Thúc đẩy tiếp cận cho người khuyết tật

NKT khó tiếp cận

Dự án “Tăng cường cơ hội và nâng cao vị thế cho NKT tỉnh”, do Cơ quan phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ, thông qua Trung tâm Hành động vì sự phát triển cộng đồng (ACDC) đang được triển khai trong tỉnh. Thời gian qua, các chuyên gia của dự án đã khảo sát nhiều công trình giao thông, xây dựng trên địa bàn TP.Tam Kỳ nhằm tìm hiểu các quy chuẩn đảm bảo sự tiếp cận của NKT. Bà Trần Thanh Ý - Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch và phát triển đô thị (Bộ Giao thông Vận tải) cho biết: “Trung tâm ACDC đã khảo sát tại 29 công trình gồm trụ sở cơ quan, UBND phường, y tế, văn hóa, thể thao, trường học, thương mại, nhà ga, bến xe. Chỉ tại Trung tâm hành chính công và xúc tiến đầu tư tỉnh, Nhà ga đường sắt Tam Kỳ, Bảo tàng tỉnh là có chú ý đến nhu cầu tiếp cận và sử dụng của NKT. Các công trình được khảo sát chỉ đạt ở mức tiếp cận không hoàn toàn hoặc không tiếp cận. Gần 100% các khu vệ sinh đều chưa tính đến nhu cầu sử dụng của NKT. Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh có bố trí một phòng vệ sinh dành cho NKT tại Khoa Khám bệnh nhưng chưa đáp ứng đúng quy chuẩn”. Các công trình như trường học, bệnh viện, văn hóa, thể thao có bố trí một số đường dốc, tay vịn tại lối vào có bậc. Tuy nhiên các thông số kỹ thuật đều chưa phù hợp với quy định của QCVN 10: 2014/BXD như đường dẫn có độ dốc quá lớn, cửa ra vào có gờ bậc, bộ phận tiếp dân bố trí bàn ghế có độ cao không phù hợp... Các thông tin trợ giúp cho NKT như biển báo, biển chỉ dẫn, các tấm lát có cảm giác, chữ nổi (hay ký tự chữ Braile) đều không được lắp đặt.

Trong giao thông, tổng chiều dài đường bộ tỉnh quản lý hơn 5.276km, trong đó có hơn 631km là đường đô thị, tuy nhiên lối lên xuống vỉa hè cho NKT còn hạn chế. Ông Lê Xuân Trọng (cán bộ đến từ Viện Chiến lược và phát triển giao thông vận tải - Bộ Giao thông Vận tải) nhận định: “Trong tổng số 19 bến xe khách của tỉnh, chỉ có Bến xe khách Tam Kỳ đạt cấp 2 đáp ứng một số hạng mục tiếp cận cho NKT, còn lại 18/19 bến xe NKT chưa tiếp cận được. Phương tiện vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt hiện có 12 tuyến đang hoạt động với 105 xe, nhưng chưa có xe buýt tiếp cận cho NKT. Một số công trình giao thông có cải tạo nhưng chưa đúng quy chuẩn như không có đường tiếp cận, không có vị trí ưu tiên, tấm lát nổi hướng dẫn lối đi cho NKT chưa được lắp đặt, thiếu biển chỉ dẫn, biển ưu tiên dành cho NKT”.

Thúc đẩy tiếp cận

Trong giao thông, xây dựng phải đảm bảo tiếp cận cho NKT. Bởi họ là nhóm yếu thế, có khiếm khuyết về cơ thể nên thể trạng yếu, cần có được sự hỗ trợ tối đa, giúp hòa nhập cuộc sống thuận lợi hơn. Ban quản lý Dự án đề xuất những giải pháp hỗ trợ giao thông tiếp cận với NKT trên địa bàn tỉnh. Đối với nhóm cơ chế chính sách, cần nghiên cứu đề xuất bổ sung quy định xử phạt với các trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đúng lộ trình cải tạo, nâng cấp bến xe, trạm dừng nghỉ, nhà ga... bảo đảm NKT tiếp cận. Đối với phương tiện xe buýt, cần ban hành quy định xử phạt các trường hợp không thực hiện giảm giá vé cho NTK tham gia giao thông. Đối với tiếp viên, nhân viên hỗ trợ trên phương tiện công cộng và tại các công trình đầu mối giao thông cần phải hỗ trợ, giúp đỡ NKT, trong trường hợp từ chối không giúp đỡ cần có quy định xử phạt. Tỉnh cũng cần ban hành tỷ lệ xe buýt có hỗ trợ NKT theo giai đoạn, bởi hiện nay tỉnh chưa có tuyến xe buýt nào đảm bảo NKT tiếp cận.

Theo ông Đặng Văn Thanh - Phó Chủ tịch Thường trực Liên hiệp hội về NKT Việt Nam, các quy định về giao thông tiếp cận, công trình xây dựng đảm bảo NKT tiếp cận đều có những quy định cụ thể tại Luật NKT, Nghị định 28/2012 của Chính phủ, Thông tư 39/2012 của Bộ Giao thông Vận tải. Ông Thanh cho biết: “Các quy định cụ thể từng mảng đường bộ, đường sắt, đường thủy, hàng không, với những quy chuẩn về kết cấu hạ tầng giao thông, phương tiện giao thông công cộng, chính sách miễn giảm giá vé, xử lý vi phạm hành chính với hành vi không trợ giúp NKT. Quy định có, nhưng NKT đã bị bỏ quên khi các công trình được đầu tư xây dựng mới hoặc cải tạo”.