Nỗi lo thiếu nước

Vì không có đất rừng và nà thổ nên hàng chục năm qua vợ chồng anh Ba Quế Thuận ở huyện Quế Sơn chủ yếu sống dựa vào 3 sào đất lúa. Tuy nhiên, do hạ tầng thủy lợi chưa được đầu tư xây dựng đồng bộ nên lâu nay việc sản xuất gặp rất nhiều khó khăn. Anh Ba kể, hè thu vừa rồi, nắng nóng kéo dài trên diện rộng khiến hồ chứa Cây Thông bị cạn kiệt nghiêm trọng dẫn đến những chân ruộng của anh không có nước để đổ ải gieo sạ. Chờ mãi nhưng tình hình vẫn không chuyển biến, cuối cùng anh phải chấp nhận bỏ hoang toàn bộ số diện tích ấy. “Do vụ đó không sản xuất được nên hơn 2 tháng nay vợ tui phải ôm bao ra chợ mua gạo về nấu. Nhà nông mà giống như dân ở phố là bất ổn rồi. Nhưng thôi, tạm gác lại chuyện cũ, điều khiến tui lo nhất bây giờ là vấn đề nước tưới cho mùa lúa đông xuân tới. Bởi, nghe đâu hiện nay dung tích nước của hồ chứa Cây Thông cũng rất thấp”.

Để nắm kỹ tình hình, Tư tôi tìm gặp ông Lê Hữu Châu – Phó phòng NN&PTNT Quế Sơn. Ông Châu cho biết, mỗi vụ hồ chứa Cây Thông đảm nhận cung ứng nước tưới cho 85ha đất canh tác lúa ở quê anh Ba Quế Thuận. Tuy nhiên, do mấy tháng qua lượng mưa quá ít nên bây giờ dung tích nước của hồ chứa này thấp hơn cùng kỳ năm 2013 khoảng 2m. Vì thế, nhiều khả năng số diện tích đất lúa vừa nêu sẽ bị khô hạn vào thời điểm gần cuối vụ đông xuân 2014 - 2015. Đâu chỉ vậy, hiện nay mực nước của hồ chứa Hố Giang cũng thấp hơn năm ngoái 3m. Theo ông Châu, nếu thời gian tới lượng mưa bổ sung cho hồ chứa Hố Giang không đủ thì chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của 250ha lúa trên địa bàn các xã Quế Long, Quế Châu và thị trấn Đông Phú, nhất là trong giai đoạn ruộng lúa đông xuân đồng loạt trổ đòng, ngậm sữa, chín. Đặc biệt, nếu thời tiết vẫn cứ cực đoan thì việc đổ ải gieo sạ vụ lúa hè thu 2015 sẽ càng nan giải hơn.

Theo ngành nông nghiệp tỉnh, vụ hè thu 2014 vừa qua, vì nắng nóng khốc liệt và mặn xâm nhập sâu vào các sông nên toàn tỉnh có 1.902ha đất lúa không sản xuất được. Đông xuân tới, ngoài việc gieo trồng hàng chục nghìn héc ta rau đậu, cây công nghiệp ngắn ngày các loại thì nông dân trong tỉnh cũng sẽ tiến hành xuống giống 43 nghìn héc ta lúa. Theo cơ quan chuyên môn, do hiện tượng Elnino xuất hiện ở nước ta nên từ mùa hè năm 2014 đến hết mùa xuân 2015 nền nhiệt tăng 1,2 - 1,50C, lượng mưa thấp hơn so với mức trung bình nhiều năm khoảng 25 - 50% và dòng chảy trên các sông suối suy giảm mạnh. Trong đó, khu vực Trung Bộ chịu ảnh hưởng rất nặng. Để giảm thiểu những thiệt hại trong sản xuất, ngay từ bây giờ ngành liên quan cùng chính quyền các địa phương cần chủ động xây dựng cụ thể phương án phòng chống hạn và nhiễm mặn. Theo đó, các đơn vị quản lý hồ chứa, đập dâng phải tính toán cân đối nguồn nước hợp lý và tham mưu cho UBND cấp huyện, thành phố chỉ đạo bố trí cơ cấu cây trồng một cách phù hợp. Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân sử dụng nước tưới tiết kiệm, khoa học và thường xuyên ra quân nạo vét kênh mương nội đồng để hạn chế tình trạng tổn thất, đưa nước về ruộng nhanh nhất…

TƯ RUỘNG