Thiếu nhà trẻ ở Nhật Bản

Mặc dù có nền giáo dục chất lượng hàng đầu thế giới, việc thiếu hụt nhà trẻ tại Nhật khiến nhiều bà mẹ không có cơ hội được đi làm.

Theo thống kê, hiện có ít nhất 23 nghìn trẻ em tại Nhật Bản không thể đăng ký vào các cơ sở trông trẻ chính thức của nhà nước. Trong khi đó, chất lượng chăm sóc ở các nhà trẻ tư thục khiến nhiều phụ huynh lo lắng vì sự an toàn cho trẻ. Vào năm ngoái, có 14 trẻ em bị tử vong tại các nhà trẻ ở Nhật, trong đó hơn một nửa trường hợp xảy ra ở các trung tâm chăm sóc trẻ tư nhân. Do đó, nhiều bà mẹ Nhật buộc phải nghỉ làm để chăm sóc con trẻ cho đến khi chúng được bước vào lớp một.

Một cơ sở dạy trẻ tại Nhật. Ảnh: Todayonline

Từ năm 2013, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe thông báo kế hoạch tăng số lượng các cơ sở chăm sóc trẻ để tạo điều kiện cho phụ nữ Nhật có cơ hội đi làm sau khi sinh. Trong bối cảnh nền kinh tế phát triển chậm lại, phụ nữ Nhật đóng vai trò không nhỏ trong kích thích tăng trưởng kinh tế quốc gia. Các chuyên gia kinh tế cho biết, nếu tình trạng cân bằng giới tính trong thị trường lao động được cải thiện, tổng sản phẩm GDP hằng năm của Nhật có thể tăng rất cao. Hiện có khoảng 63% phụ nữ Nhật Bản tham gia thị trường lao động trong khi tỷ lệ này ở nam giới là 81%. Thực tế cho thấy, số lượng phụ nữ Nhật có bằng cấp cao trong giáo dục là rất lớn, nỗ lực gia tăng lao động nữ lại là một câu chuyện dài kỳ của chính phủ Nhật Bản. Trong đó, từ 50 đến 70% phụ nữ Nhật chấp nhận nghỉ việc sau khi sinh để trông con. Việc thiếu hụt nhà trẻ công càng tác động sâu hơn đến thời gian làm việc ngoài xã hội của phụ nữ Nhật.

Hãng tin tài chính Bloomberg cho biết, đến tháng 4.2016, khoảng 2,47 triệu chỗ dành cho trẻ em Nhật vào các cơ sở nhà trẻ công trên toàn quốc, tăng thêm 140 nghìn chỗ so với cùng kỳ năm ngoái song vẫn không đáp ứng được nhu cầu rất lớn về chăm sóc trẻ. Bộ Lao động và phúc lợi Nhật Bản cho hay, tháng 4.2014 có khoảng 21 nghìn trẻ chờ được vào mẫu giáo, giảm khoảng 5.000 trẻ so với thời điểm cao nhất vào năm 2010. Song, đến tháng 4.2016, số trẻ em không thể vào nhà trẻ là hơn 23 nghìn em. Chị Shiado có con trai 4 tuổi ở Tokyo nói, nếu như cơ sở chăm sóc trẻ không đủ và không đạt chất lượng, nhiều bà mẹ buộc phải nghỉ việc và nhiều người đã không muốn sinh con trong khi Nhật Bản là quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới và chính phủ Nhật đang khuyến khích phụ nữ sinh thêm con.

Được biết bên cạnh vấn đề về cơ sở vật chất, một nguyên nhân đáng chú ý là sự thiếu hụt lực lượng lao động trên lĩnh vực chăm sóc trẻ em. Thu nhập của một người nuôi dạy trẻ ở Nhật hiện ít hơn 2.000USD/tháng, mức thấp hơn thu nhập trung bình của các ngành nghề khác trên toàn quốc trong khi họ phải ở cơ sở nhà trẻ trong suốt 12 giờ mỗi ngày nên nhiều lao động Nhật từ chối công việc này. Mặt khác, chính phủ Nhật đề ra các yêu cầu nghiêm ngặt về việc thành lập một nhà trẻ, quy định cụ thể về diện tích tối thiểu, số lượng nhân viên, khu vui chơi khiến nhiều dự án nhà trẻ không đảm bảo yêu cầu. Trước thực trạng đó, chính phủ Nhật vừa có kế hoạch tăng lương và tăng ngân sách dành cho việc chăm sóc thế hệ tương lai đất nước, đồng thời tạo điều kiện cho phụ nữ được cống hiến sức lao động, trí tuệ. Thủ tướng Abe đặt ra mục tiêu đến cuối năm 2017 sẽ xóa bỏ tình trạng trẻ em đợi nhà trẻ.

QUỐC HƯNG