Tổng lực cải thiện nền hành chính công vụ
Bốn bộ chỉ số (PCI - cảm nhận của doanh nghiệp về năng lực điều hành kinh tế của chính quyền, PAPI – đánh giá của người dân về năng lực quản trị và hành chính công, PAR INDEX – cải cách hành chính đánh giá nội bộ của Bộ Nội vụ và ICT Index – đánh giá của người dân và doanh nghiệp về công nghệ thông tin) đã được phân tích, mổ xẻ, nhằm hướng đến việc tìm ra giải pháp để nâng cao, kiện toàn năng lực cải cách của bộ máy hành chính Quảng Nam.
Giải quyết thủ tục hành chính tại Trung tâm Hành chính công và xúc tiến đầu tư tỉnh. Ảnh: QUẾ CHÂU |
Báo Quảng Nam ghi nhận ý kiến từ chính quyền, cơ quan quản lý về các giải pháp để cải cách hành chính, tổng lực cải thiện nền hành chính công vụ, hướng đến tạo sự hài lòng của cộng đồng doanh nghiệp và người dân.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Đinh Văn Thu:
“Tự soi mình để cải cách triệt để hơn”
Kết quả phân tích 4 bộ chỉ số (2 tăng, 2 giảm) cho thấy sự cải cách nền hành chính phục vụ của Quảng Nam vẫn chưa thể vượt trội so với các tỉnh, thành cả nước. Nhưng 4 bộ chỉ số này chính là tấm gương phản ánh rõ nhất về chất lượng hay sự yếu kém để Quảng Nam tự soi lại mình mà thay đổi và cải cách triệt để hơn. Đây cũng là thước đo để đánh giá trình độ năng lực điều hành của chính quyền và mỗi công chức trước mối quan tâm của doanh nghiệp và người dân.
Thông qua sự đánh giá này, từng cấp chính quyền (kể cả cán bộ, công chức) phải tự nhìn nhận, đánh giá lại năng lực thực thi công cụ, quan sát trên từng tiêu chí để lượng hóa được công việc đã thực hiện, bổ cứu cho sự phát triển. Tiếng nói, sự góp ý, đánh giá của người dân, doanh nghiệp chính là chỉ dấu cho sự thành công hay không của chính quyền trong việc hướng đến một nền hành chính phục vụ. Chính quyền, cơ quan quản lý sẽ kết hợp chặt chẽ với các cơ quan báo chí để mở rộng việc tuyên truyền về hiệu lực của các chỉ số này đến với công chúng ngày càng sâu hơn, để cộng đồng biết, đánh giá và giám sát, góp phần tạo ra sự minh bạch, lấp đi kẽ hở tiêu cực, nhũng nhiễu. Chính quyền cầu thị, sẵn sàng đón nhận những góp ý của mọi người để nhận ra khuyết điểm và sửa sai, hoàn thiện việc vận hành của bộ máy theo hướng phục vụ tối đa cho người dân và doanh nghiệp.
Quảng Nam sẽ tiến hành đưa ra các đánh giá, kế hoạch, giải pháp về nâng chất đội ngũ cán bộ, phân cấp phân quyền một cách mạnh mẽ hơn theo hướng chất lượng, minh bạch và đơn giản hơn. Các địa phương mạnh dạn đề xuất phân cấp phân quyền cải cách thủ tục hành chính. Nỗ lực cải thiện nâng chất lượng điều hành là trách nhiệm chung của toàn hệ thống, các địa phương không chỉ trông chờ vào cấp tỉnh mà tự mình giải quyết theo đúng luật, nói đi đôi với làm, giải quyết kịp thời, đúng hạn những yêu cầu của người dân và doanh nghiệp.
Trên cơ sở đánh giá, phân tích các bộ chỉ số, Quảng Nam xây dựng kế hoạch, đưa ra những giải pháp tốt nhất, tổ chức ở quy mô sở ngành, địa phương để thực thi các kế hoạch hành động của UBND tỉnh, gắn liền với nhiệm vụ cải cách hành chính một cách nhất quán. Hệ thống công nghệ thông tin sẽ được đầu tư, vận hành liên thông, đồng bộ. Mọi hoạt động điều hành của chính quyền, cơ quan nhà nước đều được đặt dưới quyền giám sát của người dân: “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính hay công khai các bộ thủ tục, giải quyết nhanh gọn ở mức độ 3&4.
