Đôi mắt
Con bé ngồi phía sau yên xe đạp, mắt đen một mí, tóc “bum bê” và có một bên má lúm đồng tiền. Nó vỗ vào lưng mẹ, reo lên :
- A! Chú… chú cho con kẹo bữa hổm kìa mẹ!
Trâm quay ngang gặp Thanh đang nhìn cô. Trâm thắng xe lại. Cô mỉm cười hơi gượng, chào:
- Anh Thanh hôm nay không có đi dạy à?
- Không… Học trò vừa thi xong. Tôi được nghỉ vài hôm. Trâm đi chợ phải không?
- Dạ…
- Ông xã Trâm đã về chưa?
- Chưa… Anh ấy đi công trình, có khi cả tháng…
- Trâm ghé vào uống nước với tôi nhé… Lâu quá, không nói chuyện với Trâm.
Trâm ái ngại từ chối:
- Em phải về nấu cơm cho nhà đi ruộng… Để khi khác nghe anh?
- Khi khác là bao giờ. Chắc không có bao giờ phải không Trâm?
- Có ngày em sẽ gặp anh… Bây giờ thì không được! Anh… anh đừng nhìn em như vậy! - Trâm nhìn Thanh. Cô thoáng nao lòng.
Đôi mắt của Thanh có chút gì day dứt, buồn bã. Trâm sửa lại mấy bó rau trước giỏ. Cô đạp xe nhanh về cuối phố. Thanh vẫn tần ngần nhìn theo. Chuyện ngày ấy, mới cách đây vài năm thôi, đeo đẳng theo Trâm trên đường về.
… Năm đó, Trâm là giáo viên. Thanh về trường sau Trâm gần hai năm. Hai người gặp nhau hàng ngày. Trong ánh mắt của họ hình như đã nói với nhau nhiều điều. Tình yêu của Thanh và Trâm nảy nở dưới những hàng phượng đỏ, qua những mùa thi, bên dòng sông quê hương trong những đêm trăng huyền ảo. Rồi chiến tranh biên giới Tây Nam diễn ra. Thanh lên đường bảo vệ Tổ quốc. Những năm ấy, có nơi, thanh niên đã viết thư bằng máu để xin ra trận. Cơ quan nào cũng đưa người vào quân đội. Thanh là một đoàn viên tiên tiến. Anh hăng hái lên đường dù trong lòng còn thiết tha, quyến luyến mối tình đầu vừa mới chớm.
Trâm còn nhớ như in cái đêm hai người ngồi bên nhau trước khi Thanh ra mặt trận. Trâm rưng rưng ngấn lệ hỏi Thanh:
- Bao giờ… bao giờ, anh sẽ trở về với em?
- Chắc không lâu lắm đâu! Em có chờ anh được không?
- Em sẽ… sẽ chờ anh trở về!
Trâm gục đầu vào ngực Thanh thổn thức. Thanh ôm Trâm vào lòng, Anh hôn lên mái tóc thơm mùi bồ kết. Cái mùi hương dịu dàng, thoang thoảng của tóc, của da thịt thơm tho con gái, đã đi theo anh trong những tháng năm xa nhà, trong những đêm mưa rừng rả rích, trong những chiều hoàng hôn chập chùng bóng núi. Rồi chiến tranh đi qua. Thanh trở về. Nhưng Trâm đã có chồng. Thanh buồn lắm. Anh cố quên Trâm bằng những người con gái khác. Nhưng... hình như mong muốn đó của Thanh bất thành qua một vài lần trải nghiệm.
Ở một quán nước ven bãi cát, phía trước là dòng sông mênh mang phù sa đỏ đục. Mùa này gió nồm nam thổi liu riu, dìu dịu. Có những đám mây, thỉnh thoảng sầm sập trôi nhanh qua, rồi trút xuống những cơn mưa bất chợt như những người khách lạ vội vã, thoắt ghé rồi đi. Thường sau những cơn mưa như vậy, nắng lại vàng trong, có khi rực rỡ lạ lùng! Thanh và Trâm ngồi khuất sau một tàn cây bụi nhỏ. Thanh nắm tay Trâm…
- Em… Còn nhớ ngày ấy không?
- Em… còn nhớ!
