Mắt thần trên biển
Những con tàu Cảnh sát biển nằm yên trên cảng đợi chờ. Đã quá quen với những lần cơ động bất ngờ, nên chiến sĩ cảnh sát biển trên các tàu luôn trong tâm thế sẵn sàng. Không ngày nghỉ, thậm chí có nhiều hành trình không giờ nghỉ, trên biển, chỉ có những chuyến thực thi pháp luật mà cán bộ, chiến sĩ của Vùng Cảnh sát biển 2 sống không khác gì một ngư dân thực thụ, căng mắt theo dấu từng chuyên án…
Hành trình vượt sóng
“Đó là hành trình kéo dài hàng tháng trời trên biển, nơi mà chúng tôi nắm thông tin và bắt đầu theo dõi từ khi tàu vi phạm chưa vào vùng biển Việt Nam” - Thượng tá Lê Phúc Tiến, Trưởng phòng Pháp luật của Bộ Tư lệnh vùng Cảnh sát biển 2 kể lại với chúng tôi, về câu chuyện phát hiện, bắt giữ vụ buôn lậu gần 5 triệu lít dầu DO trên biển.
Tháng 4.2018, tại khu vực biển gần đảo Cồn Cỏ thuộc vùng biển Việt Nam, Bộ Tư lệnh vùng Cảnh sát biển 2 phát hiện, bắt quả tang tàu Pacific Ocean đang thả neo và chuyền dầu cho một tàu vỏ sắt. Tàu vỏ sắt có 3 thuyền viên, do đối tượng người Quảng Đông - Trung Quốc làm thuyền trưởng, chuyên chở dầu, không tên, không số hiệu, không treo cờ quốc tịch. Thuyền trưởng không xuất trình được bất kỳ loại giấy tờ gì để chứng minh tính hợp pháp của phương tiện, khi hiện diện ngay trên vùng biển chủ quyền Việt Nam. Trong khoang hàng có hơn 800 nghìn lít dầu DO được bơm từ tàu Pacific Ocean, tàu vận chuyển dầu chuyên dụng quốc tịch Singapore.
Vụ bắt giữ ngoạn mục trên biển là kết quả quá trình trinh sát của Bộ Tư lệnh vùng Cảnh sát biển 2 đeo đuổi hàng tháng trời, xác minh, nắm thông tin và theo dấu tàu vi phạm. Bốn trinh sát của lực lượng đã phải lênh đênh cùng sóng gió suốt hai tháng trời để đeo bám con tàu dầu khổng lồ Pacific Ocean. Khu vực biển nơi đơn vị phụ trách, phía sau màu xanh thăm thẳm của đại dương là muôn trùng bất trắc đến từ điều kiện tự nhiên, thời tiết. Đã có thời điểm lương thực vơi cạn, song sự động viên, chỉ đạo sát sao từ phía bộ tư lệnh và các lực lượng phối hợp như nguồn động lực, tiếp thêm sức cho các trinh sát.
“Nếu như trên bờ, có thể nhanh chóng kêu gọi sự hỗ trợ, chi viện, thì ở ngoài khơi, thời khắc quyết định thành hay bại mong manh hơn rất nhiều. Sóng gió không còn là điều to tát, mà cái chính là thời cơ vàng chỉ đến trong một khoảnh khắc, không cho phép những tính toán sai lầm. Chưa kể, ngay cả khi đã cập mạn, lên được tàu, bắt quả tang, các đối tượng buôn lậu quốc tế cũng có hàng ngàn chiêu trò để đối phó, kể cả việc bày tỏ thái độ muốn mua chuộc lực lượng thực thi” - một trinh sát cho hay.
Trong khi các thuyền viên tàu không số hợp tác tốt với lực lượng Cảnh sát biển, thì phía bên kia, trên con tàu dầu Pacific Ocean, các thuyền viên tàu Pacific Ocean đã tỏ thái độ chống đối, không hợp tác, khước từ mọi mệnh lệnh. Lúc bắt quả tang vụ việc cũng là lúc các đối tượng bắt đầu huy động đội ngũ luật sư hùng hậu cả trong nước và quốc tế “chi viện”. Một văn phòng luật sư khá nổi tiếng ở Singapore đã từng thắng trong rất nhiều vụ kiện về pháp lý tầm cỡ quốc tế cũng nhận lời “tư vấn”, hỗ trợ đắc lực cho tàu vi phạm.
Quá trình xử lý vụ việc, các đối tượng liên tục cung cấp các tài liệu khác nhau nhằm chứng minh tính hợp pháp của hàng hóa. Họ dùng nhiều biện pháp, tài liệu, thậm chí đưa ra các vấn đề liên quan đến thời tiết, vấn đề tự do đi lại trên vùng đặc quyền kinh tế, tự do vận chuyển hàng hóa trên biển… để che giấu hành vi vi phạm của mình. Mặt khác, tính chất vụ việc còn liên quan đến vấn đề đối ngoại, đặc biệt là công tác lãnh sự, khiến quá trình điều tra, xác minh, thu thập tài liệu chứng cứ diễn ra hết sức khó khăn, phức tạp, vừa phải đảm bảo chặt chẽ đúng quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật quốc tế vừa phải đảm bảo được yếu tố chính trị ngoại giao giữa Việt Nam với các nước có liên quan.