Chính quyền đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương tự mở những hội nghị chuyên đề để cải thiện các chỉ số, hiến kế cho cải cách. Quan trọng là tạo sự thay đổi tư duy, nhận thức đúng về cải cách hành chính cho chính quyền các cấp, cơ quan quản lý; khắc phục yếu kém, điểm nghẽn, tăng cường trách nhiệm người đứng đầu về cải cách hành chính. Sẽ không còn cảnh các cơ quan quản lý không biết bắt đầu từ đâu, kết thúc như thế nào trong việc vận hành cải cách hành chính theo địa chỉ cụ thể. Ngoài các bộ chỉ số đã công bố sẽ có thêm một bộ chỉ số DDCI đánh giá cơ quan công quyền, địa phương, để tạo ra sự thi đua về chất lượng điều hành kinh tế giữa các sở, ban, ngành, các huyện, thị xã, thành phố. Chỉ cần đồng lòng thì chuyện thay đổi điểm số, thứ hạng chỉ còn là vấn đề thời gian.
Quảng Nam đang xây dựng kế hoạch, đưa ra giải pháp tốt nhất để cải cách hành chính một cách nhất quán. Ảnh: QUẾ CHÂU |
Chuyển tư duy quản lý sang phục vụ nói thì đơn giản nhưng thực thi rất khó. Cần có thời gian và sự ý thức của công chức. Sẽ kiện toàn việc cải cách hành chính, xây dựng nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, năng động, trách nhiệm, phục vụ nhân dân. Quyết tâm nâng cao chỉ số hài lòng của người dân và doanh nghiệp đối với bộ máy hành chính, xây dựng tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả với đội ngũ cán bộ, công chức có phẩm chất, năng lực và tính chuyên nghiệp cao. Phấn đấu từ nay đến 2020, đưa chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh vào tốp 10, chỉ số cải cách hành chính ở vị thứ 15 - 20 trên bảng xếp hạng hằng năm của cả nước và nâng cao năng lực quản trị hành chính công, nhận sự hài lòng của cộng đồng ngày càng nhiều hơn.
Giám đốc Sở Nội vụ Nguyễn Hữu Sáng:
“Xây dựng kế hoạch cải cách phù hợp”
Sự thống nhất tư tưởng và hành động quyết liệt của cả hệ thống chính trị, đẩy mạnh cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy, tinh giảm biên chế, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công, viên chức là xu hướng tích cực, nhưng chỉ số PAR INDEX đã bị đánh tụt đến 20 bậc (vị thứ 52/63 tỉnh, thành). Chỉ số PAPI của Quảng Nam đã có cải thiện so với năm 2016 (tăng 3 bậc). Nhưng vẫn là địa phương có nhiều chỉ số nằm trong nhóm điểm thấp nhất và trung bình thấp cả nước (Cung ứng dịch vụ công, thủ tục hành chính công, công khai minh bạch, trách nhiệm giải trình với người dân).
UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch về cải thiện, nâng cao chỉ số PAPI, PAR INDEX năm 2018. Kế hoạch sẽ được triển khai đồng bộ ở các cấp chính quyền, đặc biệt ở 100% các xã, phường, thị trấn, đồng thời đề ra nhiều quy định cụ thể buộc các cơ quan, đơn vị phải áp dụng. Ðiều quan trọng, các cấp, ngành cần bám sát các tiêu chí đánh giá của chỉ số PAPI, PAR INDEX để xác định nội dung phù hợp, xây dựng kế hoạch cải thiện, nâng cao phù hợp với điều kiện địa phương, đơn vị, quyết liệt triển khai, tạo chuyển biến mạnh mẽ và hiệu quả cao trong thực tiễn. Các sở, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện vai trò và chức trách được giao, thông qua việc nâng chất cải cách hành chính, cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. Xây dựng và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật tại tỉnh.
