"Cỡi" xe xem phố
Quyết định của Bộ GTVT cho thí điểm dịch vụ vận chuyển hành khách du lịch trong các đô thị bằng xe ô tô 2 tầng, thoáng nóc từ cuối tháng 9 tại 7 tỉnh, thành (trong đó có Quảng Nam) đã khiến nhiều người ngạc nhiên, tò mò và có chút do dự về tính khả thi.
Nói là tò mò, vì khu vực miền Trung đến thời điểm này loại hình xe 2 tầng chở du khách đi trong các tuyến phố (dạng city tour) chỉ thấy ở Đà Nẵng mang thương hiệu Cocobus. Người viết từng được mời dự khai trương tuyến xe này hồi năm ngoái, nhân sự kiện tổ hợp giải trí Cocobay khánh thành nhiều hạng mục quan trọng tại khu du lịch gắn liền với địa danh quen thuộc của Điện Bàn: sông Cổ Cò. Thời điểm đó, có thêm một doanh nghiệp phía bắc cũng đặt vấn đề thí điểm xe 2 tầng tại Đà Nẵng, nhưng đến nay chưa thấy có sản phẩm. Điều đó có nghĩa, loại hình này còn lạ lẫm ở miền Trung, nơi 3 địa phương (Đà Nẵng, Quảng Nam, Thừa Thiên Huế) vừa được cho thí điểm.
Vì lạ lẫm, nên đương nhiên cũng sẽ nảy sinh tâm lý “do dự”.
Chỉ nói riêng địa bàn Quảng Nam, nếu áp dụng loại hình vận chuyển này, người ta nghĩ ngay đến Hội An vì thỏa mãn được yếu tố đô thị và điểm du lịch. Nhưng ngay từ đầu, chính quyền TP.Hội An nhận thấy dịch vụ này “không phù hợp”. Theo ông Nguyễn Văn Dũng - Chủ tịch UBND TP.Hội An, cảnh quan và phương tiện giao thông tại đô thị cổ Hội An không thể thí điểm: đường phố quá hẹp, “phố thấp xe cao”, lại đang “quy tụ” hơn 200 taxi, 60 xe điện, chưa kể xe tư nhân… Ngay cả khi xe 2 tầng chạy trên tuyến Trần Hưng Đạo bên ngoài phố cổ, nếu có, cũng “vướng”.
Như vậy, địa bàn có khả năng thí điểm hợp lý nhất như Hội An còn đang phân vân, thì xem ra nhu cầu được “cỡi” xe xem phố của du khách khó trở thành hiện thực. Lãnh đạo TP.Hội An chờ thêm thông tin từ cơ quan quản lý cấp trên, xem sẽ thí điểm ở tuyến nào, phương tiện cụ thể ra sao, ai quản lý… Hôm qua, lãnh đạo Sở GTVT Quảng Nam cũng khẳng định hiện chủ trương này chỉ mới đặt ra để làm cơ sở nghiên cứu, mở rộng xã hội hóa dịch vụ chứ chưa có doanh nghiệp cụ thể nào tham gia.
Bộ GTVT đặt ra nhiều mục tiêu khi cho thí điểm loại ô tô 2 tầng trong đô thị, trong đó có việc xây dựng nền văn minh đô thị và tạo sự hài lòng cho du khách. Nhưng cuộc sống đôi khi lại “thực tế” hơn nhiều. Khi thông tin thí điểm xe 2 tầng đăng tải trên trang quản lý đô thị Đà Nẵng, có bạn trẻ bình luận (comment) khá chua chát khi nhắc chuyện nhiều xe bus tuyến Tam Kỳ - Đà Nẵng cũ kỹ, xuống cấp, nhả khói đen sì gây ô nhiễm mà chưa thấy… đổi xe mới.
Có lẽ người dân cần xã hội hóa mạnh hơn nữa ở dịch vụ vận chuyển dành cho số đông, trước khi nghĩ đến chuyện mở rộng sang dịch vụ sang trọng nhưng lại kén hành khách và đòi hỏi hạ tầng giao thông tương thích.
C.B.L