- Sao em… không chờ anh?
Trâm buồn bã:
- Hai năm sau trường có quy hoạch sửa chữa. Bằng - chồng em, về chỉ huy công trình. Vì công việc em phải quan hệ với Bằng. Anh ấy theo đuổi em. Anh ấy tìm cách làm thân với gia đình em. Xui rủi làm sao, lúc ấy má em bất ngờ đau nặng, bệnh tình của má buộc phải chuyển đi Sài Gòn. Nhà khó khăn, anh Bằng nhảy vào gánh vác. Ban đầu ai cũng từ chối. Nhưng về sau phải chấp nhận, vì đâu có ai có khả năng lo nổi cho má ngoài anh Bằng. Má em khỏi bệnh. Cả nhà chịu ơn Bằng. Và em… Em phải đền đáp lại bằng cuộc đời mình! Công bằng mà nói, Bằng cũng là người tốt. Anh ấy rất thương vợ con… và tin tưởng em rất mực. Em bị cột vào sợi dây vô hình của tình chồng, nghĩa vợ!
Mắt Trâm đỏ hoe. Có những giọt nước mắt ấm rớt trên cánh tay của Thanh. Trâm gỡ bàn tay Thanh ra:
- Anh… Anh hãy quên em đi! Em đến đây để gặp anh lần cuối. Để anh hiểu được vì sao em không thể chờ anh! Mình không thể phiêu lưu trong tình cảm được anh ạ! Em hiểu anh… Em hiểu mắt anh nhìn em. Nhưng đã lỡ rồi, đã muộn rồi. Em van anh! Hãy quên em đi…
Thanh lặng thinh. Anh biết mình đã mất Trâm. Dòng sông ngoài kia thăm thẳm. Những con nước qua đây rồi sẽ đi mãi về đâu? Tình yêu đã thành dòng nước, như áng mây trôi, như những cơn gió đi về phía xa xăm, và năm tháng sẽ trở thành ký ức…
Chừng mươi bữa trở lại. Cứ mỗi buổi sớm, khi chở con đi chợ. Trâm lại bắt gặp đôi mắt Thanh thoáng nhìn cô tha thiết, rồi anh quay nhanh đi chỗ khác, giả vờ như không thấy Trâm. Đôi mắt ấy, đôi mắt của người yêu sao mà da diết quá, chập chờn ám ảnh Trâm trong những cơn mơ và cả những lúc ấm áp trong vòng tay của chồng…
Đến một ngày, rồi nhiều ngày sau nữa. Trâm không còn gặp Thanh. Thanh đã chuyển trường đi nơi khác. Có một lúc,Trâm cảm thấy mình như bị hụt hẫng, bị mất mát một cái gì là lạ, khó cắt nghĩa…
Trâm đạp xe như người vô hồn về cuối phố. Vẫn mấy bó rau, ít thịt cá trước giỏ xe. Con bé mắt đen một mí, tóc bum bê, má có một lúm đồng tiền, giống mẹ như đúc, ngồi bám sau yên xe, thỉnh thoảng nó hỏi Trâm:
- Mẹ à mẹ!… Cái chú gì đâu rồi? Sao không thấy chú nữa?
- Chú ấy… đã đi nơi khác rồi con ạ!
- Bao giờ chú về?
- Chú ấy không về đây nữa đâu! - Trâm trả lời con và đôi mắt cô long lanh tự bao giờ…
Trâm vẫn ngày ngày đạp xe, chở con đi chợ qua ngôi trường cũ. Đôi khi Trâm nhìn gốc phượng già, nơi Thanh hay đứng ở đó, cô nhớ lại đôi mắt của người yêu ngày ấy. Và xa xôi, trong sâu thẳm của lòng cô, còn man mác, thoáng chút gì nhơ nhớ, đợi trông... Giống như một người con gái, có lúc nào đó muốn nhìn lại tấm ảnh thời thanh xuân của mình, dù nó đã bị phai màu cùng năm tháng. Trâm cũng tự an ủi và thầm mong rằng, thời gian sẽ làm cô quên Thanh. Và Thanh cũng thế. Bởi dòng đời luôn chảy trôi về phía trước...
ĐẶNG HOÀNG THÁM