Bảo đảm ban hành các kế hoạch rà soát, đánh giá thủ tục hành chính của tỉnh, thực hiện 100% kế hoạch và giải quyết 100% các vấn đề phát hiện qua rà soát hoặc kiến nghị xử lý. Cập nhật thủ tục hành chính và các văn bản quy định về thủ tục hành chính vào cơ sở dữ liệu quốc gia chậm nhất trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày UBND tỉnh ký quyết định công bố... Ban hành kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin và đảm bảo hoàn thành 100% kế hoạch; tăng cường trao đổi văn bản giữa các cơ quan hành chính nhà nước dưới dạng điện tử, đảm bảo đạt tỷ lệ từ 80% trở lên; mở rộng phần mềm quản lý văn bản và điều hành đảm bảo kết nối liên thông từ tỉnh đến cấp xã…
Hội nghị phân tích các chỉ số, rút kinh nghiệm đã xong. Chỉ còn chờ các sở, ngành, địa phương phân tích, đánh giá trách nhiệm. Có khá nhiều giải pháp để nâng điểm, thứ hạng chỉ số PAPI và PAR INDEX, nhưng giải pháp cốt lõi vẫn là vấn đề nhận thức và hành động của đội ngũ. Trước hết và cao nhất là trách nhiệm của người đứng đầu của từng sở, ngành, địa phương về năng lực đội ngũ của mình. Ngoài PCI, PAPI, cần tích hợp 3 bộ chỉ số ICT INDEX, PAR INDEX và DDCI thành một bộ công cụ để đánh giá cải cách hành chính. Nếu tổ chức khoa học, toàn diện và khách quan thì hiệu quả cải cách sẽ rất cao.
Giám đốc Trung tâm Hành chính công và Xúc tiến đầu tư Võ Văn Hùng:
“Kịp thời giải quyết khó khăn và hỗ trợ doanh nghiệp”
Chỉ số PCI năm 2017 của Quảng Nam xếp thứ 7/63 tỉnh, thành phố (tăng 3 bậc), là một trong 4 địa phương thuộc nhóm điều hành tốt, xếp thứ 2/12 khu vực duyên hải miền Trung. Đây được xem là thứ hạng cao nhất của Quảng Nam từ trước đến nay, duy trì 3 năm liên tiếp trong nhóm 10 tỉnh, thành có chất lượng điều hành kinh tế tốt nhất cả nước. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn lo ngại về các khoản chi phí không chính thức, môi trường kinh doanh thiếu sự bình đẳng…
Chính quyền đã ban hành rất nhiều văn bản, chỉ thị, kế hoạch. Tuy nhiên, để đưa PCI năm 2018 tăng điểm, tăng hạn, nằm trong tốp 10 tỉnh, thành có chất lượng điều hành tốt nhất cả nước thì cần thúc đẩy sự nhận thức của cán bộ, viên chức về tầm quan trọng của cải thiện PCI. Mỗi đơn vị, địa phương phải xây dựng, triển khai kế hoạch cụ thể, tự nhìn nhận, đánh giá, phân tích nguyên nhân thuộc trách nhiệm của ai để đề ra giải pháp tăng hạng, tăng điểm. Có thể nghiên cứu, học hỏi các địa phương được đánh giá tốt, có kinh nghiệm, sáng kiến hay và cách làm hiệu quả. Đánh giá năng lực cạnh tranh cấp sở, ban, ngành và địa phương thuộc tỉnh Quảng Nam (DDCI), nhằm tạo động lực trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của đơn vị, địa phương, góp phần vào việc nâng cao PCI của tỉnh.
