Thiệt hại kép

Các tỉnh Bắc miền Trung từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế đang xúc tiến công tác hỗ trợ, giải ngân tiền bồi thường cho các hộ dân bị thiệt hại do sự cố môi trường biển. Trong khi đó, câu chuyện thiệt hại do Formosa xả thải đã tiếp tục được xới xáo trong nghị trường Quốc hội.

Đã có nhìn nhận lại sự cố môi trường biển gây ra thiệt hại kép, ảnh hưởng rất nhiều đối tượng khác nhau. Theo Quyết định 1880/QĐ- TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt mức bồi thường cho các đối tượng bị thiệt hại tại 4 tỉnh đã xác định 7 nhóm đối tượng được bồi thường, gồm: Khai thác hải sản; nuôi trồng thủy sản; sản xuất muối; hoạt động kinh doanh thủy sản ven biển; dịch vụ hậu cần nghề cá; dịch vụ du lịch, thương mại ven biển; thu mua, tạm trữ thủy sản. Tuy nhiên, đại biểu Hoàng Đức Thắng (đoàn Quảng Trị) đề nghị Chính phủ cần nghiên cứu, mở rộng hỗ trợ các đối tượng bị ảnh hưởng, thiệt hại ngoài các nhóm đối tượng đã được phê duyệt.

Không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến ngành khai thác chế biến hải sản mà nhiều ngành nghề khác cũng chịu thiệt hại lây. Như khảo sát của Bộ LĐ-TB&XH, không chỉ hơn 260 ngàn lao động bị ảnh hưởng (trong đó có 100 ngàn người bị ảnh hưởng trực tiếp), gia tăng tỷ lệ thất nghiệp, mà còn làm suy giảm nhiều ngành nghề. Không những số người đánh bắt thủy sản đã giảm gần 25.000 mà trong các lĩnh vực bán buôn, bán lẻ thủy sản, chế biến, dịch vụ nghề cá, nuôi trồng thủy sản cũng đều giảm mạnh. Số người hoạt động trong lĩnh vực nhà hàng, du lịch, khách sạn đã giảm 33%; trong đó, Hà Tĩnh giảm 54% và Quảng Bình giảm 52%.

Ở 4 tỉnh nói trên thì vậy, còn các tỉnh lân cận cũng bị ảnh hưởng do sự cố môi trường biển. Như tại hội nghị tổng kết năm nông nghiệp 2016 của Quảng Nam vừa qua, ông Huỳnh Tấn Đức, Giám đốc Sở NN&PTNT cho hay, do tác động của hiện tượng cá chết hàng loạt tại khu vực biển các tỉnh Bắc Trung Bộ nên từ tháng 4 đến tháng 7.2016 giá hải sản trên địa bàn tỉnh giảm mạnh so với trước, đặc biệt là các loại cá ở tầng đáy giá bán chỉ còn 40%. Hiện nay, tuy giá bán hải sản có nhích lên nhưng bình quân thì cũng chỉ bằng 85% so với cùng kỳ năm trước.Tương tự Nghệ An cũng bị ảnh hưởng nên đại biểu Nguyễn Thanh Hiền (đoàn Nghệ An) cho biết, đã thấy rất nhiều khó khăn, vất vả của người dân vùng biển khi người tiêu dùng quay lưng với sản phẩm của biển, hàng trăm tấn hải sản không thể tiêu thụ, hàng trăm cơ sở chế biến ngừng hoạt động, ngành du lịch thì đình trệ, khó khăn…

Sở dĩ phải nhắc lại nhiều lần những thiệt hại và bài học từ sự cố do Formosa gây ra vì rằng môi trường, nhất là môi trường biển, phải được xem là yếu tố sống còn trong đầu tư phát triển. Đừng nghĩ việc gây ra ô nhiễm thì đó chỉ là thiệt hại đơn của một doanh nghiệp hay một ngành nghề nào mà ngay lập tức sẽ là thiệt hại kép, bởi vùng tác động ảnh hưởng rất rộng. Chuyện hỗ trợ bồi thường thiệt hại do Formosa gây ra chỉ là vấn đề mang tính giải pháp tạm thời, trước mắt, trong khi sinh kế ngàn đời nay của ngư dân là sống nhờ biển và bám biển.

Giữ biển là giữ cho con đường mưu sinh bền vững của người dân!

ĐĂNG QUANG