Phú Ninh xây dựng nông thôn kiểu mới

Sản phẩm “3 sao”

Dần loại bỏ cách làm nông nghiệp kiểu truyền thống, gần đây Phú Ninh đã thay đổi, đầu tư phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm và xây dựng thương hiệu chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) rất thành công. Trong số 11 sản phẩm OCOP, đến nay địa phương này đã có nhiều sản phẩm đạt tiêu chuẩn “3 sao” như trứng gà Văn Học, rau cải bó xôi Tam Thành, tinh bột nghệ Tấn Thuận, bánh đậu xanh Mỹ Khánh, bánh đậu xanh Hương, dầu phụng Bích Nghệ.

Để nâng năng suất, giá trị kinh tế trên đơn vị diện tích canh tác, Phú Ninh đã tái cơ cấu ngành nông nghiệp và nổi lên nhiều điểm sáng. Đó là, mô hình sản xuất rau an toàn tại xã Tam An với diện tích 2ha, Tam Đàn 5ha, Tam Thành 2ha; mô hình sản xuất nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu tại xã Tam Phước, Tam Thái, Tam Đàm với diện tích 50ha; phát triển mô hình cây hồ tiêu tại thị trấn Phú Thịnh, các xã Tam Dân, Tam Vinh, Tam Đại, Tam Phước, Tam Lãnh với diện tích hơn 65ha. Chuyển đổi hàng chục héc ta lúa không chủ động nước sang phát triển cây trồng cạn có hiệu quả kinh tế cao như cây dược liệu, rau chuyên canh, hoa, dưa hấu...

Ông Võ Thanh Anh - Trưởng phòng NN&PTNT huyện Phú Ninh cho biết, năm 2019 bất chấp thời tiết và dịch bệnh gặp nhiều bất lợi, nông nghiệp vẫn có nhiều mảng màu tươi sáng, nhất là xây dựng được hình ảnh thương hiệu sản phẩm OCOP đạt tiêu chuẩn “3 sao” và khống chế thành công dịch tả lợn châu Phi. Con số cánh đồng cho thu nhập cao (đạt hơn 100 triệu đồng/ha/năm) tiếp tục được mở rộng quy mô lẫn diện tích 1.300ha.  Phát triển chuỗi liên kết sản xuất được ngành, địa phương rất quan tâm. Việc tích tụ ruộng đất bằng hình thức vận động người dân cho tổ hợp tác (THT), hợp tác xã (HTX), doanh nghiệp thuê đất để sản xuất; người dân cho thuê đất làm lao động cho THT, HTX, doanh nghiệp, tổ chức và được hưởng lương từ HTX, doanh nghiệp, tổ chức để phát triển một số mô hình sản xuất trên cơ sở đó củng cố, phát triển liên doanh, liên kết sản xuất. Dưa hấu Kỳ Lý tìm được “chỗ đứng” trên thị trường nhờ hình thức hợp tác liên kết của HTX, doanh nghiệp với người dân từ quá trình trồng đến tiêu thụ sản phẩm.

“Việc thực hiện sản xuất theo chuỗi liên kết giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm đến nay địa phương đã thông qua 2 dự án gồm dự án liên kết sản xuất và tiêu thụ rau an toàn tại xã Tam Thành và dự án liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm bưởi da xanh tại xã Tam Lộc” - ông Anh thông tin.

Điểm sáng khu dân cư kiểu mới

Theo ngành nông nghiệp huyện Phú Ninh, ước tổng giá trị sản xuất nông - lâm - thủy sản năm 2019 của huyện Phú Ninh ước đạt 753,4 tỷ đồng (tăng 3,6% so với năm 2018). Giá trị bình quân trên đơn vị diện tích đạt 68,2 triệu đồng/ha.

Bên cạnh nâng chuẩn huyện NTM, nhiều năm nay, Phú Ninh tập trung xây dựng hình ảnh các khu dân cư kiểu mới. Do triển khai chủ trương của Tỉnh ủy về việc sáp nhập thôn, khối phố, nên nhiều khu dân cư đã có biến động khi điều chỉnh địa giới hành chính. Tuy nhiên, vẫn có các thôn như Cây Sanh (xã Tam Dân), Hòa Bình (xã Tam Thái), Cẩm Khê (xã Tam Phước) đạt 100% các tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu.

Sự chuyển động tích cực trong xây dựng khu dân cư NTM kiểu mới là ở tiêu chí cải thiện mức sống thu nhập và chuyển dịch cơ cấu lao động của người dân. Đó là tăng dần tỷ lệ lao động phi nông nghiệp, lao động qua đào tạo. Hiện nay, thôn Xuân Phú của xã Tam Thái phát động xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu nâng tổng số 4 khu dân cư NTM kiểu mới của xã; xã Tam Phước xây dựng thêm thôn thứ 3 là khu dân cư NTM kiểu mẫu.

Theo Phòng NN&PTNT huyện, giai đoạn 2014 - 2016, 10/10 xã trên địa bàn huyện đã hoàn thành nhiệm vụ NTM, đến nay 3 xã Tam Phước, Tam Thành, Tam An đủ điều kiện để lập hồ sơ, thủ tục đề nghị tỉnh công nhận đạt chuẩn NTM sau 5 năm. Năm 2020, 7/10 xã còn lại sẽ được công nhận lại. UBND tỉnh đã thống nhất cho xã Tam Thái xây dựng xã NTM kiểu mẫu và xã Tam Phước xây dựng xã NTM nâng cao vào năm 2020. Điểm sáng khu dân cư NTM kiểu mới là xuất hiện nhiều mô hình sáng - xanh - sạch - đẹp, hình thành nhiều tuyến đường cây xanh; người dân ký cam kết xây dựng quy chế giữ gìn vệ sinh môi trường nông thôn.

Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Ninh Nguyễn Đạo cho rằng, sau khi các xã đạt chuẩn NTM, việc xây dựng các khu dân cư NTM kiểu mẫu, mỗi xã một sản phẩm OCOP luôn được địa phương quan tâm. Ngoài đảm bảo các chỉ tiêu về kinh tế, còn phải bảo vệ bền vững môi trường, kiểm soát ô nhiễm, cải tạo, chỉnh trang vườn nhà gắn với xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu. Về hình thức tổ chức sản xuất, chính quyền sẽ ưu tiên hỗ trợ các HTX, phấn đấu mỗi HTX phải tham gia chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm chủ lực ở địa phương và hình thành chuỗi giá trị liên kết cấp huyện.

“Vướng mắc chủ yếu của địa phương hiện nay là các xã đều gặp khó khăn trong bố trí nguồn đối ứng để xây dựng các công trình và thanh toán nợ xây dựng cơ bản trong xây dựng NTM” - ông Đạo nói.