện đại hóa ngành, quy trình thực thi công vụ của ngành đang ngày càng giảm việc giao dịch trực tiếp giữa cán bộ công chức với người nộp thuế (phần lớn qua mạng, email, cổng thông tin điện tử …).

TRỊNH DŨNG