Dò vàng, phá hoại rừng
Tình trạng doanh nghiệp lợi dụng thăm dò vàng mở đường xâm hại tài nguyên rừng trái phép trên địa bàn huyện Phước Sơn tái diễn.
Tùy tiện xâm hại rừng
Bãi 39 thuộc thôn 5, xã Phước Hòa (Phước Sơn) nằm sâu hút trong khu rừng đặc dụng, một thời nổi tiếng về tranh giành bãi khai thác vàng. Để hạn chế sự lộn xộn, ngành chức năng chấp thuận cho Công ty TNHH MTV Phước Hưng thăm dò. Trên bản đồ, xã Phước Hòa nằm trong vùng lõi cánh rừng nguyên sinh, đa dạng sinh học bậc nhất dải Trường Sơn. Từ làng Lao Đu (xã Phước Xuân) vắt vẻo trên đường Hồ Chí Minh, vượt sông Đắc Mi, đi bộ dưới tán rừng chừng vài cây số là đến khu vực đang thăm dò. Một con đường rộng gấp 1,5 lần đường bê tông nông thôn mở dài nhiều cây số còn nguyên dấu xe ô tô vừa qua. Hai bên đường có nhiều cây cổ thụ bị bứng gốc, ngọn cây lao xuống vực thẳm. Vô số bìa, phách gỗ nằm rải rác dọc đường vừa mở. Người dân địa phương tiết lộ, rừng đang yên ổn bỗng dưng bị ầm ào từ ngày doanh nghiệp vào bới đất tìm khoáng sản. Tiếng động cơ xẻ gỗ, xe cơ giới mở công suất lớn cày nát rừng.
 |
| Mở đường trái phép xâm hại rừng tại bãi 39, thôn 5 xã Phước Hòa (Phước Sơn). Ảnh: TRẦN HỮU |
Khi chúng tôi tiếp cận hiện trường, đường đất đỏ au chỉ còn sót lại nhiều loại cây gỗ tạp ngổn ngang, gỗ bìa. Nguồn tin của người dân cũng cho biết, hơn một tháng qua doanh nghiệp thăm dò vàng sau khi mở đường trái phép đã lấp toàn bộ cây rừng bị triệt hạ dưới lớp đất đã đào lên. Những loại gỗ quý thì họ tìm cách đưa ra bên ngoài cất giấu nhằm qua mặt kiểm lâm.
Luật pháp quy định bất cứ sự can thiệp, xâm hại nào vào rừng nguyên sinh đều phải được sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền. Vậy nhưng, với những hồ sơ, tài liệu phóng viên thu thập được, ở bãi 39 - xã Phước Hòa không hề cho phép doanh nghiệp hay bất cứ cá nhân nào mở đường. Vậy vì sao đối tượng ngang nhiên tác động xấu đến rừng? Thực tế từ trước đến nay đã trả lời cho câu hỏi này: nhiều doanh nghiệp trên địa bàn huyện Phước Sơn khi được phép thăm dò họ đều tự tiện mở đường để đưa xe cơ giới vào “tăm vàng”. Trước đây, hàng loạt doanh nghiệp như Công ty TNHH Phước Minh, Trường Sơn... đều mở đường trái phép vào bãi vàng của mình ở xã Phước Thành (Phước Sơn) trong khi chưa hoàn tất các thủ tục pháp lý có liên quan. Chính sự “dễ dãi”, thiếu cương quyết của các cơ quan chức năng nên doanh nghiệp mới vô tư can thiệp thô bạo vào rừng.
 |
| Một cây gỗ rừng bị cưa đứt, gỗ nhỏ bị vùi lấp dưới đất đã san ủi đường. |
Yêu cầu dừng hoạt động
Liên quan đến con đường mở bất hợp pháp trong khu rừng cấm, ngày 16.11, chính quyền huyện Phước Sơn triệu tập cuộc họp với các ngành tài nguyên – môi trường, nông nghiệp, kiểm lâm, Phòng Kinh tế - hạ tầng và Công ty TNHH MTV Phước Hưng. Biên bản cuộc họp cho thấy, công ty đã mở hơn 3km đường, với bề rộng 4 - 5m; san ủi 500m2 dựng lán trại nằm ngoài diện tích cho phép thăm dò. Tổ công tác còn phát hiện dọc tuyến đường đã san ủi 2 cây gỗ có dấu cưa vào 1/3 thân cây, 1 cây chò bị hạ có khối lượng hơn 7,4m3 gỗ tròn. Trong đó đã cưa xẻ và vận chuyển khỏi hiện trường 2 lóng cây dài 10m; còn 2 lóng chưa cưa xẻ với khối lượng hơn 3,5m3. Ngoài ra, tổ công tác còn phát hiện 17 phách gỗ huỷnh được cất giấu trong bụi cây tại khoảnh 8, tiểu khu 641 có khối lượng hơn 2m3. Ông Trần Lanh - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Phước Sơn cho biết, thực hiện chỉ đạo của huyện, kiểm lâm phối hợp với các ngành và chính quyền xã Phước Hòa đang điều tra đối tượng khai thác gỗ trái phép. Trong số hơn 9m3 gỗ tròn và xẻ đã khai thác, hiện trường chỉ còn lại 3m3. “Thôn 5 xã Phước Hòa là điểm nóng phá rừng dai dẳng nhiều năm dù kiểm lâm đã tăng cường lực lượng truy quét nhưng tình hình vẫn chưa hạ nhiệt” - ông Lanh thừa nhận.
Ngày 27.11, UBND huyện Phước Sơn có báo cáo (số 178/BC-UBND) về việc xử lý san ủi mở đường và dựng lán trại tại bãi 39 của Công ty TNHH MTV Phước Hưng gửi UBND tỉnh, các Sở Tài nguyên - môi trường, NN&PTNT, Chi cục Kiểm lâm tỉnh. Nội dung khẳng định 2 bên ta luy đường có dấu vết đất san ủi, cây gỗ nhỏ bị vùi lấp, chèn ép do đất san ủi đè lên. Diện tích san ủi, mở đường thuộc khoảnh 7, tiểu khu 647 xã Phước Hòa là khu vực rừng tự nhiên, quy hoạch chức năng phòng hộ. Công ty có 3 lán trại với diện tích xây dựng 500m2, tại đây có 1 xe ủi, 1 xe múc, 1 xe tải; khu vực xây lán trại nằm ngoài tọa độ cấp phép thăm dò khoáng sản. Theo ông Nguyễn Mạnh Hà - Chủ tịch UBND huyện Phước Sơn, địa phương yêu cầu công ty dừng mọi hoạt động liên quan đến mở đường để phục vụ cho công tác thăm dò khoáng sản tại bãi 39 khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép. Về xử lý san ủi đường và dựng lán trại bất hợp pháp của Công ty TNHH MTV Phước Hưng, UBND huyện giao Hạt Kiểm lâm huyện hoàn chỉnh hồ sơ tham mưu UBND huyện xử lý vi phạm hành chính theo quy định. Về số gỗ bị triệt hạ, hiện kiểm lâm phối hợp với ngành công an, Viện Kiểm sát nhân dân huyện tiến hành xác minh làm rõ đối tượng.
TRẦN HỮU