Quảng Đà, nghĩa nặng tình sâu

“Người Quảng” là cách gọi chung dành cho người Quảng Nam - Đà Nẵng Tại TP. Hồ Chí Minh, hàng chục năm qua, tình nghĩa sâu nặng Quảng Đà cứ lớn dần lên trong trái tim nhiều thế hệ. Tuy phải sống xa quê, nhưng hình ảnh xứ Quảng vẫn luôn hiện diện…

Là con một nhà…

Ở thành phố gần 9 triệu dân này, nhắc đến người Quảng, người ta nghĩ ngay khu Bảy Hiền, chợ Bà Hoa, rồi quận Tân Phú, Gò Vấp, Thủ Đức… Nói như vậy để biết về dấu ấn và sự hiện diện khá đông của người Quảng ở TP.Hồ Chí Minh.

Chợ bà Hoa, nơi lưu giữ nhiều dấu ấn Quảng tại TP. Hồ Chí Minh. Những món đặc trưng Quảng Nam (nén, đường đen, cá thính, bánh tét...) được bày bán quanh năm. Ảnh: M.KIỆT

Từ những năm 1939-1945, bà con Quảng Nam - Đà Nẵng đã lập ra “Hội Quảng Nam gia”, sau đó mở rộng hình thành “Hội Trung Việt ái hữu”. “Hội Quảng Nam gia” đã giúp những lưu dân Quảng Nam - Đà Nẵng khi mới vào Sài Gòn có công ăn việc làm, ổn định cuộc sống, hỗ trợ các đối tượng khó khăn, cấp học bổng cho sinh viên nghèo hiếu học… Thậm chí, để người Quảng xa xứ được chôn cất gần nhau, “Hội Trung Việt ái hữu” đã xây dựng nghĩa trang Hạnh Thông Tây (Gò Vấp), nghĩa trang Gò Dưa (Thủ Đức)… Năm 1988, một số nhân sĩ, trí thức, cán bộ hưu trí Quảng Nam - Đà Nẵng định cư tại Sài Gòn lập “Ban liên lạc Đồng hương Quảng Nam - Đà Nẵng” do cụ Trương Xuân Nam đảm nhận chức Trưởng ban, cụ Phan Triêm làm Phó ban, ông Lê Ngọc Tống làm Tổng thư ký. Sau khi cụ Trương Xuân Nam qua đời, cụ Phan Triêm kế nhiệm điều hành, cùng với nhiều người tâm huyết đã tạo khí thế phong trào, lôi cuốn thêm một số thành viên tham gia như Thiếu tướng Hoàng Kim, Đại tá Lê Cổ, các ông bà Lê Đình Lương, Ngô Văn Tuấn, Huỳnh Thị Hiệp, Tăng Văn Hồng…

Năm 1989, khi nghe tin quê nhà bị cơn bão số 2 tàn phá dữ dội, Hội đồng hương Quảng Nam - Đà Nẵng ngay lập tức vận động quyên góp để giúp quê hương. Kể từ đó, phong trào cứu trợ bão lụt được dấy lên và nhân cơ hội này, mô hình Hội đồng hương được nhân rộng đến các huyện, uy tín của “người Quảng tha phương” gia tăng, các tổ chức đồng hương cấp xã cũng được hình thành. “Dù ở thế hệ hay thời buổi nào, có thể cả đời chưa gặp nhau một lần nhưng chỉ cần nói “đồng hương Quảng” thì tự động trong thâm tâm mỗi người lại xem như là con một nhà. Ở Sài Gòn, cứ mỗi mùa mưa đến, lòng người xa quê lại thắc thỏm nỗi lo bão lũ cho quê nhà. Tôi đã từng chứng kiến một đồng hương khóc nức nở khi biết cơn lũ năm 1999 làm bao nhiêu người mất nhà cửa, rồi lại thấy ấm lòng biết bao nhiêu khi chính những con người đó xăng xái đi vận động giúp đỡ”, ông Trần Châu Khanh - Chủ tịch Hội đồng hương Quảng Nam tại TP.Hồ Chí Minh tâm sự.

Sức mạnh từ tình thân

Đủ mọi thành phần xã hội, gia cảnh cũng khác nhau nhưng hơn 1,5 triệu người con xứ Quảng đang làm việc, sinh sống tại TP.Hồ Chí Minh đều có chung tình yêu quê hương, giàu lòng nhân ái, tương thân tương ái. Là doanh nhân thành đạt, hay buôn bán nhỏ, công nhân…, hễ biết tin đồng hương khó khăn thì người ta lại tìm đến, sẻ chia. “Chúng tôi chưa bao giờ phân biệt đâu là Quảng Nam, đâu Đà Nẵng, vì đã từ lâu khi vừa bước chân vào thành phố này người ta gọi chúng tôi là “người Quảng”. Vậy nên, tình thân đó gắn bó bền chặt hơn bất cứ thứ tình cảm nào. Buổi sáng, chúng tôi hay tụ hội tại những con đường Phạm Phú Thứ, Ca Văn Thỉnh, Đồng Đen, Bàu Cát để… nghe tiếng Quảng. Nhưng quan trọng nhất là để tìm hiểu xem có trường hợp nào cần đồng hương sẻ chia không?” - bạn Nguyễn Thanh Tường (sinh viên Đại học Bách khoa TP.Hồ Chí Minh, quê Điện Bàn) tâm sự.

Khác với mọi nơi, ở TP.Hồ Chí Minh, người Quảng ý thức rõ họ là thành phần cư dân đã và đang góp sức vào sự phát triển năng động của thành phố. Họ cũng là thế hệ cần lắm sự kết nối đồng hương để làm nên những vòng tay thân ái nơi miền đất hứa. Sự ra đời và phát triển của mạng xã hội trong vòng 2 năm trở lại đây đã được người Quảng trẻ tận dụng tối đa. Những trang mạng như Tuổi trẻ Quảng Nam, Hội người Duy Xuyên, Hội người Đà Nẵng, Tiên Phước quê tôi… đã dần thu hút được sự tham gia nhiệt tình của các sinh viên Quảng đang học tập ở khắp mọi miền trên đất nước, đặc biệt là ở TP.Hồ Chí Minh. Ở những trang mạng này, người xa xứ lâu năm cũng phải bất ngờ bởi hình ảnh đầy thân thương của quê nhà được tải lên thường xuyên. Ông Trần Văn Hai (72 tuổi, quê gốc Hòa Vang – Đà Nẵng, hiện sống ở quận Tân Phú) cho biết ông vẫn thường xuyên theo dõi thông tin quê nhà qua mạng internet, dù đã lớn tuổi.  Gần đây, ông rất vui khi thấy trên các mạng xã hội đưa nhiều những hình ảnh của Đà Nẵng, Quảng Nam. “Hồi trước, cứ sợ sau khi lớp già tụi tui chết đi rồi thì không còn ai biết đến tình đồng hương. Nhưng coi như tui đã quá lo xa. Thực sự tụi trẻ bây giờ còn giỏi hơn lớp già tụi tui nhiều. Ngó rứa chớ đồng hương già chỉ co cụm, biết được thông tin với nhau thông qua điện thoại, hỏi thăm; còn tụi trẻ thì cập nhật thông tin, hình ảnh quê hương mình trên từng cây số, biết đoàn kết thương yêu nhau và tổ chức được nhiều chương trình xã hội ý nghĩa lắm!” - ông Hai nói.

MINH KIỆT