Hợp đồng vô hiệu vì không có chữ ký người vợ
(QNO) - Nếu đất thuộc tài sản chung của vợ chồng, khi bán đất mà không được sự đồng ý của vợ hoặc chồng thì hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ) sẽ vô hiệu. Trường hợp dưới đây là một ví dụ.
Ngày 22.11.2006, ông Nguyễn Thượng Thành (SN 1954, ngụ đường Trưng Nữ Vương, TP.Tam Kỳ) và vợ là bà Nguyễn Thị Hiền Huynh (SN 1959) mua của ông Trần Anh Dũng (SN 1976, khối phố Thuận Trà, phường Hòa Thuận, TP.Tam Kỳ) lô đất B5.1, diện tích 185m2, thuộc khu tái định cư Nguyễn Hoàng. Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ số 512/CN của 2 bên được UBND phường Hòa Thuận xác nhận. Ngày 26.12.2006, ông Thành bà Huynh được nhà nước cấp giấy chứng nhận QSDĐ số AH518151 đối với lô đất trên.
 |
| Ông Nguyễn Thượng Thành. Ảnh: PHƯƠNG NAM |
Năm 2012, vợ chồng ông Thành chuẩn bị xây nhà thì bà Hồ Thị Kim Hà (SN 1976, khối phố Thuận Trà) làm đơn yêu cầu TAND TP.Tam Kỳ tuyên bố hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ số 512/CN vô hiệu, bởi hợp đồng mua bán này không có chữ ký của bà. Theo lời khai của bà Hà, bà và ông Dũng kết hôn vào ngày 17.7.2001, có đăng ký kết hôn tại UBND xã Tam Đàn, thị xã Tam Kỳ (nay thuộc huyện Phú Ninh). Việc ông Dũng bán đất bà không hề biết và không đồng ý.
Theo kết quả xác minh của tòa án, hồ sơ đền bù, thông báo bố trí đất tái định cư và giấy chứng nhận QSDĐ số 00098 ngày 11.11.2004 của UBND thị xã Tam Kỳ (cũ) thể hiện nhà nước cấp lô đất B5.1 tại khu tái định cư Nguyễn Hoàng cho “hộ ông (bà) Trần Anh Dũng” chứ không cấp cho cá nhân ông Dũng. Sổ hộ khẩu số 2672 được lập tại Công an xã Tam Đàn ngày 11.3.2002 ghi chủ hộ là ông Trần Anh Dũng, các thành viên trong hộ gia đình gồm vợ là Hồ Thị Kim Hà và con là Trần Kim Oanh...
Chính vì vậy, cả phiên xét xử sơ thẩm của TAND TP.Tam Kỳ và phiên phúc thẩm của TAND tỉnh đều kết luận, lô đất B5.1 là tài sản chung của vợ chồng ông Dũng và bà Hà trong thời kỳ hôn nhân. Ông Dũng tự ý chuyển nhượng lô đất này cho ông Thành, bà Huynh khi không có sự đồng ý của bà Hà là trái pháp luật. Các phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm từ năm 2012 đến nay đã tuyên bố hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ số 512/CN ngày 22.11.2006 giữa ông Dũng và vợ chồng ông Thành vô hiệu, hủy giấy chứng nhận QSDĐ số AH518151 ngày 26.12.2006 của UBND TP.Tam Kỳ.
Vợ chồng ông Thành mua lô đất B5.1 của ông Dũng với giá 90 triệu đồng. Theo chứng thư thẩm định giá theo giá trị thị trường của Công ty TNHH Thẩm định giá Hoàng Quân thì giá lô đất này vào năm 2012 là 431,975 triệu đồng nên thiệt hại do chênh lệch giá so với thời điểm chuyển nhượng là 341,975 triệu đồng.
Hội đồng xét xử phúc thẩm nhận định ông Dũng là người có lỗi nhiều hơn trong việc khiến hợp đồng vô hiệu nên chịu bồi thường 60% thiệt hại (205,185 triệu đồng), vợ chồng ông Thành có một phần lỗi nên chịu thiệt hại là 40% (136,790 triệu đồng). Còn bà Hà, không tham gia giao kết hợp đồng làm cho hợp đồng vô hiệu nhưng thông qua hợp đồng này nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình (trong thời kỳ hôn nhân của ông Dũng và bà Hà) nên vẫn phải chịu trách nhiệm liên đới. Tổng cộng, ông Dũng và bà Hà phải trả cho vợ chồng ông Thành là 296,860 triệu đồng, gồm 90 triệu tiền chuyển nhượng đất, 205,185 triệu tiền bồi thường thiệt hại và 1,675 triệu đồng tiền vợ chồng ông Thành đã nộp thuế đất.
Được biết, tháng 9.2016, ông Thành đã nhận từ Chi cục Thi hành án dân sự TP.Tam Kỳ số tiền 173,345 triệu đồng do ông Dũng hoàn trả. Số tiền còn lại, ông Thành vẫn chưa nhận được. Vì vậy, ngày 12.10.2016, ông Thành đã làm đơn đề nghị Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai TP.Tam Kỳ hoãn thực hiện việc sang tên giấy chứng nhận QSDĐ đối với lô đất B5.1, bởi ông sợ nếu ông giao giấy chứng nhận QSDĐ rồi thì khó có thể đòi được số tiền còn lại.
Ông Thành chia sẻ, khi ông mua đất, thấy giấy chứng nhận QSDĐ chỉ ghi tên ông Dũng nên ông nghĩ rằng đất của riêng ông Dũng, một mình ông Dũng ký tên trong hợp đồng mua bán đất là hợp pháp. Nào hay, chỉ vì thiếu chữ ký của vợ ông Dũng mà ông “bỗng dưng mất đất”.
Vợ chồng ông Thành thắc mắc: “Tòa cho rằng tôi có lỗi trong việc gây ra hợp đồng chuyển nhượng đất vô hiệu nên phải chịu 40% thiệt hại. Nhưng việc UBND phường Hòa Thuận ký xác nhận và UBND TP.Tam Kỳ cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho chúng tôi thì lại không thấy ai quy trách nhiệm!”.
PHƯƠNG NAM