Giảm thủ tục, thời gian và chi phí không chính thức cho doanh nghiệp. Tiếp tục rà soát bãi bỏ các thủ tục hành chính không cần thiết và gây phiền hà cho doanh nghiệp. Đẩy mạnh thực hiện dịch vụ công mức độ 3, 4. Thực hiện mô hình 4 bước trong việc giải quyết thủ tục hành chính tại Trung tâm Hành chính công và xúc tiến đầu tư tỉnh, tạo điều kiện giải quyết thủ tục hành chính nhanh gọn, dứt điểm cho doanh nghiệp. Ứng dụng công nghệ thông tin trong việc giải quyết thủ tục hành chính và đánh giá mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp cũng như phục vụ cho việc giám sát của người dân và doanh nghiệp trong việc giải quyết thủ tục hành chính của các cơ quan công quyền. Các sở, ngành, địa phương cần kết hợp thanh tra liên ngành, có kế hoạch cụ thể nhằm tạo điều kiện tiết kiệm thời gian, tránh ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, bảo đảm mỗi doanh nghiệp chỉ thanh tra, kiểm tra 1 lần/năm. Không gây khó dễ cho doanh nghiệp. Kịp thời giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp thông qua các buổi đối thoại. Ngoài đối thoại thường kỳ của tỉnh cần có đối thoại chuyên đề để dễ xử lý vướng mắc cho doanh nghiệp. Giải quyết tốt sự hợp tác giữa các sở, ngành trong việc hỗ trợ tối đa yêu cầu của doanh nghiệp. Không thể để tình trạng hồ sơ trễ hạn mà không có phản hồi từ cơ quan quản lý và mạnh mẽ xử lý những công chức vi phạm sẽ dẫn đến giảm chi phí không chính thức, tạo dựng lại niềm tin cho doanh nghiệp.
Giám đốc Sở Thông tin-Truyền thông Phạm Hồng Quảng:
“Triển khai kiến trúc chính quyền điện tử”
Chỉ số ICT INDEX Quảng Nam năm 2017 bị đánh tụt 10 bậc, đứng thứ 40/63 tỉnh, thành. Hầu hết chỉ số đều ở dưới mức trung bình. Lý do là hạ tầng công nghệ thông tin trong cơ quan nhà nước của tỉnh còn hạn chế, chưa được đầu tư như các tỉnh, thành phố khác. Tỷ lệ kết nối mạng WAN còn thấp (hiện nay hầu hết xã, phường của tỉnh chưa có kết nối mạng WAN, nên tỷ lệ thấp), tỷ lệ băng thông internet/cán bộ công chức thấp, chưa triển khai đồng bộ, đầy đủ các giải pháp bảo đảm an toàn thông tin. Tỷ lệ cán bộ chuyên trách công nghệ thông tin còn thấp, thiếu cán bộ chuyên trách về an toàn thông tin, phần mềm mã nguồn mở. Tỷ lệ cán bộ công chức sử dụng thư công vụ thấp do hiện nay tỉnh chưa đầu tư chính thức hệ thống email công vụ (đang triển khai thử nghiệm).
Số lượng phần mềm, cơ sở dữ liệu chuyên ngành của các sở, ngành còn ít, chưa hoàn thành việc xây dựng các cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Tỷ lệ văn bản điện tử của tỉnh thấp, nguyên do hệ thống phần mềm quản lý văn bản điện tử của tỉnh chưa liên thông kết nối giữa các đơn vị, dẫn đến việc gửi nhận văn bản giữa các cơ quan còn thực hiện bằng bản giấy. Tỷ lệ cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 của tỉnh còn thấp. Đặc biệt là điểm dịch vụ công trực tuyến mức 4 hiện nay là 15% so với mức cao nhất cả nước là 34%.
Để nâng cao chỉ số sẵn sàng ứng dụng công nghiệp thông tin, ICT không còn cách nào khác là đầu tư nâng cấp hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin trong cơ quan quản lý nhà nước (nâng cấp hệ thống mạng nội bộ các cơ quan đơn vị, kết nối mạng WAN đến cấp xã phường, đầu tư về bảo mật, an toàn thông tin…), đẩy nhanh tiến độ xây dựng các dữ liệu chuyên ngành, nâng cấp, hoàn thiện hệ thống phần mềm quản lý văn bản và điều hành công việc, đảm bảo khả năng liên thông kết nối trao đổi văn bản điện tử giữa các cơ quan đơn vị. Nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn tỉnh (nâng cao số lượng dịch vụ công trực tuyến cũng như số hồ sơ trực tuyến thông qua các giải pháp như hoàn thiện hệ thống phần mềm, cải tiến quy trình xử lý hồ sơ thủ tục hành chính, tuyên truyền cho người dân, doanh nghiệp biết và khai thác sử dụng dịch vụ công trực tuyến.