Phải mất thêm hai tháng trời, với sự chỉ đạo sâu sát của Bộ Tư lệnh vùng, huy động thêm những cán bộ dày dặn kinh nghiệm của Cục Nghiệp vụ và pháp luật, Phòng Quan hệ quốc tế của lực lượng, triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ sắc bén, linh hoạt, các đối tượng cuối cùng cũng đã phải thừa nhận sai phạm và ký vào biên bản vi phạm với tang vật là gần 5 triệu lít dầu DO có nguồn gốc bất hợp pháp. Đây là một thắng lợi của lực lượng chấp pháp trên biển.
Theo dấu tàu buôn lậu
Những chiến công tô thắm thêm niềm tự hào của người lính Cảnh sát biển trong biết bao hành trình. Họ không đơn độc, vì ở phía bờ, đơn vị vẫn dõi theo sát sao từng diễn biến, chỉ đạo kịp thời từng đường đi, nước bước. Và còn có cả niềm tin được gửi trao, nhiều thêm qua từng chiến công. Sóng gió, hiểm nguy như một ngọn lửa trui rèn thêm bản lĩnh sắt đá và ý chí kiên cường của từng người lính. Nhất là khi buôn lậu, gian lận thương mại đã thành “phi truyền thống” trong tình hình mới, đầy thử thách cả về mức độ phức tạp lẫn những thách thức để chứng minh được vi phạm, thực thi đầy đủ pháp luật Việt Nam trên vùng biển chủ quyền.
Thượng tá Lê Phúc Tiến nói, qua hàng chục vụ buôn lậu xăng dầu, khoáng sản, đơn vị không ít lần đối mặt với đối tượng là thành viên của các tổ chức xuyên quốc gia. “Anh em trinh sát đã lăn lộn rất nhiều trên biển lẫn đất liền, xây dựng một hệ thống mạng lưới cơ sở bí mật để phát hiện, nắm thông tin từ xa trong nhiều vụ việc, nhất là các vụ có yếu tố nước ngoài. Đeo bám dài ngày, nắm rõ từng di biến động của đối tượng trên biển, tính toán thời cơ để kiên quyết bắt giữ. Nói thì đơn giản, nhưng đó là thành quả của hành trình trui rèn bản lĩnh, ý chí, làm chủ các phương tiện kỹ thuật và phối hợp chặt chẽ với các lực lượng quản lý bờ biển khác như Hải quân, Biên phòng… Mạng lưới quan sát vùng biển hiện nay của Việt Nam là tương đối hiện đại, chặt chẽ, vừa là cơ sở để phát hiện, vừa là cơ sở pháp lý để đấu tranh với các đối tượng vi phạm. Ngoài ra, để họ “tâm phục, khẩu phục”, nhiều lúc anh em cũng phải thông qua các biện pháp nghiệp vụ, mối quan hệ với Cảnh sát biển các nước để thu thập thêm thông tin về các đối tượng và xác minh các nội dung liên quan đến vụ việc. Chúng tôi luôn có niềm tin duy nhất, rằng khi mình thực thi đúng pháp luật Việt Nam, sẽ “đánh thắng” trong những vụ buôn lậu tương tự, dù đối tượng có tinh vi, thủ đoạn đến mức nào đi nữa” - Thượng tá Lê Phúc Tiến tâm sự.
Ra khơi trong dông bão, kiên cường qua những cuộc “đấu trí” với tội phạm trên biển, hàng chục vụ buôn lậu, gian lận thương mại được Bộ Tư lệnh vùng Cảnh sát biển 2 phát hiện, xử lý. Riêng trong năm 2019, Bộ Tư lệnh vùng đã phát hiện, xử lý 5 vụ với 5 tàu vi phạm, trong đó có nhiều vụ khá lớn như vụ tàu Tiến Phát 18 chở 3.000 tấn quặng titan không rõ sở hữu từ Bình Thuận ra phía bắc tiêu thụ… Ngay cả trong mùa mưa bão, những dịp trước, trong và sau tết, tội phạm buôn lậu và gian lận thương mại càng gia tăng hoạt động.
Đại tá Bùi Minh Trứ - Phó Tư lệnh Pháp luật, Bộ tư lệnh vùng Cảnh sát biển 2 nói, nhắm vào thị trường tết, các đối tượng dùng mọi thủ đoạn để đưa hàng hóa nước ngoài vào Việt Nam và ngược lại, trong đó có cả mặt hàng cấm như pháo nổ. “Điều kiện thời tiết phức tạp, vùng biển quản lý rộng, không dễ huy động sự hỗ trợ của các lực lượng khác là những khó khăn trong công tác đấu tranh, cũng là điều mà tội phạm lợi dụng để hoạt động. Đặc biệt, khu vực miền Trung là địa bàn trung chuyển của nhiều tuyến trong nước và quốc tế, nên việc buôn lậu xăng dầu có chiều hướng phức tạp hơn theo từng năm. Bản lĩnh, kinh nghiệm qua từng vụ việc, và nhất là tai mắt của hàng nghìn ngư dân ta trên biển là niềm tin giúp cán bộ, chiến sĩ vững vàng hơn, sẵn sàng ra khơi trong mọi trận chiến” - Đại tá Bùi Minh Trứ nói.
Trong ngực áo của người lính Cảnh sát biển, luôn có một trái tim đong đầy niềm tin sắt đá của chủ quyền biển đảo!