Chấm dứt kỷ nguyên nhiên nhiệu xăng pha chì

Ngày 30.8 vừa qua, UNEP thông tin rằng hiện nay không có quốc gia nào trên thế giới sử dụng nhiên liệu hỗn hợp xăng pha chì cho ô tô hay xe tải...

Xăng pha chì là nhiên liệu độc hại góp phần gây ô nhiễm nghiêm trọng không khí, đất, nước và cây lương thực gần một thế kỷ qua.

Cạnh đó, các nhà khoa học cho biết, nhiên liệu này có thể gây ra bệnh tim, ung thư, đột quỵ và có liên quan đến các vấn đề phát triển não ở trẻ em như làm giảm 5-10 điểm IQ (chỉ số thông minh) khi tiếp xúc.

Năm 2021 chính thức đánh dấu sự kết thúc kỷ nguyên xăng pha chì trên toàn thế giới. Trước đó, hầu hết các quốc gia có thu nhập cao cấm sử dụng nhiên liệu xăng pha chì vào những năm 1980, nhưng cho đến tháng 7.2021, Algeria - quốc gia cuối cùng trên thế giới chấm dứt sự có mặt của nhiên liệu hỗn hợp này.

Tổng Thư ký Liên hiệp quốc António Guterres gọi việc loại bỏ xăng pha chì là một "câu chuyện thành công quốc tế". Ông nói: “Việc chấm dứt việc sử dụng xăng pha chì sẽ ngăn ngừa hơn một triệu ca tử vong sớm mỗi năm do bệnh tim, đột quỵ và ung thư, đồng thời bảo vệ trẻ em khỏi tổn thương chỉ số IQ do tiếp xúc với chì”.

UNEP cho biết, chì bắt đầu được thêm vào xăng vào đầu những năm 1920 để cải thiện hiệu suất động cơ. Báo động được đưa ra ngay từ năm 1924, khi 5 công nhân được xác định tử vong và hàng chục người khác phải nhập viện sau khi bị co giật tại một nhà máy lọc dầu do tập đoàn dầu mỏ khổng lồ Standard Oil của Mỹ điều hành.

Nhưng bất chấp điều này, chì vẫn tiếp tục được thêm vào tất cả xăng trên toàn cầu cho đến những năm 1970.

Các nước giàu hơn sau đó bắt đầu loại bỏ dần việc sử dụng xăng pha chì - nhưng 3 thập kỷ sau, vào đầu những năm 2000, vẫn còn khoảng quốc gia sử dụng xăng pha chì.

Bà Inger Andersen, Giám đốc điều hành của UNEP, cho biết: “Nhiên liệu có chì minh họa một cách tóm tắt những sai lầm mà nhân loại đã và đang mắc phải ở mọi cấp độ xã hội của chúng ta”.

Do đó, theo nhà lãnh đạo UNEP, việc loại bỏ nhiên liệu cho thấy nhân loại có thể học hỏi và sửa chữa những sai lầm đã mắc phải, là minh chứng cho sức mạnh của chủ nghĩa đa phương nhằm đưa thế giới hướng tới sự bền vững và một tương lai xanh, sạch hơn.

Tuy nhiên, dù thế giới đã loại bỏ được nguồn ô nhiễm chì lớn nhất, nhưng vẫn cần hành động khẩn cấp để ngăn chặn ô nhiễm chì từ các nguồn khác - chẳng hạn như chì trong sơn, pin chì và chì trong các vật dụng gia đình.

Tổ chức bảo vệ môi trường Greenpeace ca ngợi: “Sự kết thúc của một kỷ nguyên độc hại của nhiên liệu xăng pha chì”.

UNEP cho biết, việc chính thức chấm dứt sử dụng xăng pha chì sẽ ngăn ngừa hơn 1,2 triệu ca tử vong sớm và tiết kiệm 2,45 nghìn tỷ USD mỗi năm cho thế giới.

Đây là chiến dịch kéo dài 19 năm do UNEP và các đối tác dẫn đầu. UNEP đồng thời kêu gọi các quốc gia hướng tới các phương tiện không phát thải để tiếp tục giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu toàn cầu.

Sự kiện thế giới vừa chấm dứt sử dụng nhiên liệu xăng pha chì độc hại đánh dấu một bước tiến lớn trước Ngày Quốc tế về không khí sạch vì bầu trời xanh (7.9) năm 2021.