Sở đang triển khai xây dựng và sẽ trình UBND tỉnh đề án Kiến trúc chính quyền điện tử, triển khai kết nối liên thông phần mềm một cửa điện tử tới 100% sở, ngành, huyện. Các sở, ban, ngành cần quan tâm triển khai dịch vụ công trực tuyến theo danh mục được UBND tỉnh duyệt để nâng cao hiệu quả dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn.
Bí thư Huyện ủy Phú Ninh Nguyễn Phi Thạnh:
“Thay đổi nhận thức về tính sẵn sàng trong cải cách”
Chúng tôi đã thực hiện đầy đủ theo các kế hoạch, chương trình của tỉnh, đưa công tác cải cách hành chính là một trong những tiêu chí quan trọng để bình xét thi đua khen thưởng hàng năm, nhưng vẫn chưa thể cải thiện được nhiều về cải cách hành chính.
Khó khăn bắt nguồn từ việc tự kiểm tra, giám sát về cải cách hành chính tại các đơn vị, cơ quan chưa thật sự hiệu quả, thiếu chủ động phát hiện vướng mắc, hạn chế để khắc phục, sửa chữa kịp thời. Nhiều trang thiết bị công nghệ thông tin xuống cấp do thiếu kinh phí, ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính thông qua ứng dụng công nghệ thông tin. Nhưng nguyên nhân chính yếu vẫn là nhận thức, thái độ và sự sẵn sàng của cán bộ, công chức trong thực hiện cải cách hành chính chưa cao.
Chính quyền sẽ tiếp tục tăng cường vai trò, trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong việc triển khai, kiểm tra việc thực hiện cải cách hành chính, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những hiện tượng sách nhiễu, tiêu cực có thể xảy ra. Phát huy hiệu quả mô hình “4 đúng, 4 phải, 3 sát, 3 nhất” ở tất cả cơ quan, đơn vị, địa phương. Tăng cường chất lượng cơ chế một cửa, một cửa liên thông, một cửa điện tử. Quan trọng nhất là xây dựng và tổ chức đánh giá xác định chỉ số đánh giá cải cách hành chính của các cơ quan, đơn vị thuộc huyện và cấp xã. Điều này được xem là tiêu chí ưu tiên trong tiêu chuẩn thi đua và khảo sát, lấy ý kiến người dân và doanh nghiệp về sự phục vụ của cơ quan nhà nước huyện.
Đơn giản tối đa các thủ tục hành chính thông qua việc niêm yết công khai, minh bạch, rõ ràng, chính xác. Các cơ quan, đơn vị đã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn thì ngoài những thủ tục hành chính đã được công nhận, sẽ rà soát, bổ sung thêm quy trình kiểm soát nội bộ các thủ tục còn lại giống như quy trình ISO để người đứng đầu cơ quan, đơn vị có thể kiểm soát, quản lý được số lượng hồ sơ tiếp nhận, giải quyết và uốn nắn, chấn chỉnh kịp thời đối với các hồ sơ trễ hẹn. Sẽ gia tăng năng lực cán bộ xã về sự am hiểu chuyên môn để sẵn sàng cải cách thủ tục hành chính. Xây dựng quy trình phối hợp giữa các cơ quan để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, chấm dứt sự chậm trễ trong cải cách hành chính. Tiếp tục đưa cán bộ xuống địa bàn khu dân cư (ngày thứ 7) để tạo mối quan hệ gần dân, tạo ra sự chuyển biến về nhận thức cải cách hành chính.
Song huyện cũng kiến nghị các cấp thẩm quyền sớm có chỉ đạo thành lập trung tâm hành chính công cấp huyện, có quy trình hướng dẫn một cửa liên thông để địa phương triển khai thực hiện, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Có thể linh hoạt bố trí công chức ngành dọc tiếp nhận và trả kết quả tại bộ phận một cửa huyện để giúp cho người dân, doanh nghiệp giảm chi phí, thời gian, không phải đi lại nhiều lần (như thủ tục khai báo thuế trước bạ nhà đất, thuế thu nhập cá nhân khi phát sinh hồ sơ chuyển nhượng quyền sử dụng đất).
TRỊNH DŨNG (thực hiện)