Vùng biên mở cửa
Không chỉ là cầu nối cho quan hệ hữu nghị, đoàn kết của bà con làng bản giáp biên, kỳ vọng đánh thức vùng tây thông qua các hoạt động đầu tư, quy hoạch đang dần được khai mở sau khi cặp cửa khẩu phụ Tây Giang - Kà Lừm khánh thành.
Nối nhịp nghĩa tình
Bên kia cột mốc chủ quyền 692 (thôn Ch’nóc, xã Ch’Ơm, Tây Giang), quá nửa đồng bào Cơ Tu cụm bản Tà Vàng (huyện Kà Lừm, tỉnh Sê Kông) là bà con họ hàng với người dân các thôn Ch’nóc, Atu... của xã Ch’Ơm. Có mặt ở bản Ch’nóc trong ngày hội đâm trâu trước lễ khai trương cửa khẩu mới thấy được hết sự mong chờ của bà con. Đêm trắng bên bếp lửa cạnh nhà sàn nhảy điệu tâng tung, niềm vui như nối dài không dứt. Trưởng thôn Ch’nóc - Alăng Đón hồ hởi: “Ngày khai trương cửa khẩu cũng là ngày hội giao lưu của đồng bào Cơ Tu vùng biên hai nước. Từ lâu đồng bào Cơ Tu ở đây đã xem nhau như người một nhà, về gặp nhau cũng như anh em về đoàn tụ. Khai trương cửa khẩu, việc đi lại dễ dàng, thuận tiện hơn, sẽ còn có những buổi giao lưu, sẽ còn nhiều đêm hội giữa đồng bào Cơ Tu vùng biên hai nước”.
 |
| Phương Giang |
Từ Ch’nóc qua cụm bản Tà Vàng, mất 4 tiếng đồng hồ băng bộ. Cửa khẩu được khai mở, chặng đường như ngắn lại, nhất là những dịp tà-moòi truyền thống của người bản địa. Tà-moòi là lễ thăm hỏi của hai bên thông gia người Cơ Tu. Xong mùa nương rẫy, hay dịp lễ tết cổ truyền, bà con lại gùi thóc gạo, heo gà làm quà cho nhà thông gia bên kia biên giới và ngược lại. Chỉ cần ghé đồn biên phòng nằm ngay sát cửa khẩu, mọi thủ tục đều được giải quyết nhanh chóng cho bà con. Ông Sool La (thôn Abưl, cụm 6, huyện Kà Lừm, tỉnh Sê Kông) cho biết: “Từ ngày có cửa khẩu, có đồn biên phòng, việc đi lại đỡ vất vả hơn rất nhiều. Mua bán, trao đổi cũng thuận tiện, không phải về trung tâm huyện cách xa mấy ngày đường”. Ch’nóc đã có đường ô tô lên tận bản, mùa nắng hàng hóa vận chuyển lên khá dễ dàng, trở thành nguồn cung cấp cho cả đồng bào huyện Kà Lừm. Đặc biệt, dịp lễ, tết cổ truyền, chính quyền huyện Tây Giang, lực lượng biên phòng tỉnh luôn hỗ trợ gạo, muối và nhiều nhu yếu phẩm cho huyện bạn cùng ăn tết.
Đánh thức vùng tây
Ông Khăm Phởi Bút Đa Viêng - Bí thư, Tỉnh trưởng tỉnh Sê Kông khẳng định việc khai trương cặp cửa khẩu phụ Tây Giang - Kà Lừm sẽ tiếp tục tạo điều kiện thắt chặt tình đoàn kết hữu nghị giữa hai tỉnh nói riêng, giữa Việt Nam và Lào nói chung. Nhiều năm qua, cả hai địa phương đã đạt được nhiều kết quả nổi bật trong hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Công tác phối hợp đảm bảo an ninh biên giới, cắm mốc chủ quyền, phối hợp đào tạo nguồn nhân lực, phát triển các mô hình sản xuất, xúc tiến hợp tác thương mại, đầu tư được triển khai và phát huy hiệu quả tích cực. Bên cạnh cửa khẩu chính Nam Giang - Đắc Tà Oọc, việc khai trương cặp cửa khẩu phụ Tây Giang - Kà Lừm hứa hẹn sẽ góp phần quan trọng trong việc tăng cường giao lưu thương mại, mở rộng hợp tác kinh tế đối với tỉnh Sê Kông và các tỉnh Nam Lào, Đông Bắc Thái Lan, đẩy mạnh sự phát triển của hai tỉnh.
| Cặp cửa khẩu phụ Tây Giang - Kà Lừm được xây dựng từ thỏa thuận mở cửa khẩu phụ tại Hội nghị thường niên năm 2010, dựa trên cơ sở điều 18 của Hiệp định về Quy chế biên giới Việt Nam - Lào và biên bản cuộc họp lần 4 của Ban chỉ đạo cắm mốc hai tỉnh ngày 7.9.2010. Riêng cửa khẩu phụ Tây Giang được xây dựng dựa trên Quyết định số 2307/QĐ-UBND ngày 20.7.2011, cách cột mốc 692 khoảng 40m về phía tây thuộc thôn Ch’nóc, xã Ch’Ơm, huyện Tây Giang. |
Riêng đối với Tây Giang, ông Bhling Mia - Chủ tịch UBND huyện cho biết: “Thành lập cặp cửa khẩu phụ Tây Giang - Kà Lừm là một trong những điều kiện quan trọng để huyện Tây Giang phát huy được những lợi thế của địa phương, mở ra cơ hội xúc tiến đầu tư, phát triển hạ tầng, giao thông, tận dụng tiềm năng sẵn có. Trước mắt, huyện Tây Giang cũng đã bước đầu lập quy hoạch tổng thể với diện tích gần 500ha ngay tại thôn Ch’nóc, dự kiến sẽ bắt đầu thực hiện vào năm 2014. Đây sẽ là tiền đề cho việc giao lưu văn hóa, thắt chặt tình hữu nghị, đẩy mạnh hợp tác kinh tế giữa hai địa phương vùng biên giới Tây Giang - Kà Lừm”.
Một vùng tây đang dần được đánh thức, với những thách thức lẫn kỳ vọng về một trục kinh tế liên quốc gia, liên khu vực. Với cửa khẩu phụ Tây Giang - Kà Lừm, cánh cửa đã mở, chờ đợi những đổi thay tươi sáng ở vùng biên.
PHƯƠNG GIANG