Tĩnh Yên chờ giãn dân

Nằm bên dòng sông Thu Bồn, thôn Tĩnh Yên (xã Duy Thu, Duy Xuyên) đất đai chật hẹp, lại bị sạt lở, nhưng có đến hơn 470 hộ với 2.300 người dân sinh sống. Nhân dân Tĩnh Yên đang trông chờ vào một dự án giãn dân sắp được triển khai...

Nhà cửa tạm bợ, chen chúc nhau ở xóm chài Tĩnh Yên.Ảnh: H.LIÊN

Chen chúc ở xóm chài

Được anh Hồ Đình Thị dẫn đi khắp đầu thôn cuối xóm, chúng tôi mới thấy hết cái nghèo, cái khó hãy còn nhọc nhằn trên gương mặt người dân nơi đây. Riêng xóm vạn chài (tổ 11) nằm sát mép sông đã có đến 150 gia đình nương náu. Ở đây nhà sát nhà, ngõ sát ngõ, nhà nhà xúm xít trong xóm nhỏ chật hẹp mà lối rẽ vào xóm chỉ vừa đủ vài người đi. Trong căn nhà ván ọp ẹp kê 2 chiếc giường nhỏ, bếp và ghè nước phải kê tạm sát bờ tre, chị Nguyễn Thị Phụng cười gượng khi chúng tôi hỏi về hoàn cảnh gia đình. Gia đình chị trước kia vốn sống dựa vào nghề sông nước. Chồng mất, để lại chị mẹ góa con côi, nghề cũng không theo được nữa.

“Một thân một mình không thể tiếp tục theo nghề vạn chài, tôi quanh năm suốt tháng làm thuê làm mướn vẫn không đủ lo cho cuộc sống. Nhọc nhằn lắm mới có thể cho đứa con nhỏ đi học” - chị Phụng chia sẻ. Căn nhà của mẹ con chị không đủ sức chống chọi với mưa lũ nên cứ đến mùa mưa là mẹ con chị lại tất tả xuống ghe đi... tản cư. Nhà kề bên, cụ bà Hồ Thị Phước cười buồn, nói: “Bọn trẻ làng ni lớn lên đều bỏ xứ đi nơi khác mưu sinh, chứ ở đây biết lấy chi làm ăn. Đất ở chật hẹp, đất sản xuất mỗi năm mỗi trôi theo dòng sông”. Gia đình chị Phan Thị Thủy có tới 6 nhân khẩu nhưng do không có đất ở, phải dựng tạm căn nhà lụp xụp tá túc trên đất của người anh chồng. Vậy nên khuôn viên của cả hai căn nhà quá chật chội, không có không gian đi lại, sinh hoạt... Bức bách là vậy, nên nhiều năm nay, người dân xóm chài phải sống cảnh trên xóm dưới thuyền, nhà cửa, chuồng trại chen chúc nhau, gây mất vệ sinh môi trường nghiêm trọng.

Vấn đề cấp thiết nữa là thôn Tĩnh Yên đang đứng trước nguy cơ sạt lở nghiêm trọng. Mỗi mùa mưa lũ là sự đe dọa đến bình yên của ngôi làng và tính mạng người dân. Theo người dân, mấy năm qua, nhiều diện tích đất hoa màu ven sông của bà con trong làng đã bị lũ cuốn trôi. Theo thông tin do UBND xã Duy Thu cung cấp, Tĩnh Yên có 20ha đất ở và đất sản xuất, tuy nhiên mấy năm nay, dòng sông đã làm sạt lở, cuốn trôi khoảng 5ha đất ven sông của làng. Vì vậy, việc đề ra chính sách quy hoạch, giãn dân là nhiệm vụ cấp thiết mà xã Duy Thu và các cấp ngành hướng đến.

Chờ nơi ở mới

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Thanh Sơn - Chủ tịch UBND xã Duy Thu cho biết: “Môi trường sinh thái bị ô nhiễm, điều kiện sống chật vật của người dân hành nghề sông nước, nhất là những gia đình có đến 3 - 4 thế hệ cùng chung sống là vấn đề bức bách ở Tĩnh Yên, cũng là trăn trở của địa phương. Chính quyền địa phương rất mong cấp trên sớm có phương án hỗ trợ việc giãn dân, sắp xếp lại dân cư, hoán đổi đất sản xuất để bà con yên tâm an cư, ổn định cuộc sống. Trong đó, việc xây kè chống sạt lở ven sông Thu Bồn thuộc khu vực thôn Tĩnh Yên cũng là vấn đề cấp thiết”. Cũng theo ông Nguyễn Thanh Sơn, hiện cả xã có hơn 50 hộ dân thuộc diện di dời khẩn do sạt lở, kể cả số hộ thuộc khu dân cư tổ 11 sống bằng nghề sông nước. Năm 2011, xã đã khảo sát, điều tra, thu thập, báo cáo số liệu để có cơ sở lập dự án đầu tư xây dựng khu tái định cư mới, thực hiện chính sách di dời vùng sạt lở và giãn dân ở Tĩnh Yên. UBND xã đã phối hợp với các cấp ngành khảo sát, thống nhất chọn khu vực Gò Nhì và Thổ Ngọt (khu A và khu B, thuộc thôn Tĩnh Yên) để lập dự án xây dựng khu tái định cư. Trong đó, khu A nối dài giữa vùng Thổ Độ và Gò Nhì, có diện tích khoảng 11.610m2, sẽ được phân lô, cấp cho 22 hộ. Khu B đấu nối với vùng đất Thổ Ngọt, có diện tích khoảng 8.370m2 cũng được phân lô, bố trí cấp cho 22 hộ.

Cuối năm 2012, UBND tỉnh đã ra quyết định phê duyệt lại Báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng khu tái định cư và thống nhất tên gọi Khu tái định cư xã Duy Thu. Theo đó, công trình gồm các hạng mục san ủi mặt bằng, đường giao thông và cấp nước sinh hoạt cho 66 hộ dân. Khu tái định cư xã Duy Thu có tổng vốn đầu tư khoảng 7,9 tỷ đồng, do Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh làm chủ đầu tư, UBND huyện Duy Xuyên chịu trách nhiệm bồi thường giải tỏa và bàn giao mặt bằng đúng tiến độ. Dự án sẽ triển khai trong năm 2013 trong sự trông đợi của nhân dân thôn Tĩnh Yên.

HOÀNG LIÊN