Mỹ Sơn và báo chí
Trên các phương tiện truyền thông, cái tên đô thị cổ Hội An có tần suất khá nhiều mà khu di tích Mỹ Sơn mơ cũng chưa được. Chuyện này không có gì phải phân tích nguyên nhân vì sao, bởi nhiều người đã hiểu vị trí, địa thế, mặt mạnh của phố cổ.
Hai di sản thế giới này là hai tác phẩm nghệ thuật. Hội An sống động, gần gũi, giản dị, sâu thẳm đủ sức đánh thức ký ức của bất kỳ ai khi đang phải quay quắt với hiện tại xô bồ. Còn Mỹ Sơn là một thách đố khám phá. Đây chỉ là nói chuyện du lịch. Khách du lịch đi thư giãn, chơi để cho biết, không nặng óc mệt đầu, thì về Hội An có cơ quay lại lần nữa. Còn Mỹ Sơn, nếu không phải típ người nghiên cứu, ham học hỏi, có lương duyên gì đó với Chăm Pa, hoặc nghe thiên hạ đồn này nọ, thì mới đặt chân đến, hoặc nằm trong tour tuyến đã đặt, thì tiện đi luôn. Chưa ai thống kê bao nhiêu khách du lịch đến Mỹ Sơn rồi quay lại lần thứ 2, nhưng chắc là sẽ không nhiều như Hội An, mặc dù Hội An cũng như Việt Nam, mới đây VTV đưa là khảo sát có đến 80% khách nước ngoài du lịch Việt Nam đã “bất phục phản” (không quay lại).
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong lần về thăm Mỹ Sơn. Ảnh: MỘC MIÊN |
Mỹ Sơn là câu hỏi lớn với giới nghiên cứu. Vì thế không trách báo chí đụng đến giá trị của khu đền tháp này không nhiều, nói thẳng ra là khó viết, bởi không thể đòi hỏi nhà báo như chuyên gia; địa điểm nằm cách biệt, không thuận đường đi; các tiện ích sinh hoạt còn ít; rồi các trang báo hàng ngày không phải là chốn nói chuyện hàn lâm. Ông Nguyễn Công Hường - Trưởng ban Quản lý khu di tích Mỹ Sơn bổ sung thêm: Thiếu nhiều thông tin về Mỹ Sơn, có lý do nữa là lâu nay báo chí ít đề cập môi trường Mỹ Sơn. Đã xa rồi cái thời hoang vu, thời ông Kazic lặn lội vào tháp, mà nay thảm thực vật, cây cối vùng này đã được trồng dựng lại khá nhiều, đường sá vào đây đã phong quang. Có người bây giờ còn điện hỏi tôi là qua cầu chỗ bán vé, đi bộ vào đó mấy tiếng nữa? Trong khi xe bây giờ đã chạy đưa khách đến gần chân tháp. Tháp G được phục dựng, là lời đáp cho sự cố gắng của Mỹ Sơn, UNESCO và Italia trong việc liên kết khoa học, nhằm làm sống lại một phế tích, nhưng báo chí cũng ít quan tâm. Rồi mới đây dịch vụ homestay được đưa vào thử nghiệm, dẫu còn nhiều bất cập phải khắc phục, nhưng có thể nói bộ mặt Mỹ Sơn bây giờ đã khác trước nhiều. Ông Nguyễn Công Dũng - Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên thì nói, có một dự án quy hoạch 110ha khu vực này đang xúc tiến, nếu được, mới có cơ hội cho Mỹ Sơn “bùng nổ”.
Phải làm gì đó lạ, sống động, độc đáo, riêng có, thì thiên hạ mới để ý, báo chí mới làm cái việc viết bài đưa tin, chứ cứ tà tà thì khó có chuyện “bùng nổ”. Câu chuyện quy hoạch Mỹ Sơn, kéo dài đã 2 thập kỷ, nhưng xem ra vẫn giẫm chân, vì nhiều lý do. Ở đây cũng có lời lạm bàn, rằng báo chí, nếu có sự kiện, không mời họ cũng đến, vì đó là công việc của họ, còn không, cố viết cũng chẳng được in. Báo chí cũng như khách du lịch, khám phá không ngừng, ở đâu luôn tìm thấy sự mới mẻ, độc đáo, thì không bao giờ quay lưng. Để ý thấy, Mỹ Sơn với sự quảng bá tiềm năng, giá trị, so với Hội An là không bằng. Việc xúc tiến du lịch thiếu đầu tư bài bản, ít tạo ra điểm nhấn thu hút sự quan tâm của khách. Anh có tổ chức trao đổi, giới thiệu, thì mới có chuyện kết nối kênh truyền thông đến du khách. Không có hoặc thiếu, ít kết nối truyền thông với sản phẩm, địa điểm du lịch của anh, thì chắc chắn khách sẽ không nhiều; rồi việc tổ chức liên kết du lịch cũng ít. Đừng nói chuyện đâu xa, tỉnh này, nước kia, tôi nhớ có lần một vị lãnh đạo rất “máu” du lịch nói với tôi: Có khi nào chính quyền Duy Xuyên ngồi lại với chính quyền Hội An bàn chuyện liên kết du lịch không? Chưa có. Cách 15 phút đi xe máy mà không đến được với nhau, nói gì xa? Nếu làm được, phía Hội An sẵn sàng họp các doanh nghiệp du lịch trên địa bàn, đề nghị họ đưa tên Mỹ Sơn vào tour hành trình thường xuyên chứ không có chuyện thích thì đưa, không thì thôi. Làm như thế, Mỹ Sơn cũng lợi mà Hội An cũng hưởng, bởi khách đi Mỹ Sơn thì chắc chắn quay về Hội An nghỉ ngơi.
Nghe ông nói, tôi giật mình. Báo chí hình như cũng chưa chạm đến chuyện này.
MỘC MIÊN