Phố mới ven sông Hoài

Trong ký ức tuổi học trò của tôi, An Hội ngày ấy tuy mang tên là khối phố 4 thuộc phường Minh An nhưng thực tế chỉ là một bãi cát nằm côi cút phía bờ nam sông Hoài. Người dân các xã phường khác và cả người ở đây thường nói đùa: đó là khối mà “nhà không số, phố không tên”. Đường sá thì nhếch nhác, hễ mưa xuống là đọng nước, đi bộ mà bùn nước cũng văng đến tận lưng. Nhà cửa lụp xụp, tạm bợ với đủ loại vật liệu che chắn như tôn, ván, tranh, tre. Từ bên phố nhìn qua, An Hội chỉ là một làng quê nghèo khó với cảnh ghe thuyền lênh đênh của xóm vạn chài lam lũ, bao bọc xung quanh là những vạt lác (cói), bãi cỏ rậm rạp, khuất lấp…

Trưng bày nghệ thuật sắp đặt lồng đèn tại Vườn tượng An Hội (đường Nguyễn Phúc Chu, Minh An).

Nhưng hôm nay, An Hội và Đồng Hiệp (tên 2 khối phố mới của khối phố 4) hiện ra với vẻ đẹp riêng biệt mà ở Hội An không nơi nào có được: một khu phố nằm đối diện với đô thị cổ - di sản văn hóa thế giới, chỉ cách nhau một quãng sông nhỏ luôn lộng gió và sáng đẹp hẳn lên mỗi khi đêm về. Toàn bộ hệ thống đường đã được bê tông. Điện phục vụ sinh hoạt của nhân dân và chiếu sáng công cộng được lắp đặt ở tất cả tuyến đường, kéo đến từng hộ. Số nhà, tên đường mới đã được thay đồng loạt, góp phần tạo ra diện mạo mới đầy sinh khí và trẻ trung hơn. Con đường Cộng Đồng chật hẹp, gập ghềnh ngày nào giờ được mở ra thoáng rộng mang tên Nguyễn Phúc Chu – người có công lớn trong quá trình hình thành thương cảng Hội An với những chính sách cởi mở, thông thoáng. Và dù chỉ mới thôi nhưng nó đã trở thành con đường rộn rịp, bắt mắt nhất đối với du khách. Khu vườn tượng điêu khắc quốc tế được sắp đặt ven sông trên con đường này càng làm tôn lên vẻ đẹp cho bộ mặt khu phố.

Trong những năm qua, với sự đầu tư khoảng hơn 30 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp hơn 13 tỷ đồng để tạo cảnh quan cho khu bãi bồi Đồng Hiệp, cảnh quan khu phía nam Quảng trường Sông Hoài, làm cầu An Hội, mở đường Nguyễn Hoàng và các tuyến đường ở An Hội... chính quyền thành phố và phường Minh An đã khoác thêm cho khu phố này một chiếc áo mới tinh tươm, sắc sảo. Không gian khu phố vì vậy càng trở nên thoáng đãng, hữu tình sánh cùng phố cổ và Chùa Cầu bên bờ đối diện sông Hoài…

Du khách thưởng ngoạn tại Vườn tượng An Hội.Ảnh: ĐỖ HUẤN

Về với An Hội và Đồng Hiệp những ngày này, không chỉ cảm nhận được sự đổi thay về diện mạo của một khu phố mới mà sâu sắc và ấn tượng đáng nhớ hơn là sự đổi đời của con người. Ông Tăng Ngọc Cường (ở khối Đồng Hiệp) cho biết: “Tôi là người ở Cẩm Phô, qua ở đây từ năm 1987. Tuy mới nhưng tôi cũng kịp chứng kiến những đổi thay lớn lao, những chuyển biến về mọi mặt của đời sống nhân dân An Hội nói chung và xóm vạn chài nói riêng!”.

Xóm vạn chài ngày ấy với những câu chuyện dở khóc dở cười về thân phận lênh đênh, phó mặc theo những con thuyền, dòng nước của bao người như đẻ nhiều đến mức không biết hết mặt con, làm khai tử rồi mới làm khai sinh cho những đứa trẻ xấu số, nhiều người không biết đọc chữ, chẳng biết ký tên… Sau 3 năm kiên trì vận động (1986-1988) đã hoàn thành định cư ổn định trên bờ. Cảnh cứu đói hàng chục tấn gạo mỗi khi đông về tết đến giờ đã lùi xa. Hơn 550 hộ của 2 khối phố bây giờ không còn hộ nào đói hay nghèo. Từ khi triển khai dự án quy hoạch phát triển An Hội thành khu đô thị du lịch, đến nay số hộ xây nhà kiên cố tăng nhanh trông thấy, bình quân mỗi năm có vài chục hộ. Đến nay hầu như gia đình nào cũng được ở nhà bền vững. Trẻ em trong độ tuổi đều được đến trường, trình độ dân trí được nâng lên đáng kể, đời sống tinh thần của nhân dân được cải thiện rõ rệt. Khối phố nào cũng có khu thiết chế văn hóa làm nơi sinh hoạt, hội họp của các đoàn thể nhân dân. Số lượng xe gắn máy, các phương tiện nghe nhìn, tiện nghi sinh hoạt đắt tiền được sắm mới trong các hộ tăng lên nhanh chóng.
Sự đầu tư phát triển đúng hướng của thành phố và phường Minh An không chỉ tạo ra những đổi thay về cơ sở hạ tầng mà còn làm chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế và lao động ở khu dân cư. Chỉ trong một thời gian ngắn mà số hộ làm nghề dịch vụ thương mại du lịch và TTCN đã tăng lên hơn 50%… An Hội và Đồng Hiệp trở thành nơi cung cấp nhiều lao động trẻ, có khả năng giao tiếp bằng ngoại ngữ làm các nghề dịch vụ cho các cơ sở kinh doanh trên địa bàn thành phố.

Trải qua 40 năm, không ai có thể phủ nhận những đổi thay rõ nét của khu phố bên bờ nam sông Hoài này. Đêm đêm, An Hội và Đồng Hiệp luôn sáng rỡ ánh đèn của những quán bar, nhà hàng và dập dìu từng dòng người tản bộ, tận hưởng làn gió mát ven sông Hoài. Và phố mới càng trở nên lung linh huyền ảo trong những đêm hội hè, lễ lộc…

ĐỖ HUẤN