Thi... sản phẩm OCOP
Trong tháng 1.2019 này, các sản phẩm tham gia Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) sẽ được gắn sao xếp hạng và đưa ra thị trường, sau khi trải qua cuộc chấm chọn - cũng có thể xem là cuộc thi tương đối khắt khe. Dưới danh nghĩa mới, các sản phẩm OCOP kỳ vọng sẽ có thêm nhiều kênh tiêu thụ...
Trưng bày 30 sản phẩm OCOP từ 17 huyện, thị, thành phố để tham gia đánh giá xếp hạng cấp tỉnh. |
Những tiêu chí nghiêm ngặt
Hội đồng đánh giá sản phẩm OCOP cấp tỉnh được thành lập với sự tham gia của đại diện các Sở Y tế, Khoa học Công nghệ, Công Thương, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm, Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng. Bộ tiêu chí được phân loại thành 3 phần đánh giá với tổng điểm 100, từ sản phẩm và sức mạnh cộng đồng, khả năng tiếp thị, chất lượng sản phẩm. Các sản phẩm OCOP sẽ được gắn sao xếp hạng trên tổng số điểm được nhận.
Hội đồng đánh giá khá kỹ lưỡng ngay từ các khâu sản xuất ban đầu của sản phẩm, như nguồn gốc nguyên liệu, kỹ thuật sơ chế, bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất, tiềm năng sản xuất hàng loạt để phân phối ra sao..., buộc chủ thể OCOP phải có bộ hồ sơ trình bày cụ thể. Cùng với đó, từ ý tưởng sản phẩm cho đến hoàn thiện bao bì, tổ chức sản xuất kinh doanh như thế nào để kêu gọi sự tham gia của cộng đồng... đều được Hội đồng đánh giá xem xét như một trong các thành tố chính. Tương tự, ở phần khả năng tiếp thị của sản phẩm, các tiêu chí đưa ra từ việc tổ chức phân phối, quảng bá sản phẩm qua các hoạt động trực tuyến, ứng dụng công nghệ thông tin trong quảng bá cũng đều được xem xét. Và một sản phẩm OCOP sẽ được xem là hoàn hảo nếu đáp ứng tiêu chí thể hiện "câu chuyện sản phẩm". Theo đó, sản phẩm OCOP nếu tư liệu hóa được quá trình hoàn thiện sản phẩm của mình cũng như đưa được bản sắc địa phương vào sản phẩm thì mới được đánh giá cao.
Ông Mai Đình Lợi - Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh cho biết, chiếm số điểm cao nhất trong bộ tiêu chí phân hạng sản phẩm OCOP vẫn là ở khâu chất lượng sản phẩm. Từ các chỉ tiêu dinh dưỡng, tính độc đáo, các chỉ số về an toàn vệ sinh thực phẩm, hồ sơ công bố chất lượng sản phẩm đến cơ hội tiếp cận toàn cầu của sản phẩm đều được đánh giá. Ông Lợi cho biết thêm, từ 25.12.2018, hầu hết địa phương trong tỉnh đã hoàn thành việc đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP, để đến đầu tháng 1.2019 tỉnh bắt đầu tổ chức đánh giá xếp hạng và gắn sao. “Qua đánh giá sơ bộ trong 30 sản phẩm OCOP lập hồ sơ xếp hạng lần này, chúng tôi nhận thấy sẽ không có sản phẩm 5 sao, tức là trên 90 điểm. Sẽ có khoảng 4 sản phẩm đạt 4 sao (đạt 70 - 90 điểm) và dự kiến ít nhất có 20 sản phẩm được gắn 3 sao. Các sản phẩm được xếp hạng lần này sẽ được tạo điều kiện tham gia Hội chợ Xuân 2019 được tổ chức trung tuần tháng 1 này" - ông Mai Đình Lợi chia sẻ.
Kết nối tiêu thụ sản phẩm
Khi quy trình sản xuất không còn là bài toán khó với người nông dân thì đầu ra của sản phẩm vẫn là điều họ không thể chủ động được. Và đây chính là điều cần phải được trợ lực từ các cấp địa phương. Tạo điều kiện để bên sản xuất và bên tiêu thụ gặp được nhau, cũng chính là cách mở ra thị trường ổn định cho các sản phẩm OCOP. Theo ông Lê Muộn - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT việc đánh giá phân hạng vừa giúp sản phẩm định vị được chỗ đứng của mình, vừa tạo niềm tin cho người tiêu dùng cũng như giúp chủ thể OCOP hoàn thiện sản phẩm một cách tốt nhất. Điều kỳ vọng là sau khi được công nhận bằng cách gắn sao, các sản phẩm OCOP sẽ dễ dàng được kết nối với các đơn vị tiêu thụ.
Hiện tại trên địa bàn Quảng Nam có số lượng lớn khách sạn, nhà hàng, khu du lịch, hàng ngày đón tiếp hàng ngàn lượt khách đến tham quan, nghỉ dưỡng. Theo đó, các địa điểm này có nhu cầu rất lớn về thực phẩm sạch đến từ chương trình OCOP, vấn đề chính là làm thế nào chủ thể OCOP có thể tiếp cận, kết nối với các doanh nghiệp này để giới thiệu sản phẩm. Chị Hồ Thị Mười - chủ cơ sở sản xuất dược liệu Mười Cường (Nam Trà My) chia sẻ, hiện nay ở chuỗi khách sạn Mường Thanh, sản phẩm dược liệu của Mười Cường đã được đơn vị này tạo điều kiện trưng bày giới thiệu và tổ chức kinh doanh. Đây là tín hiệu vui đối với những sản phẩm nông nghiệp nông thôn tạo được thương hiệu.
Thế mạnh sản phẩm Quảng Nam phong phú, tuy nhiên, khâu tiếp thị quảng bá vẫn là điểm yếu từ cả người sản xuất lẫn chính quyền. Tiếp tục tìm kiếm các kênh tiêu thụ hợp lý đang được các sở ngành nghiên cứu sâu thêm. Hiện tại Quảng Nam mới chỉ tạo điều kiện cho các sản phẩm OCOP tham gia tại các hội chợ, cuộc trưng bày triển lãm tổ chức tại nhiều địa phương, chứ chưa thật sự đưa được sản phẩm OCOP vào các kênh phân phối rộng hơn. Đây hẳn phải là phần việc trọng tâm trong giai đoạn tiếp theo của chương trình.
XUÂN HIỀN