Sẵn sàng nhiều phương án

Phòng chống cháy rừng luôn là yêu cầu cấp bách của các huyện miền núi mỗi khi bước vào mùa khô. Năm nay, lực lượng chức năng các địa phương đã chuẩn bị nhiều phương án nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại do cháy rừng gây ra.

Chủ động

Thống kê từ Hạt Kiểm lâm huyện Nam Giang, tính đến năm 2013 toàn huyện còn hơn 93,7 nghìn héc ta rừng tự nhiên và rừng tre nứa. Những năm qua, dù trên địa bàn huyện chưa xảy ra các vụ cháy nghiêm trọng nhưng nguy cơ vẫn luôn rình rập do người dân đốt thực bì làm rẫy vào mùa khô. Nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại do cháy rừng gây ra, ngay từ đầu năm Hạt Kiểm lâm Nam Giang đã chủ động triển khai nhiều biện pháp phòng chống cháy rừng xuống tận cơ sở như thành lập Ban chỉ huy bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR)  tại mỗi xã và đội quần chúng bảo vệ rừng tại mỗi thôn; phối hợp với Đài Phát thanh huyện tuyên truyền, vận động người dân thực hiện cam kết quản lý bảo vệ rừng (QLBVR) và PCCCR; tăng cường lực lượng và các phương tiện tại chỗ, chủ động tuần tra, giám sát để kịp thời ứng phó. Ngoài ra, Hạt Kiểm lâm huyện cũng thành lập tổ khí tượng, cử cán bộ túc trực thường xuyên theo dõi, báo cáo số liệu khí tượng hằng ngày về đơn vị và Ban chỉ đạo PCCCR tỉnh để nắm bắt tình hình có phương án ứng phó kịp thời...

Người dân đốt thực bì tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng. Ảnh: MAI NHI

Theo ông Đinh Anh Tuấn – Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Nam Giang, để chủ động phòng chống cháy rừng, công tác xây dựng lực lượng PCCCR tại chỗ là quan trọng nhất và tuân thủ theo phương châm 4 tại chỗ. Ngành chức năng còn tổ chức ký cam kết với đơn vị thi công các công trình có ảnh hưởng đến tài nguyên rừng cũng như quán triệt việc sử dụng lửa trong rừng đối với các ban quản lý dự án kinh tế, quốc phòng đang hoạt động…

Tại huyện Đông Giang công tác PCCCR luôn được triển khai quyết liệt với nhiều giải pháp đồng bộ. Ngoài việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến người dân cách đốt lửa, cách làm đường băng đề phòng cháy lan…, chính sách giao đất giao rừng cũng được thực hiện tốt. Trong số gần 50.000ha đất rừng trên địa bàn huyện đến nay hầu hết đã có chủ (rừng sản xuất giao cho các địa phương quản lý, rừng đặc dụng do Ban quản lý rừng phòng hộ A Vương và Ban quản lý rừng phòng hộ Sông Kôn đảm trách) nhằm tăng cường trách nhiệm, thực hiện tốt phòng chống cháy rừng, kịp thời ứng phó khi có sự cố xảy ra. “Hàng năm chúng tôi đều xây dựng phương án PCCCR và tăng cường các biện pháp cấp bách, bảo vệ nghiêm ngặt diện tích rừng hiện có nhằm nâng cao độ che phủ của rừng, bảo vệ tốt nguồn nước để phục vụ cho nông nghiệp cũng như nguồn nước sử dụng cho sinh hoạt người dân” - ông Đinh Viết Khánh, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Đông Giang cho biết.

Gian nan quản lý rừng

Dù đã chuẩn bị nhiều phương án PCCCR, nhưng theo ông Đinh Viết Khánh, nguy cơ cháy rừng vẫn luôn lơ lửng, nhất là vào những tháng trọng điểm mùa khô (từ tháng 5 đến tháng 8) do ý thức phòng chống cháy rừng của người dân còn hạn chế. Chỉ cần một mồi lửa nhỏ khi đốt thực bì, cây bụi cũng dễ dàng gây ra đám cháy lớn. Tuy nhiên, ngoài lực lượng mỏng, khó khăn nhất vẫn là trang thiết bị lạc hậu, thô sơ. Hiện Hạt Kiểm lâm Đông Giang mới chỉ trang bị các phương tiện thủ công như cuốc xẻng, rựa, giày dép, xô nhựa…, các dụng cụ chữa cháy chuyên dụng như máy phun nước, máy thổi gió vẫn chưa có nên rất khó xử lý khi có cháy lớn xảy ra. Bên cạnh đó, vào mùa khô, hệ thống nước khe suối đều cạn kiệt, việc tìm kiếm nguồn nước để ứng cứu, dập cháy cũng rất khó khăn. “Chủ yếu phòng là chính, chứ khi xảy ra cháy với địa hình có độ dốc quá lớn, lực lượng mỏng trang bị thô sơ thì khó có thể ứng cứu, chữa cháy kịp thời. Biện pháp chính vẫn là huy động lực lượng tại chỗ là chính quyền thôn, xã hoặc chủ rừng để ngăn chặn chữa cháy trong khi chờ ban chỉ huy cấp trên hỗ trợ ứng cứu” - ông Khánh nói.

Còn theo ông Đinh Anh Tuấn, PCCCR ở Nam Giang không chỉ khó khăn do phương tiện lạc hậu, địa bàn rộng mà công tác QLBVR còn đối diện với nhiều nguy cơ khác như ngày càng có nhiều công trình giao thông và cơ sở hạ tầng được xây dựng gần rừng, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động phá rừng, khai thác và vận chuyển. Ngoài ra, tình trạng khai thác gỗ, bẫy bắt động vật rừng trái phép vẫn còn diễn ra ở nhiều nơi có địa hình phức tạp, nhất là vùng giáp ranh với các huyện Phước Sơn, Nông Sơn, Tây Giang. “Tôi nghĩ việc PCCCR chỉ là một trong các yếu tố của công tác QLBVR. Vì vậy, cần có nhiều phương án, giải pháp đồng bộ với sự tham gia của các cấp ngành địa phương để rừng phát triển bền vững. Đặc biệt, cần thay đổi cơ chế hưởng lợi của người dân khi nhận khoán bảo vệ rừng để nâng cao trách nhiệm quản lý của người nhận rừng” - ông Tuấn nói.

Có thể nói, PCCCR là công việc cấp bách và thường xuyên không chỉ của huyện miền núi mà là việc chung của nhiều địa phương có rừng. Theo thống kê, từ năm 2000 đến nay trên địa bàn tỉnh đã xảy ra gần 100 vụ cháy rừng làm thiệt hại gần 500ha rừng. Vì vậy, xây dựng lực lượng nhằm sẵn sàng ứng phó với cháy rừng và tăng cường tính chủ động QLBVR là vấn đề cấp thiết.

VĨNH LỘC - HOÀNG LIÊN