Sức dân xây đình làng

Mặc dù đời sống còn gặp nhiều khó khăn, nhưng người dân thôn Thành Mỹ, xã Tam Phước (Phú Ninh) đã vận động đóng góp tiền, công sức phục dựng lại hình dáng xưa của đình Thành Mỹ.

Người dân đến dự lễ khánh thành và dâng hương đình Thành Mỹ. Ảnh: H.C

Khoảng giữa thế kỷ 17, đình Thành Mỹ được xây dựng, có quy mô lớn trên địa bàn Quảng Nam. Đình rộng hơn 500m2, mái lợp ngói vồng, sườn làm bằng gỗ mít được chạm trổ hoa văn tinh xảo. Tiền đình là nơi sinh hoạt cộng đồng, giải quyết các vấn đề hành chính; hậu tẩm là nơi để thờ thần Thành hoàng. Hằng năm, tại đình dân làng tổ chức 2 lần tế lễ trang nghiêm, hoành tráng. Ông Huỳnh Mai (93 tuổi, thôn Thành Mỹ) cho biết: “Trong kháng chiến, đình Thành Mỹ là nơi Mặt trận Việt Minh tập hợp dân chúng để tuyên truyền đường lối đấu tranh cách mạng, cán bộ, du kích của ta sinh hoạt, hội họp. Đến tháng 2.1968, lính Mỹ - ngụy điên cuồng đến tàn phá ngôi đình, dùng xe tăng cột xích sắt lôi kéo các cột đình nhưng đình không sập, sau đó chúng phóng hỏa đốt trụi ngôi đình”.

Theo thời gian, đình Thành Mỹ dần trở thành phế tích, cả ngôi đình rộng, bề thế chỉ còn mỗi cổng đình rêu phong hoang hóa. Mang tâm huyết phục dựng lại ngôi đình, ông Hồ Đức Vương - Trưởng thôn Thành Mỹ đã dành nhiều thời gian để sưu tầm các tài liệu lịch sử của đình, thường xuyên đến Phòng VH-TT huyện, Sở VH-TT&DL để làm hồ sơ công nhận di tích cấp tỉnh cho đình. Do chưa được công nhận là di tích nên không có kinh phí hỗ trợ từ phía nhà nước, vì vậy chi bộ, ban nhân thôn phát động cán bộ, đảng viên và nhân dân đóng góp quỹ xây đình. Việc này đã nhận được sự ủng hộ của đa số người dân. Các hội đoàn thể ở thôn tích cực vận động người dân góp sức xây đình, tùy tấm lòng và điều kiện kinh tế người ít, người nhiều, có hộ sẵn sàng đóng góp với số tiền 2 - 3 triệu đồng như hộ ông Huỳnh Cảnh, hộ ông Phạm Ngọc Tấn… Qua đó đã quyên góp được tổng số tiền gần 200 triệu đồng. Công ty TNHH xây dựng Thành Phát (đơn vị thi công đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, đoạn qua địa bàn thôn) cũng hỗ trợ san lấp mặt bằng và đóng góp hơn 100 triệu đồng tiền mặt. Không chỉ vậy, thôn thành lập đoàn vận động đi TP.Hồ Chí Minh để kêu gọi con em xa quê đóng góp, nhiều người góp số tiền hàng chục triệu đồng.

Sau gần 2 năm triển khai xây dựng lại dựa trên hình mẫu xưa của đình, đến nay hình dáng ngôi đình Thành Mỹ xưa đã được phục dựng, với tổng kinh phí gần 500 triệu đồng. Trong ngày khánh thành, đông đảo bà con làng Thành Mỹ  vui mừng khi đến làm lễ dâng hương. Ông Huỳnh Đức Diên, một người dân thôn Thành Mỹ bày tỏ: “Đối với người dân thôn Thành Mỹ, đình làng là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, là nơi hội tụ, gắn kết của các thế hệ, để con cháu thể hiện lòng tôn kính, biết ơn công đức của tổ tiên. Việc tôn tạo, xây dựng lại ngôi đình như ngày hôm nay là công sức của bà con nhân dân và những người con xa quê hương”.

Hiện chính quyền địa phương hoàn chỉnh hồ sơ để công nhận đình Thành Mỹ là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.

HẢI CHÂU