Nỗi lo ở vùng cực hạn

Ông Trần Ngọc Minh - Chủ tịch UBND xã Quế Lưu (huyện Hiệp Đức) gọi điện than phiền với Tư Ruộng rằng, do nguồn nước tưới quá khó khăn nên bây giờ trên địa bàn 5 thôn của xã vẫn còn hàng loạt diện tích đất lúa đã cày phơi ải nhưng chưa thể xuống giống được, mặc dù lịch gieo sạ vụ hè thu đã khép lại hôm 10.6. Anh Tám Cồn Phó ở thôn 4 thở dài: “Hiện nay tại nhiều vùng của xứ Quảng cây mạ đã lên xanh mướt, còn nơi đây thì lại chịu cảnh ruộng không đồng trống. Ngày 20.4 dương lịch gia đình tôi đã tiến hành cày phơi ải toàn bộ 5 sào đất lúa. Nhưng suốt 2 tháng qua nắng nóng hoành hành trên diện rộng khiến đập dâng Chủ Điền không đủ nước tưới”.

Ông Trần Ngọc Minh cho biết, lâu nay đập dâng Chủ Điền thường đảm bảo cung ứng nước cho 30ha đất lúa của thôn 4, xã Quế Lưu. Tuy nhiên, từ đầu năm 2016 tới nay thời tiết quá khắc nghiệt nên mực nước của con đập trọng yếu ấy cứ hạ thấp dần và hiện giờ gần như trơ đáy. Vì thế, trong số 30ha đất lúa do công trình đó đảm nhận tưới thì tính đến thời điểm này mới có 20ha được xuống giống, còn lại 10ha phải bỏ hoang. Có một nghịch lý là, trong khi đập dâng Chủ Điền bị khô kiệt thì hồ chứa Tam Bảo thuộc địa bàn xã Quế Lưu và Quế Bình đang có lượng nước tích trữ tương đối nhiều nhưng lại không phát huy tối đa hiệu quả. Ông Minh nói: “Theo thiết kế, hồ chứa Tam Bảo có khả năng phục vụ tưới cho 150ha lúa nhưng thực tế số diện tích đất canh tác nhận được nguồn nước từ công trình thủy lợi ấy rất ít, do hệ thống kênh mương chưa được đầu tư thi công một cách đồng bộ”. Theo tìm hiểu, hè thu năm nay chính quyền xã Quế Lưu đặt ra kế hoạch gieo sạ 133ha lúa. Tuy nhiên, cho đến lúc này nông dân địa phương mới chỉ xuống giống được 45% diện tích. Ông Minh cho rằng, nếu thời gian tới khô hạn vẫn tiếp tục xảy ra thì rất nhiều khả năng 55% diện tích đất lúa còn lại sẽ không thể sản xuất được và buộc nông dân phải chuyển sang trồng bắp lai, đậu phụng, mè.

Ông Huỳnh Đức Viên - Trưởng phòng NN&PTNT Hiệp Đức cho hay, trên địa bàn 12 xã, thị trấn của huyện có tổng cộng 953,5ha đất lúa. Thế nhưng, hè thu 2016 chỉ xuống giống được 867,5ha, còn lại 86ha phải bỏ hoang vì không có nước đổ ải gieo sạ, số diện tích này tập trung chủ yếu ở 3 xã Quế Lưu, Bình Sơn, Thăng Phước. Ông Viên nói thêm: “Toàn huyện có 6 hồ chứa và 57 đập dâng. Do suốt 7 tháng nay nắng nóng quá dữ dội nên hiện giờ số hồ đập vừa nêu mới tích được 45% lượng nước so với dung tích thiết kế. Nếu sắp tới không có mưa bổ sung với lưu lượng lớn thì trong số 867,5ha lúa đã sản xuất đó sẽ có không dưới 450ha bị khô hạn hết sức nghiêm trọng từ giữa đến cuối vụ”.

Nhằm hạn chế thiệt hại cho nhà nông, ngành nông nghiệp Hiệp Đức cùng chính quyền các địa phương đã và đang gấp rút triển khai nhiều giải pháp. Theo đó, ngoài việc khuyến cáo nông dân bố trí những loại giống lúa trung - ngắn ngày có khả năng chịu hạn tốt gieo sạ 70% diện tích thì thời gian qua huyện đã chi 720 triệu đồng để nạo vét, tu sửa hệ thống kênh mương và hồ đập. Không chỉ vậy, thời điểm này các đơn vị liên quan cũng đang tiếp tục bỏ ra hơn 200 triệu đồng tiến hành lắp đặt 25 máy bơm dã chiến tại những vùng rốn hạn để tận dụng mọi nguồn nước ngọt giải cứu cây trồng…

TƯ RUỘNG